Huyện Yên Sơn, Tỉnh Tuyên Quang

Yên Sơn là một huyện thuộc tỉnh Tuyên Quang.

Vị trí địa lý

Huyện nằm ở phía nam của tỉnh Tuyên Quang, bao quanh thành phố Tuyên Quang, phía tây nam giáp huyện Đoan Hùng (Phú Thọ), phía tây giáp huyện Yên Bình (Yên Bái), phía đông là huyện Định Hóa (Thái Nguyên), và huyện Chợ Đồn (Bắc Kạn).

Diện tích, dân số

Huyện có diện tích và dân số lớn nhất tỉnh Tuyên Quang, với diện tích là 1.210 km² và dân số 167.000 người
Yên Sơn là địa bàn sinh sống của các các dân tộc: Kinh, Tày, Dao, H’Mông, La Chí, Sán Dìu, Tống, Cao Lan…
Người Tống ở Yên Sơn sinh sống bằng làm nông nghiệp, cấy lúa nước và trồng ngô, khoai, sắn, gừng và các loại rau xanh, bí đỏ trên nương rẫy và chăn nuôi trâu, bò, lợn, gà.
Cách thức canh tác và nông cụ của người Tống tương tự người Tày, Dao, người Tống làm nhà theo kiểu nhà người Kinh, Tày, Dao, tuy nhiên chuồng gia súc thường làm xa nhà ở.
Trước đây, đàn ông Tống thường cạo đầu, chỉ chừa một chỏm tóc dài trên đỉnh (giống người H’Mông), vấn khăn đầu rìu bằng vải chàm, mặc áo tứ thân, quần lá toạ. Phụ nữ mặc áo ngắn với váy và khăn đội đầu màu chàm. Tuy nhiên, hiện giờ trang phục của người Tống có thay đổi đôi chút, những người nhiều tuổi ăn mặc giống người Tày, còn những người thanh niên lại mặc trang phục giống người Kinh.
Người Tống ăn cơm nếp nhiều hơn cơm tẻ, cách chế biến thức ăn giống như người Tày.
Người Cao Lan ở Yên Sơn có nhiều truyện cổ được ghi chép bằng chữ Hán, hoặc truyền miệng; có khá nhiều điệu múa như: múa chim gâu, múa xúc tép, múa cờ, múa khai đèn… Nhạc cụ có đủ bát âm, gồm: trống, chiêng, chuông, chập xeng, thanh la, kèn tổ sâu, sáo, nhị. Trong lễ hội, bên cạnh các trò chơi như kéo co, đẩy gậy, ném còn... thì không thể thiếu làn điệu sình Ca.

Tiềm năng kinh tế

Diện tích đất lâm nghiệp 87.780,81 ha, chiếm 72,6% diện tích đất tự nhiên toàn huyện là điều kiện thuận lợi cho phát triển nông - lâm nghiệp.
Yên Sơn là nơi thích hợp cho việc chăn nuôi gia cầm và các loại đại gia súc như: lợn, bò. Đất đai Yên Sơn phù hợp cho việc trồng rừng nguyên liệu, tre, nứa, trồng chè, lúa, đậu, mía, cây ăn quả … đặc biệt là trồng gấc ở các xã Trung Môn, Lang Quán, Tứ Quận.
Rừng keo tai tượng ở Yên Sơn.
Huyện Yên Sơn có thế mạnh phát triển các lĩnh vực công nghiệp như: công nghiệp chế biến nông- lâm sản, công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, công nghiệp khai thác và chế biến khoáng sản, khai thác lâm sản: gỗ, tre, nứa.
Trên địa bàn Yên Sơn có quốc lộ 2,37 chạy qua.

Y tế

Bệnh viện suối khoáng Mỹ Lâm
Xã Mỹ Lâm huyện Yên Sơn
Điện thoại: 027.3774.382
Bệnh viện đa khoa huyện Yên Sơn
Xã An Tường huyện Yên Sơn
Điện thoại: 027.3872.315
Bệnh viện đa khoa khu vực ATK
Xã Trung Sơn huyện Yên Sơn
Điện thoại: 027.3830.237

Di tích lịch sử

Khu di tích Kim Quan, xã Kim Quan
Khu di tích Làng Ngòi - Đá Bàn, xã Mỹ Bằng
Khu di tích Chiến thắng Khe Lau, xã Phúc Ninh và xã Thắng Quân

Danh lam thắng cảnh

Suối nước khoáng Mỹ Lâm: suối là một trong những địa chỉ nghỉ dưỡng và chữa bệnh yên tĩnh, thoáng mát. Nguồn nước khoáng ở đây rất tốt cho việc điều trị các bệnh về cơ, xương, khớp...
Vào ngày 10 tháng giêng âm lịch hàng năm, tại xã Kim Phú lại diễn ra lễ hội Giếng Tanh của người Cao Lan (hội thường kéo dài 1-2 ngày). Trong lễ hội, mọi người tham gia các trò dân gian như: đánh đu, đi cà kheo, múa hát…

Đặc sản

Tinh bột dong giềng Lực Hành, thịt mỡ muối, thịt bò khô, thịt trâu khô, cá thính của người Sán Dìu...