Đường Lê Lai, Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội

Năm 1416, ông cùng Lê Lợi và 18 tướng lĩnh khác gia nhập Hội thề Lũng Nhai, thề sống chết có nhau, nguyện góp sức đánh đuổi quân Minh đang xâm chiếm. Ông được ban tước Quan nội hầu, tổng quản của phủ Đô tổng quản. Anh trai của Lê Lai, Lê Lạn cũng gia nhập Khởi nghĩa Lam Sơn, lập được nhiều chiến công.

Luc đó khoảng năm 1418 nghĩa quân Lam Sơn lực lượng còn mỏng, thiếu lương, thường bị quân Minh vây đánh, một lần lâm tình thế hết sức ngặt nghèo. Lê Lợi đã hỏi về việc ai có thể đóng giả ông hy sinh thay ông để cứu nguy cho toàn quân, Lê Lai đã đồng ý.

Lê Lai chết rồi, Lê Lợi ngầm sai người tìm di hài đem về Lam Sơn an táng. Năm Thuận Thiên thứ nhất (1428), truy phong Lê Lai là Công thần hạng nhất, tặng là Suy trung Đồng đức Hiệp mưu Bảo chính Lũng Nhai công thần, hàm Thiếu úy, thụy là Toàn Nghĩa.

Nhiều con đường trên khắp Việt Nam mang tên ông như đường Lê Lai ở phường Bến Thành, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh; Đường Lê Lai, thành phố Đà Nẵng, Hải Phòng...

Đền thờ của ông được đặt tại xã Kiên Thọ, Ngọc Lặc, Thanh Hóa, được nhà nước công nhận là si tích lịch sử quốc gia, hàng năm đều tổ chức lễ hội tại đây.