Xã Tiền An, Thành phố Bắc Ninh, Tỉnh Bắc Ninh

Diện tích 0,34 km²
Dân số (1999):6004 người
Mật độ 17659 người/km²
ỦY BAN NHÂN DÂN PHƯỜNG TIỀN AN: 0241.3821.781
Vị trí đại lý
Địa giới hành chính: Phía bắc giáp phường Suối Hoa, phía Đông nam giáp phường Đại phúc, phía Tây Bắc giáp phường Kinh Bắc và phường Vệ an, phía nam giáp phường Ninh xá.
Toàn phường có 5 khu phố gồm: khu phố 1, khu phố 2, khu phố 3, khu phố 4, khu phố 5.Phường Tiền an nằm ở trung tâm Thành phố Bắc ninh - nơi đây là vùng đất cổ được bao bọc bởi những dòng sông mang nặng phù sa và những dãy núi xanh lãng đãng mây bay. Tiền An nằm kề những cánh đồng màu mõ và những tuyến đường giao thông quan trọng như quốc lộ 1A, Quốc lộ 18, đường sắt Hà Lạng. Đây là những con đường giao thông huyết mạch của trục tam giác kinh tế Hà Nội- Hải Phòng- Quảng Ninh.

Lịch sử

Tiền An thời kỳ phong kiến
Từ thời Hùng Vương- vùng đất này thuộc bộ Vũ Ninh, đây là mảnh đất đầy ắp những truyền thuyết, những phong tục tập quán giàu bản sắc.
Thời Bắc thuộc, vùng đất này đã đóng góp những nghĩa quân quả cảm chiến đấu dưới cờ của các danh tướng Trương Hống- Trương Hát chống quân xâm lược nhà Lương thế kỷ thứ VI, đến thời Lý (thế kỷ XI). Vùng đất này lại cùng hoà mình vào cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc ta, đánh lui 30 vạn quân xâm lược nhà Tống.
Đến thời Trần (thế kỷ XIII) nhân dân nơi đây lại cùng cả nước tiến hành cuộc chiến đấu oanh liệt đánh tan quân xâm lược Nguyên Mông.
Thời Lê sơ (thế kỷ XV) Triều đình cho xây dựng Trấn Kinh Bắc ở khu vực Thị Cầu, từ đó đến thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XV- XVIII) vùng đất Thị Cầu- Đáp Cầu- Tiền An trở thành trung tâm kinh tế- chính trị- văn hoá của n Kinh Bắc.
Đến thời Nguyễn, ý thức được vùng đất này không những quan trọng về kinh tế- chính trị- văn hoá mà còn là vị trí hết sức quan trọng trong quân sự. Triều đình đ• cho xây dựng Thành Bắc Ninh, là trung tâm quân sự nằm giữa 3 huyện Võ Giàng- Yên Phong- Tiên Du và thuộc đất các làng Đỗ Xá, Yên Xá, Khúc Toại, Lỗi Đình nhằm án ngữ, bảo vệ cửa ngõ phía Bắc và Đông Bắc kinh thành Thăng Long.
Năm 1822- triều đình nhà Nguyễn đổi tên trấn Kinh Bắc thành Trấn Bắc Ninh, đến năm 1831 thì đổi là tỉnh Bắc Ninh, vùng đất này trở thành tỉnh lỵ. Tiền An bấy giờ đã hình thành phố xá, có một số cửa hàng cửa hiệu buôn bán như Thuốc Bắc, vải vóc, dầu mỡ, thực phẩm, lương thực, đồ gốm, chum vại... Giáp giới với Tiền An, ngoài công trình quân sự là Thành Bắc Ninh còn có nhiều công trình văn hoá, giáo dục như Văn Miếu ở Đại Phúc, đàn Xã Tắc ở Lỗi Đình, đàn Tiên Nông ở Y na, trường học ở Đọ xá, miếu Hội đồng ở Lỗi Đĩnh.v.v.
Khi thực dân Pháp xâm lược nước ta, năm 1884 chúng đánh chiếm được Thành Bắc Ninh, biến nơi đây thành căn cứ quân sự để đàn áp và kìm kẹp người dân Bắc Ninh yêu nước.
Bộ mặt tỉnh lỵ thay đổi nhiều, chúng cho xây dựng ở vùng đất này những dinh thự, công sở như: Toà sứ, Sở Thương chính, Công chính, Địa chính, Bưu điện, Kho bạc, Sở Canh nông, Ty Cảnh sát, Ngân hàng.... Các khu phố Tiền An, Ninh Xá, Vệ An trở nên sầm uất hơn.
