Tỉnh Thừa Thiên Huế

Thừa Thiên-Huế là một tỉnh ven biển nằm ở vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam có tọa độ ở 16-16,8 Bắc và 107,8-108,2 Đông.
Diện tích: 5.033,2 km²
Dân số:1.123.800 người (2013)
Mật độ: 223 người/km²

Những số điện thoại quan trọng

Ủy ban nhân dân tỉnh: 054 3822 244 -054 3822 584
UBND Thành phố HUẾ: 054 3822 544

Địa lý

Thừa Thiên-Huế cách Nha Trang 627 km, cách Hà Nội 654 km và Thành phố Hồ Chí Minh 1.071 km. Thừa Thiên-Huế tiếp giáp tỉnh Quảng Trị ở phía bắc, giáp biển Đông ở phía đông, phía đông nam Thừa Thiên-Huế thành phố Đà Nẵng, giáp với tỉnh Quảng Nam về phía nam, phía tây tỉnh là dãy Trường Sơn và các tỉnh Saravane và Sekong của Lào.
Lịch sử
Thừa Thiên Huế vốn là một vùng đất của bộ Việt Thường trong thời kỳ phát triển của Văn Lang-Âu Lạc. Trong thời kỳ nước Nam Việt lại thuộc về Tượng Quận. Quận Nhật Nam ra đời năm 116 trước Công nguyên,thay thế cho Tượng Quận. Thời kỳ Bắc thuộc, trong suốt thời gian dài gần 12 thế kỷ, vùng đất Huế là địa đầu phía Bắc của Vương quốc Chămpa độc lập.
Châu Hóa và vùng đất Thuận Hóa từ khi trở thành một phần của Đại Việt đã từng là nơi ghi dấu những công cuộc khai phá lập ấp, mở làng, nơi Đặng Tất để xây dựng đồn lũy chống quân Minh. Đây là nơi cung cấp "kho tinh binh" cho vua Lê Thái Tổ bình định đất nước.
Chúa Nguyễn Phúc Lan Năm 1636 dời phủ đến Kim Long, đây là bước khởi đầu cho quá trình đô thị hóa của vùng đất này. Đóng vai trò quan trọng trong lịch sử hình thành và phát triển của Thành phố Huế về sau.
chúa Nguyễn Phúc Thái Năm 1687 lại dời phủ chính đến làng Thụy Lôi và đổi là Phú Xuân ở vị trí Tây Nam trong kinh thành Huế hiện nay.Nguyễn Thái tiếp tục xây dựng và phát triển mảnh đất Phú Xuân thành một trung tâm đô thị phát đạt của xứ Ðàng Trong.
những năm (1687-1774) Phú Xuân là thủ phủ của xứ Ðàng Trong sau đó trở thành Kinh đô của nước Ðại Việt thống nhất dưới triều đại vua Quang Trung (1788 - 1801). Phú Xuân cuối cùng dưới triều đại nhà Nguyễn (1802 - 1945) là Kinh đô của nước Việt Nam gần hai thế kỷ. Phú Xuân đã trở thành trung tâm chính trị-kinh tế-văn hóa quan trọng của nước ta từ đó. Liên quân Pháp-Tây Ban Nha năm 1858, nổ súng tấn công Ðà Nẵng. Trải qua nhiều những biến động lịch sử, con người Thừa Thiên Huế luôn luôn thể hiện tinh thần bất khuất anh dũng trong những thử thách khắc nghiệt của thiên nhiên và lịch sử chống ngoại xâm.

