Huyện Tu Mơ Rông, Tỉnh Kon Tum

Tu Mơ Rông là một huyện của tỉnh Kon Tum, Việt Nam.
Diện tích: 861,7 km²
Dân số: 21.486 người
Huyện Tu Mơ Rông có 11 đơn vị hành chính cấp xã gồm: Đăk Tờ Kan, Đăk Hà, Văn Xuôi, Đăk Sao, Đăk Rơ Ông, Đăk Na, Tu Mơ Rông, Tê Xăng,Ngọc Yêu, Măng Ry và Ngọc Lây.

Sdt quan trọng

Bưu điện Tu Mơ Rông: 0603.934006
UBND Tu Mơ Rông: (0260)3.934.067
TTYT Tu Mơ Rông: 060.3934048
Sở thương mại–du lịch Kon Tum: +84 60 3862 508
Bến Xe Liên Nội Tỉnh Kon Tum: +84 60 3862 205

Vị trí địa lý

Huyện Tu Mơ Rông nằm ở phía Đông-Bắc tỉnh Kon Tum, phía Đông Tu Mơ Rông giáp với huyện Kon Plông, phía Tây Tu Mơ Rông giáp với huyện Ngọc Hồi, phía Nam Tu Mơ Rông giáp với các huyện Đắk Hà và Đắk Tô, phía Bắc giáp huyện Đắk Glei và huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam.
Huyện có địa hình phức tạp, bị chia cắt nhiều bởi các sông suối, hợp thủy và núi cao. Địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây. Huyện có nhiều bậc thềm địa hình, tạo nên nhiều kiểu địa hình đa dạng: gò đồi, vùng trũng và núi cao xen kẽ nhau khá phức tạp. Trong đó mỗi bậc là địa hình đồi núi bao quanh tạo thành những thung lũng hẹp. Địa hình toàn huyện có ba dạng địa hình chính:
+ Địa hình núi trung bình: Phân bổ ở sườn núi phía Nam dãy núi Ngọc Linh; núi Ngọc Tu Măng, Ngọc Puôk, Ngọc Păng. Độ cao trung bình so với mặt nước biển 1.000-2.333 m; gồm các dãy núi phía Bắc và Đông Bắc huyện, thuộc địa bàn các xã Đăk Na, Ngọc Lây, Tê Xăng, Măng Ri, Ngọc Yêu. Độ dốc khu vực này trên 250; có nhiều thung lũng hẹp và sâu.
+ Địa hình núi thấp: Có độ cao trung bình 800-1.000 m, phân bổ ở phía Bắc và Đông của huyện, có nhiều thung lũng hẹp và sâu.
+ Địa hình thấp được bồi tụ: Có độ cao trung bình dưới 800 m; phân bổ ở khu vực phía Nam và Tây Nam huyện.
Khí hậu huyện Tu Mơ Rông là khí hậu Tây Trường Sơn; khu vực phía Đông Bắc gián tiếp ảnh hưởng của khí hậu Đông Trường Sơn.

Lịch sử

Dưới thời Việt Nam Cộng hòa, đã từng có quận Tu Mrong (còn viết là Tou Mrong hay Tou Morong). Ngày 8/7/1958 Quận được thành lập theo Nghị định số 367-BNV/HC/NĐ do được tách ra từ quận Đắk Tô và quận bao gồm 4 tổng, 13 xã. Tháng 6/2005 huyện Tu Mơ Rông được thành lập lại theo Nghị định số 76/2005/NĐ-CP ngày 09/6/2005 của Chính phủ.

Giao thông Kinh tế

Huyện có 02 tuyến đường giao thông chính:
+Trục tỉnh lộ 672: từ huyện ĐăkTô (KonTum) qua đèo Măng Rơi, qua các xã Đăk Hà, Tu Mơ Rông,
+Trục tỉnh lộ 678: từ xã Đăk Trăm, huyện ĐăkTô đi qua xã Đăk Tờ Kan, xã Đăk Rơ Ông vượt đèo Văn Loan qua xã Đăk Sao, xã Đăk Na.
Huyện Tu Mơ Rông có 4 nhóm đất chính và 7 loại đất.
+ Nhóm đất xám (X); Có diện tích 79.255 ha, chiếm 92,8% tổng diện đất toàn huyện, phân bố ở tất cả các xã, gồm 3 loại đất: .
+Đất xám, đỏ vàng: Diện tích có 1.419 ha, chiếm 1,7% diện tích đất toàn huyện. Đất phân bổ ở tất cảc các xã trên toàn huyện trên đá biến chất (1.200 ha) và macma axit (219 ha). Trồng các loại hoa màu, cây ăn quả, cây công nghiệp; diện tích có độ dốc >150 thuận lợi cho việc khoanh nuôi bảo vệ hoặc trồng mới rừng.. Đất xám giàu mùn, tích nhôm: Diện tích 70.044 ha, chiếm 82% tổng diện tích toàn huyện, đất này thuận lợi để sử dụng cho mục đích lâm nghiệp...Đất xám, sỏi sạn nâu, đỏ vàng: Diện tích 7.792 ha, chiếm 9,1% diện tích đất toàn huyện.
+ Nhóm đất đỏ (Fd): Diện tích đất đỏ có 1.589 ha, phát triển trên đá bazan, gồm 2 loại đất: Trồng các loại cây hoa màu, cây ăn quả, cây công nghiệp lâu năm.
+ Nhóm đất mùn axit trên núi cao: Diện tích có 3.361 ha, chiếm 3,9% diện tích đất toàn huyện,Diện tích đất có độ dốc >150 cần sử dụng cho mục đích lâm nghiệp như trồng rừng, khoanh nuôi bảo vệ rừng hoặc sử dụng nông lâm kết hợp; trồng bời lời, ca ri, quế....

Văn hóa Du lịch

Huyện phát triển cây chè tuyết, cà phê catimo, dong riềng...có diện tích đất lâm nghiệp lớn là điều kiện thuận lợi trong việc phát triển nguồn nguyên liệu giấy và phát triển một số cây dược liệu như sâm Ngok Linh, sơn tra, ngũ vị tử, hồng đẳng sâm...là nguồn nguyên liệu chính để phát triển tiểu thủ công nghiệp, công nghiệp chế biến nông lâm sản và dược liệu. Tiềm năng lớn về du lịch được xác định là cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử; các di sản văn hóa truyền thống vật thể và phi vật thể lâu đời của dân tộc bản địa
Du lịch sinh thái xã Măng Ri
Đặc sản Kon Tum: Gỏi lá, cá chua, rượu cần, cà đắng, măng le, thịt nhím, rau dớn thịt chuột đồng, lá mì, măng khô, Dế chiên Kon Tum, Cá gỏi kiến vàng, Gà nướng, Cơm lam, Cá tầm, Các món nướng trong ống lô ô, Heo rẫy nướng, cá tầm, rượu cần, Muối riềng, Heo Rừng nướng ống, Nhộng Lồ ô trộn lá chanh, kiến chua, Cá suối bóp cải chua, rượu tiết dúi; Dúi bóp bột bắp,rượu ghè; heo rừng nướng lụi, thịt chuột nấu măng khô; cá suối chiên kẹp rau rừng; thịt dúi nướng ống; Mây đắng, men rượu cần đặc biệt là Mật Ong Rừng Tu Mơ Rông