Tỉnh Bình Dương

Tỉnh Bình Dương thuộc vùng Đông Nam Bộ. Thành phố Thủ Dầu Một là tỉnh lỵ của Bình Dương. Kế hoạch đến năm 2020, Bình Dương sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương là đô thị loại I, gồm 6 quận nội thành, 4 huyện ngoại thành với 113 xã, phường, thị trấn (60 phường, 40 xã, 13 thị trấn).
Những địa danh của Bình Dương đã đi vào lịch sử như Phú Lợi, Nhà Đỏ, Bàu Bàng, Lai Khê,Bến Súc, và đặc biệt là chiến khu Đ với trung tâm là huyện Tân Uyên, vùng Tam giác sắt trong đó có ba làng An. Ngoài ra còn có khu du lịch Đại Nam là khu du lịch lớn nhất Đông Nam Á,...

Các số điện thoại quan trọng

UBND tỉnh Bình Dương: (0274) 3822 825
Bệnh viện Đa khoa Bình Dương: (0274) 3822 920

Vị trí địa lý

Bình Dương nằm trên tọa độ địa lý 10°51'- 11°30' Vĩ độ Bắc, 106°20'- 106°58' kinh độ Đông. Phía Bắc giáp tỉnh Bình Phước. P Phía Đông giáp tỉnh Đồng Nai. hía Nam giáp Thành phố Hồ Chí Minh.Phía Tây giáp tỉnh Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí Minh.

Lịch sử hình thành

Bình Dương xưa là một phần của tỉnh Thủ Dầu Một. Tỉnh Thủ Dầu Một tách từ tỉnh Biên Hòa và được thành lập tháng 12 năm 1899 từ Sở Tham biện Thủ Dầu Một. Tháng 10/1956 chính quyền Việt Nam Cộng hòa giải thể tỉnh Thủ Dầu Một để thành lập các tỉnh Bình Dương, và một phần tỉnh Bình Long. Ngày 22 tháng 10 năm 1956 Bình Dương cùng 21 tỉnh của Nam Phần được chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thiết lập theo Sắc lệnh 143-NV. Tỉnh lị là Phú Cường, Thủ Dầu Một. Tỉnh Bình Dương bao gồm 5 quận, 10 tổng, 60 xã (ngày 30 tháng 8 năm 1957) trong đó các quận là quận Châu Thành, Lái Thiêu, Bến Cát, Trị Tâm, Củ Chi.
Năm 1959, phần đất của 2 tỉnh Biên Hòa và tỉnh Phước Long được cắt ra và lập ra tỉnh Phước Thành. Tỉnh này tồn tại đến năm 1965 thì giải thể. Ngày 18 tháng 12 năm 1963, lập thêm quận Phú Hòa, quận lị đặt tại Bến Cỏ, xã Phú Hòa Đông, đến ngày 18 tháng 5 năm 1968 dời về xã Tân Hòa. Quận Phú Hòa hiện nay nhập với quận Củ Chi thành huyện Củ Chi thuộc Thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 1976, chính phủ hợp nhất tỉnh Bình Dương và tỉnh Bình Phước (gồm hai tỉnh Bình Long và tỉnh Phước Long cũ) thành tỉnh Sông Bé đến ngày 1 tháng 1 năm 1997 lại tách ra thành hai tỉnh như cũ.
Tỉnh Bình Dương khi tách ra có diện tích 2.718,5 km², dân số 646.317 người (tính cả 4 xã và thị trấn của huyện Đồng Phú của tỉnh Bình Phước chuyển sang), gồm thị xã Thủ Dầu Một và 3 huyện Bến Cát, Tân Uyên, Thuận An. Đến ngày 23 tháng 7 năm 1999, huyện Thuận An được chia tách thành 2 huyện Thuận An và Dĩ An, huyện Bến Cát được chia tách thành 2 huyện Bến Cát và Dầu Tiếng, huyện Tân Uyên được chia tách thành 2 huyện Tân Uyên và Phú Giáo. Từ tháng 8 năm 1999, Bình Dương có tất cả 7 đơn vị hành chính cấp huyện.
Ngày 13 tháng 1 năm 2011, Chính phủ ra Nghị quyết 04/NQ-CP thành lập 2 thị xã mới là Dĩ An và Thuận An, trên cơ sở 2 huyện Dĩ An và Thuận An cũ.
Ngày 2 tháng 5 năm 2012, Chính phủ ra Nghị quyết thành lập thành phố Thủ Dầu Một trên cơ sở thị xã Thủ Dầu Một cũ.
Ngày 29 tháng 12 năm 2013, Chính phủ ra Nghị quyết 136/NQ-CP chia huyện Bến Cát thành thị xã Bến Cát và huyện Bàu Bàng, chia huyện Tân Uyên thành thị xã Tân Uyên và huyện Bắc Tân Uyên.Từ tháng 1 năm 2014, Bình Dương có 9 đơn vị hành chính cấp huyện.