Đặc biệt phố Tiền An có Chợ Nhớn, đây là nơi hội tụ giao lưu buôn bán hàng hoá của cả tỉnh. Nhiều nghề thủ công như thêu ren, mỹ nghệ vàng bạc, nhuộm vải còn nổi tiếng cho đến ngày nay.
Tiền An thời cách mang 1945
Trước Cách mạng Tháng Tám (1945). Tiền an là 1 xã của tổng Đỗ Xá huyện Võ Giàng. Phố xá nhiều đường ngang dậy dọc, Phố Ngói, Xóm chùa, Phố Nhà chung, Phố Hàng mã, phố Tiền An, xóm Bảy Mẫu, xóm Đền nhà cửa mọc lên san sát. Một số gia đình vẫn bám đồng ruộng, sống bằng nghề nông, trong quá trình đô thị hoá đã chuyển dần sang làm thủ công như may mặc, thêu ren, rèn gò, mộc xẻ hoặc buôn bán.
Tiền An không những là khu đô thị sầm uất trù phú mà còn là cái nôi của cách mạng khi còn thời kỳ trứng nước. Ngay từ đầu năm 1927, Tiền An đã có chi hội " Việt Nam cách mạng thanh niên" tập hợp những thanh niên yêu nước tham gia cách mạng. Đảng cộng sản Việt nam ra đời (3/2/1930) thì ngay sau đó Tiền An đã có tổ chức Đảng. Những đảng viên trung kiên tiêu biểu của thời kỳ đầu này là các đồng chí: Trương Văn Phú, Nguyễn Trọng Mạo, Phạm Thị Mỹ, Lê Viết Hưng... Cơ sở cách mạng bí mật nằm giữa phố Tiền An đó là số nhà 93, cửa hàng Bô Vô (nay là số nhà 5 Ngô Gia Tự- Tiền An). Đây là nơi đồng chí Hoàng Quốc Việt, Trương Văn Nhã và các đồng chí cán sự trung ương và tỉnh lấy làm địa chỉ hội họp và hoạt động cách mạng trong những năm 1936-1939.
Tiền An thời kỳ sau 1975 đến nay
Hoà bình lập lại, Đơn vị hành chính Tiểu khu Tiền An gồm: phố Tiền An, khu phố nhà Chung, khu đường 18. Năm 1981, đổi thành phường Tiền An.
Tiền An là khu đô thị có bề dày lịch sử văn hoá. Nhiều công trình kiến trúc tín ngưỡng, tôn giáo vẫn còn đến ngày nay mang đậm bản sắc dân tộc và tính cách người Tiền an như: Chùa Phố Lá, Đình Tân an, Đền Hàng mã, Nhà thờ chính toà. Sự tồn tại đó đ• minh chứng cho các thế hệ người Tiền An hết sức quý trọng và giữ gìn vốn văn hoá truyền thống, nét đẹp của phong cách người Tiền an.
Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và quân xâm lược Mỹ , lớp lớp thanh niên đã hăng hái nghe theo tiếng gọi non sông lên đường cứu nước . hàng ngàn thanh niên ưu tú của Tiền An đã có mặt giết giặc ở các chiến trường, hàng trăm người con thân yêu đã anh dũng hy sinh cho nền độc lập tự do của tổ quốc . Các thế hệ người dân Tiền An tự hào về những đóng góp công sức và máu xương của mình.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, cán bộ nhân dân Tiền An phát huy truyền thống anh hùng trong chiến đấu, luôn luôn đi đầu trong các phong trào thi đua yêu nước, kinh tế ngày càng phát triển, đời sống nhân dân ngày càng nâng cao, xuất hiện nhiều hộ điển hình làm kinh tế giỏi, làm giàu chính đáng. Đảng bộ liên tục nhiều năm được công nhận đơn vị trong sạch vững mạnh, tập thể cán bộ và nhân dân phường được UBND tỉnh, UBND thành phố tặng danh hiệu lá cờ đầu trong các phong trào thi đua yêu nước.
Địa danh nổi tiếng
Đình Tân an, Chùa Phố lá, Đền thờ Đức thánh Trần Hưng Đạo, Nhà thờ Chính toà Bắc ninh.
Các thiết chế văn hoá:
Trung tâm văn hoá thể thao phường
Nhà văn hoá khu phố 1
Nhà văn hoá khu phố 2
Nhà văn hoá khu phố 3,
Nhà văn hoá khu phố 4,
Nhà văn hoá khu phố 5.
Phường / Xã / Thị trấn cùng tên Tiền An:

• Xã Tiền An - Thị xã Quảng Yên - Tỉnh Quảng Ninh