Người thừa kế có nhận được tiền đền bù đất thay người đã mất không?

1. Không có căn cứ để tước quyền lợi của người được đền bù đất khi họ qua đời

Theo Điều 82 Luật đất đai năm 2013, chỉ một số trường hợp theo quy định pháp luật như đât đai bị thu hồi do vi phạm pháp luật đât đai hoặc đất không có đủ điều kiện được cấp sổ đỏ thì mới không đủ điều kiện được đền bù giải phóng mặt bằng.

Căn cứ theo Điều 612 Bộ luật dân sự năm 2015: Di sản thừa kế bao gồm tài sản riêng của người đã mất hoặc phần tài sản nằm trong khối tài sản chung với người khác. “Điều này có nghĩa, quyền sử dụng dất cũng được coi là một loại tài sản có thể thừa kế. Theo quy định hiện hành, đất đai bị thu hồi thì người thừa kế hợp pháp được hưởng phần tiền bồi thường. Số tiền đền bù được xem như di sản thừa kế. Người được thừa kế có quyền yêu cầu được giao nhận, phân chia tài sản của người chú đã mất.

Đối chiếu với trường hợp của gia đình anh Trung, do ông Tùng đã mất vẫn còn người thừa kế nên việc không đền bù cho người sử dụng đất chỉ xảy ra trong hai trường hợp:

- Trường hợp 1, ông Tùng vốn dĩ không thuộc đối tượng được đền bù đối với đất bị thu hồi

- Trường hợp 2, những người thừa kế của ông Tùng từ chối nhận di sản.

Ngoại trừ 2 trường hợp này, còn lại gia đình anh Trung chắc chắn sẽ được hưởng tiền đền bù giải phóng mặt bằng cho mảnh đất do ông Tùng sở hữu. Tuy nhiên, mọi việc tuỳ thuộc vào việc ông Tùng có thực hiện việc lập di chúc hay không, việc chia di sản (bao gồm khoản tiền đền bù thu hồi đất này) sẽ được thực hiện theo di chúc hoặc được chia theo pháp luật (trong trường hợp ông Tùng không để lại di chúc).

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Luật TGS) tư vấn về các vấn đề liên quan đến bồi thường thu hồi đất.

2. Cách xác định tiền đền bù đất khi Nhà nước thu hồi giải phóng mặt bằng

Về các trường hợp cụ thể để xác định khi nào thu hồi đất bị thu hồi được bồi thường bằng tiền, khi nào bồi thường bằng đất khác, Pháp luật quy định như sau:

Chủ sở hữu đất còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi

• Bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở
• Không có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở thì bồi thường bằng tiền

Theo Điểm đ khoản 4 Điều 114 Luật Đất đai 2013, tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất giải phóng mặt bằng được tính theo giá đất cụ thể do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định. Mức giá đền bù đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể chứ không tính theo giá thị trường, đồng nghĩa với việc người dân không được phép thỏa thuận hay mặc cả về mức giá đã được ban hành đó.