Điều kiện tự nhiên

Tỉnh Bình Dương có vị trí chuyển tiếp giữa sườn phía nam của dãy Trường Sơn, nối nam Trường Sơn với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Địa hình tương đối bằng phẳng, thấp dần từ bắc xuống nam. Đây là tỉnh binh nguyên địa hình từ cao xuống thấp dần từ 10m đến 15m so với mặt biển, địa hình núi thấp có lượn sóng yếu, vùng có địa hình bằng phẳng, vùng thung lũng bãi bồi...
Đất đai Bình Dương rất đa dạng và phong phú về chủng loại. Các huyện Dầu Tiếng, thị xã Bến Cát, Thuận An, Thủ Dầu Một phân bố các loại đất như đất xám trên phù sa cổ, có diện tích 200.000 ha. Đất nâu vàng trên phù sa cổ, có khoảng 35.206 ha nằm trên các vùng đồi thấp thoải xuống, thuộc các thị xã Tân Uyên, huyện Phú Giáo, khu vực Thủ Dầu Một, Thuận An và một ít chạy dọc quốc lộ 13. Đất phù sa Glây (đất dốc tụ), chủ yếu là đất dốc tụ trên phù sa cổ, nằm ở phía bắc huyện Tân Uyên, Phú Giáo, Bến Cát, Dầu Tiếng, Thuận An, thị xã Dĩ An, đất thấp mùn Glây có khoảng 7.900 ha nằm rải rác tại những vùng trũng ven sông rạch, suối.
Khí hậu ở Bình Dương cũng như chế độ khí hậu của khu vực miền Đông Nam Bộ, nắng nóng và mưa nhiều, độ ẩm khá cao. Những tháng 7,8,9, thường là những tháng mưa dầm. Có những trận mưa dầm kéo dài 1–2 ngày đêm liên tục. Ở Bình Dương hầu như không có bão, mà chỉ bị ảnh hương những cơn bão gần.Vào mùa khô, độ ẩm trung bình hàng năm từ 76%–80%, cao nhất là 86% (vào tháng 9) và thấp nhất là 66% (vào tháng 2). Lượng mùa mưa trung bình hàng năm từ 1.800–2.000 mm. Nhiệt độ trung bình hàng năm ở Bình Dương từ 26 °C–27 °C. Nhiệt độ cao nhất có lúc lên tới 39,3 °C và thấp nhất từ 16 °C–17 °C (ban đêm) và 18 °C vào sáng sớm.
Các con sông chảy qua tỉnh và trong tỉnh Bình Dương thay đổi theo mùa: mùa mưa nước lớn từ tháng 5 đến tháng 11 (dương lịch) và mùa khô (mùa kiệt) từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau, tương ứng với 2 mùa mưa nắng. Bình Dương có 3 con sông lớn, nhiều rạch ở các địa bàn ven sông và nhiều suối nhỏ khác. Về hệ thống giao thông đường thủy, Bình Dương nằm giữa 3 con sông lớn, nhất là sông Sài Gòn. Bình Dương có thể nối với các cảng lớn ở phía nam và giao lưu hàng hóa với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

Điều kiện kinh tế

Bình Dương nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam,thuộc miền Đông Nam Bộ. Diện tích Bình Dương 2694,4 km2 xếp thứ 4 trong vùng Đông Nam Bộ. Tỉnh là cửa ngõ giao thương với trung tâm kinh tế – văn hóa của cả nước là Thành phố Hồ Chí Minh.Bình Dương có các trục lộ giao thông huyết mạch của quốc gia chạy qua như quốc lộ 13, quốc lộ 14, đường Hồ Chí Minh, đường Xuyên Á.... cách sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và các cảng biển chỉ từ 10 km – 15 km… thuận lợi cho phát triển kinh tế và xã hội toàn diện.Tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn ở mức cao, GDP tăng bình quân khoảng 14,5%/năm trong những năm gần đây. Năm 2010 công nghiệp, dịch vụ tăng trưởng nhanh và chiếm tỷ trọng cao, tỷ lệ công nghiệp – xây dựng 63%, dịch vụ 32,6% và nông lâm nghiệp 4,4%. Bình Dương có 28 khu công nghiệp và cụm công nghiệp tập trung có tổng diện tích hơn 8.700 ha với hơn 1.200 doanh nghiệp trong và ngoài nước đang hoạt động có tổng vốn đăng ký hơn 13 tỷ USD.

Đặc sản

Bò nướng ngói
Hạt điều
Bánh bèo bì
Măng cụt lái thiêu
Bún riêu lưỡi
Gà quay xôi phồng
Bún tôm
Ngoài ra, Bình Dương còn nổi tiếng với: Sầu riêng, chôm chôm, mít tố nữ, vũ sữa...

Các di tích - danh thắng

Địa đạo Tam giác sắt Tây Nam Bến Cát
Chợ Thủ Dầu Một
Núi Cậu - Lòng Hồ Dầu Tiếng
Sở chỉ huy tiền phương chiến dịch Hồ Chí Minh
Chiến khu Đ
Nhà ông Trần Văn Hổ (Tự Đẩu)
Nhà cổ Trần Công Vàng
Chùa Hội Khánh
Núi Châu Thới
Nhà tù Phú Lợi
Di tích Cù Lao Rùa (Cù Lao Thạch Hội)
Di tích Dốc Chùa
Di tích Mỹ Lộc (gò Đá, gò Chùa)
Di tích Phú Chánh
Nhà máy xe lửa Dĩ An
Chiến khu Thuận - An - Hòa
Di tích lịch sử rừng Kiến An
Di tích Bộ chỉ huy tiền phương chiến dịch Hồ Chí Minh

Địa điểm tham quan, khu vui chơi

Lạc Cảnh Đại Nam Văn Hiến
Công viên nước Bình Dương
Khu du lịch Phương Nam
Khu du lịch Dìn Ký
Sân golf Sông Bé
Sân golf Phú Mỹ
Thành phố mới Bình Dương
Mekong golf Villas
Công viên du lịch nghỉ dưỡng Mắt Xanh

Lễ hội truyền thống

Miếu Bà Thiên Hậu.
Lễ hội Chùa Bà, Thủ Dầu Một.
Lễ hội Chùa Ông Bốn.
Lễ hội "Lái Thiêu mùa trái chín"

Các làng nghề

Nghề sơn mài truyền thống tại Bình Dương
Nghề chạm khắc gỗ trên đất Thủ - Bình Dương
Làng nghề gốm Bình Dương