Văn hoá

Thừa Thiên Huế là trung tâm văn hoá lớn và đặc sắc của Việt Nam. Thừa Thiên Huế nằm từ dãi đất sông Ô Lâu đến đèo Hải Vân là một vùng đất có bề dày lịch sử, văn hóa với nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như núi Ngự, sông Hương, Bạch Mã, Thiên Thai.…Đây cũng là nơi có nhiều di tích lịch sử cách mạng giá trị theo thời gian. Cuộc sống người tuy gian khổ, khó khăn nhưng với truyền thống cần cù chịu thương, chịu khó, người dân Thừa Thiên Huế không chịu lùi bước mà luôn tiến về phía trước. Kho tàng di sản vật thể và phi vật thể của Thừa Thiên Huế rất phong phú. Những tinh hoa được đúc kết lại từ nhiều thời đại đã trở thành những báu vật hàm chứa trong lòng di tích, đang cần được khai thác, sử dụng và phát huy.
Thừa Thiên Huế có 2 di sản văn hoá thế giới là:
Quần thể di tích Cố đô Huế.
Nhã nhạc cung đình Huế.

Y tế

Thừa Thiên - Huế có 3 dự án lớn của nhà nước được triển khai đó là: Trung tâm Y tế chuyên sâu khu vực miền Trung - Tây nguyên và cả nước là: Trường Đại học Y Dược Huế; Bệnh viện Trung ương Huế và Trung tâm Kiểm nghiệm dược phẩm, hóa mỹ phẩm Trung ương. Đây là trung tâm y tế lớn của khu vực miền Trung - Tây Nguyên và của cả nước.

Giáo dục

Thừa Thiên Huế từ lâu đã được biết đến là một trung tâm giáo dục đào tạo lớn của khu vực miền trung và cả nước Nơi đây có hầu hết mạng lưới giá dục toàn diện từ Trung Ương đến địa phương.
Ở Hế cónhieeuf cơ sở, bồi dưỡng kiến thức, chuyển giao công nghệ và đào tạo đào tạo tại chức, đào tạo nghề cho người lao động...
Các trường đại học-cao đẳng-trung cấp trên địa bàn Huế như sau:
Đại học Huế; Đại học Y Dược Huế; Đại học khoa học Huế; Đại học sư phạm HUế; Đại học kinh tế Huế; Đại học Nghệ Thuật Huế; Đại học nông lâm Huế; Đại học Ngoại Ngữ Huế; Đại học Luật Huế; Trường Đại học Phú Xuân
Học viện Âm Nhạc Huế; Phân viện học viện hành chính Quốc gia; Trung tâm bồi dưỡng và đào tạo cán bộ ngành tài chính; Trường Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực VietinBank tại Huế; Học viện phật giáo Huế
Khoa du lịch đại học Huế; Khoa giáo dục thể chất - đại học Huế; Trường Cao đẳng Y tế Huế; Trường Cao đẳng Sư phạm Huế; Trường Cao đẳng Nghề Thừa Thiên Huế; Trường Cao đẳng Công nghiệp Huế.
Trường Cao đẳng nghề Du lịch Huế; Trung cấp văn hóa nghệ thuật Thừa Thiên Huế; Trường Cao đẳng nghề Nguyễn Tri Phương; Phân viện Cao đẳng; Xây dựng công trình đô thị tại Huế; Trung cấp Âu Lạc - Huế ; Trường Trung học Giao thông vận tải Huế;Trung cấp kinh tế - du lịch Duy Tân.

Kiến trúc

Kiến trúc ở Huế rất đa dạng phong phú, kiến trúc dân gian; kiến trúc cung đình và kiến trúc tôn giáothêm kiến trúc đền miếu, kiến trúc hiện đại và kiến trúc truyền thống. Dưới triều các vua Nguyễn có nhiều công trình kiến trúc công phu, đồ sộ nhất.
Kiến trúc đô thị Huế có truyền thống trên nền kiến trúc "tạo cảnh": Với phong cách riêng, quần thể kiến trúc kinh thành, lăng tẩm, đền đài, mỗi ngôi nhà nơi đây hài hòa cùng thiên nhiên thơ mộng của núi rừng, sông suối, bãi đồi xứ Huế. Kinh đô Huế được xây dựng trên một địa thế núi sông, âm dương hoà hợp, hoà quyện hình thành nên một không gian kiến trúc "tạo cảnh" mang nhiều triết lý huyền bí sâu xa.
Nghệ thuật kiến trúc cảnh quan là Kiến trúc truyền thống ở Huế: Xưa nay Huế vốn nổi tiếng với nghệ mang đậm tính chất phong thủy. Bình phong và non bộ là kiến trúc nghệ thuật nổi bật nhất.

