Huyện Mường Chà, Tỉnh Điện Biên

Huyện Mường Chà là một huyện biên giới, miền núi nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Điện Biên.

Vị trí địa lý

Phía Bắc Mường Chà giáp thị xã Mường Lay; phía Nam giáp huyện Điện Biên; phía Đông giáp 2 huyện Tủa Chùa và Tuần Giáo; phía Tây giáp huyện Mường Nhé và Lào.

Lịch sử

Thời Hùng Vương, nước Văn Lang chia thành 15 bộ thì Mường Chà thuộc bộ Tân Hưng.
Thời Lý, Mường Chà thuộc Châu Tây.
Mường Chà thuộc Châu Ninh Viễn, lộ Đà Giang thời Trần.
Thời Lê, Mường Chà thuộc trấn Gia Hưng.
Năm 1463, thị trấn Hưng Hóa được thành lập gồm 3 phủ: Quy Hóa, Gia Hưng, An Tây. Mường Chà thuộc Châu Lai của phủ Tây An.
Nhà Nguyễn năm 1841 lấy đất các Châu Tuần Giáo, Ninh Biên và Châu Lai thành lập phủ Điện Biên, Châu Lai thuộc phủ Điện Biên.
Toàn quyền Đông Dương năm 1909 ra Nghị định tách các châu: Quỳnh Nhai, Điện Biên, Tuần Giáo, Châu Lai, Luân Châu thành lập tỉnh Lai Châu, Mường Chà thuộc tỉnh Lai Châu.
Huyện Châu Lai và thị trấn Lai Châu được giải phóng ngày 12/12/1953, huyện Châu Lai được đổi tên thành huyện Mường Lay.
Thủ Tướng ra Quyết định số 612-CP ngày 23/2/1977 về việc thành lập thị trấn Mường Lay, thuộc huyện Mường Lay.
Chính phủ ra Nghị định số 40-CP ngày 28/4/1997, giải thể thị trấn Mường Lay cũ giao cho xã Lay Nưa quản lý và thành lập thị trấn Mường Lay mới trên cơ cở diện tích tự nhiên và nhân khẩu của bản Na Pheo cùng với nhân khẩu của thị trấn Mường Lay cũ chuyển về. Giao xã Mường Mươn của huyện Điện Biên cho huyện Mường Lay quản lý.
Chính phủ ra Nghị định số 52-CP ngày 26/5/1997, về thành lập xã Si Pa Phìn thuộc huyện Mường Lay trên cơ sở diện tích và nhân khẩu của xã Chà Nưa.
Chính phủ ra Nghị định số 08/2002/NĐ-CP ngày 14/1/2002, chuyển 2 xã Chà Cang và Nà Hỳ của huyện Mường Lay sang huyện Mường Nhé. Huyện Mường Lay còn lại 14 đơn vị hành chính.
Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội tháng 11/2003, ra Nghị quyết số 22 về việc chia tách và điều chỉnh địa giới hành chính tỉnh Lai Châu. Tỉnh Lai Châu (cũ) được tách thành tỉnh Lai Châu (mới) và tỉnh Điện Biên. Huyện Mường Lay là một trong 8 đơn vị hành chính thuộc tỉnh Điện Biên.
Chính phủ ra Nghị định số 25/2005/NĐ-CP ngày 2/3/2005, về việc đổi tên huyện Mường Lay và thị trấn Mường Lay thành huyện Mường Chà và thị trấn Mường Chà, tỉnh Điện Biên. Huyện Mường Chà gồm có 10 đơn vị hành chính trực thuộc gồm: Sá Tổng, Mường Tùng, Pa Ham, Huổi Lèng, Hừa Ngài, Chà Tở, Chà Nưa, Si Pa Phìn, Mường Mươn và thị trấn Mường Chà.
Chính phủ ra Nghị định số 135/2006/NĐ-CP ngày 14/11/2006, về việc điều chỉnh địa giới hành chính, huyện Mường Chà thành lập thêm 5 xã: Sa Lông, Na Sang,Phìn Hồ, Ma Thì Hồ, Nậm Khăn.

Điều kiện tự nhiên

Địa hình huyện Mường Chà chủ yếu là núi cao với độ dốc từ 40-600, nghiêng dần theo hướng Tây Bắc–Đông Nam. Trên địa bàn Mường Chà có sông Đà và sông Nậm Mức, suối Nậm Lay chảy qua.
Mường Chà nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, mùa đông lạnh, ít mưa, mùa hạ nóng và mưa nhiều. Nhiệt độ trung bình từ 22-25oC. Mùa mưa (từ tháng 4 – 9), mùa khô (từ tháng 10- 4).
Ở Mường Chà có sắt có phân bố rải rác ở các xã và mỏ đồng ở khu vực Chà Tở.
Mường Chà có hệ thống sông suối dày đặc nên có tiềm năng về thủy lợi và thủy điện, đất đai Mường Chà thích hợp trồng các loại cây như: cánh kiến, thảo quả, đậu tương, chè cao sản, lạc…
Trên địa bàn huyện Mường Chà có quốc lộ 12 và quốc lộ 6 chạy qua.
Mường Chà là địa bàn sinh sống của 11 dân tộc, trong đó dân tộc H’Mông chiếm 58%, còn lại là các dân tộc khác.

Du lịch

Đèo Xá Tổng
Núi Địa Đồ
Núi Phu Huổi Long