Danh lam thắng cảnh

Huế là kinh đô cuối cùng của các triều đại quân chủ Việt Nam. Nơi đây còn lưu giữ nhiều giá trị kiến trúc, lịch sử, nghệ thuật văn hóa, của cả dân tộc. Cố đô Huế ngày nay vẫn còn lưu giữ trong mình những di sản văn hoá chứa đựng nhiều giá trị biểu trưng cho tâm hồn và trí tuệ của dân tộc Việt Nam. Vì thế, nói đến Huế, người ta nghĩ ngay đến những cung điện vàng son, những đền đài miếu vũ lộng lẫy, những danh lam cổ tự trầm tư u tịch thành quách, những lăng tẩm uy nghiêm,...Cảnh sắc thiên nhiên Hế tươi đẹp, Thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng như: sông Hương, thiên Thai, núi Ngự,Hải Vân, Bạch Mã, Cảnh Dương, Lăng Cô, Túy Vân … Huế còn có trăm ngôi chùa nổi tiếng lâu đời (Linh Mụ), là một trung tâm tôn giáo của Việt Nam với hàng có nhiều nhà thờ công giáo (Nhà thờ Phủ Cam)...

Làng nghề truyền thống

Nhóm làng nghề sản xuất công cụ-khí dụng
Nhiều làng nghề rèn sắt ở Mậu Tài, Hiền Lương, nghề đúc đồng ở Võng Trì, Dương Xuân, nghề kéo dây (thép,thau) ở Mậu Tài, nghề làm đinh sắt, nghề mài khí giới ở An Lưu, nghề đan lát (tre, mây) ở Bao La, nghề thắt gióng mây ở An Vân, An Cựu, đinh đồng ở Hà Thanh, Cảm Quyết (Phước Tích), nghề làm guốc mộc ở An Ninh, nghề đan gót và làm mui đò ở Dã Lê, nghề đóng hòm (quan tài) ở Kim Long, Uất Mậu, nghề làm đăng nò (để đánh cá) ở Bác Vọng, nghề đan lưới (đánh cá) ở Thủ Lễ, Thụy Lôi (Phú Xuân), nghề gốm ở Dũng Cảm (Mỹ Xuyên), Phủ Cam, sơn mài ở Tân Nộn (Tiên Nộn), Nguyệt Biều (Long Thọ), nghề làm đồ sành sứ ở Ngư Võng, nghề làm nón lá ở Triều Sơn, Đồng Di, nghề xẻ ván đóng thuyền ở Diêm Trường, Tây Hồ, nghề làm tơi lá (áo mưa) ở Ô Sa, Bao Vinh, nghề làm mũ ở Hiền Lương, Phụng Chánh, nghề làm chiếu đệm ở Bằng Lẵng, Phò Trạch, nghề làm trống ở Phổ Nam…
Nhóm làng nghề sản xuất vật liệu – trang trí
Nghề kim hoàn ở kế Môn,Nghề thếp vàng, nghề khảm cẩn xà cừ ở Bao Vinh, nghề làm hoa giấy ở Thanh Tiên, nghề chạm khắc gỗ ở Mỹ Xuyên,nghề làm trướng liễn ở An Truyền (Chuồn), nghề vẽ tranh thờ ở Lại Ân (Sình), nghề làm giấy ở Lương Cổ, Đốc Sơ, Thanh Lam, nghề làm mực ở Hoài Tài (Mậu Tài), nghề vẽ tranh kính ở Huế, nghề làm tóc giả ở Quảng Xuyên…
Nhóm làng nghề sản xuất vật liệu–may mặc
Như nghề dệt ở An Lưu, Dương Xuân, Sơn Điều, Kim Long, Vạn Xuân, nghề dệt tơ ở Phủ Cam (Trường Cởi) Phủ Cam, dệt nhiễu đổ ở Phú Xuân, nghề dệt vải thao đủi ở Mỹ Toàn (Mỹ Lợi), nghề xe chỉ, nhuộm chỉ ở Chợ Cống, nghề thêu ở (phố Cẩm Tú)Huế … Phò Nam, nghề dệt gấm, nghề dệt gấm cải hoa ở Vĩnh Cố (Vĩnh Xương), nghề dệt mũ ở Quảng Yên, nghề dệt lụa trắng ở An Lưu, nghề dệt lụa ở Lãng Châu, nghề dệt vải mặt nhỏ ở Dương Nỗ, Đồng Di, Địa Linh..
Nhóm làng nghề sản xuất vật liệu – xây dựng
Như nghề làm vôi hàu ở Vinh Hiền, Nghi Giang,Long Thọ, nghề làm gạch ngói ở Xóm Ngõa – Địa Linh, Nam Thanh, nghề nung vôi đá ở Nguyệt Biều – Long Thọ (nghề làm giấy cũng có thể thuộc nhóm này, nhất là để xây cung điện, Triều Sơn Tây, vì ngày xưa người ta dùng giấy như một thành tố như vôi vữa, thành đài…)
Nhóm nghề sản xuất ẩm thực phẩm
Như nghề đánh cá ở Thủy Bạn (Lưu Bạn), nghề nấu rượu ở Tân Lai, Dương Xuân, An Bằng và các làng ven sông, biển, đầm nghề kéo mật mía ở Long Hồ, Vu Lai, Tân Quán, nghề làm men rượu ở Việt Dương, Thượng An, Tây Thành, An Thành, Hà Thanh,Phù Lai, nghề làm bột, Truồi, nghề làm bánh ở Lý Khê (Lễ Khê), bột bán ở La Khê, Tri Lễ, An Thuận, nghề làm bánh tráng ở Tráng Lực,nghề làm bún ở Hương Cần, Lựu Bảo, Vân Cù, nghề làm muối ở Diêm Trường, Khánh Mỹ, Mỹ Toàn, Phụng Chánh….
Nghề kim hoàn làm đồ trang sức
Làng Kế Môn (huyện Phong Điền, nay thuộc xã Điền Môn, Thừa Thiên Huế). Về sau, nghề này được phổ biến và phát triển ở thành phố Huế và một số nơi khác. Người ta thờ hai cha con ông Cao Đình Hương và Cao Đình Độ, làm Tổ nghề. Cao Đình Độ gốc ở vùng Cẩm Tú, tỉnh Hà Tĩnh, Ông giỏi nghề luyện vàng bạc, bịt khảm và làm đồ nữ trang. Ông truyền nghề cho con là Cao Đình Hương khi về già. Ông Hương nối nghiệp cha làm nghề kim hoàn, và được xem là “đệ nhị tổ” (tổ thứ hai) của nghề này.Theo Quyết định ngày 22-3-1990 của Bộ Văn hóa Thông Tin Khu mộ Tổ Kim Hoàn đã được Nhà Nước công nhận là di tích văn hóa.

Đặc sản tại Huế

Triết lý ẩm thực của người Huế là nghệ thuật làm cho các thực phẩm bình dân hàng ngày trở thành những món ăn nổi tiếng thơm gon quyến rũ với du khách bốn phương. Các món Huế nổi tiếng như bún bò giò heo, cơm hến, tôm chua, nem Huế, mè xửng hay các loại bánh khoái, bánh nậm, bánh ướt, bánh bèo, các loại chè... đều thể hiện một triết lý sống của người Huế: nghèo mà sang.
Bánh ít xứ Huế
Bánh bèo xứ Huế
Bún bò Huế
Bánh khoái xứ Huế