Huyện Cái Nước, Tỉnh Cà Mau

Huyện Cái Nước nằm ở phía Nam tỉnh Cà Mau, huyện cách trung tâm tỉnh Cà Mau 32 km.
Diện tích: 395,14 km².
Dân số: 149.928 dân
Mật độ dân số:360 người/km2.

Số điện thoại quan trọng

Ủy ban nhân dân huyện Cái Nước: 07803.883.564

Vị trí địa lý

Huyện có vị trí địa lý từ 8,50-9,10 độ vĩ Bắc và từ 104,56-105,10 độ kinh Đông. Phía Bắc Cái Nước giáp với thành phố Cà Mau, phía Nam Cái Nước giáp với huyện Năm Căn, phía Tây Cái Nước giáp huyện Trần Văn Thời và Phú Tân và phía Đông Cái Nước giáp với huyện Đầm Dơi.
Huyện Cái Nước có 11 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm thị trấn Cái Nước và các xã: Lương Thế Trân, Thạnh Phú, Phú Hưng, Hưng Mỹ, Tân Hưng, Hòa Mỹ, Tân Hưng Đông, Đông Thới, Đông Hưng và Trần Thới.

Lịch sử

Huyện Cái Nước trong thời phong kiến
Vùng đất Cái Nước được khẩn hoang khá sớm, có nhiều đồng ruộng thuộc điền chủ quản lý.Huyện Cái Nước trước thế kỷ XIX, là vùng đất hoang sơ, rậm rạp thuộc trấn Hà Tiên. Cư dân nơi đây ở từng cụm rải rác, chỉ tập trung nhiều ở thôn Tân Hưng. Lúc này thôn Tân Hưng có khoảng 300 người chuyên sống bằng nghề nông, chủ yếu là trồng lúa nước, một số người sống ven sông với nghề bắt cua, tôm, cá. Dần dần vùng đất này trở nên trù phú, thu hút ngày càng đông người dân tứ xứ đến lập nghiệp xây dựng xóm làng.
Năm Minh Mạng thứ 13 tức năm 1833 trấn Hà Tiên lập thành tỉnh, xứ Cái Thủy (Cái Nước) nằm trong Tổng Quảng Xuyên.
Nam Kỳ lục tỉnh được khuyến khích lập làng mới đến triều vua Tự Đức, thúc đẩy khẩn hoang để thu thêm thuế đinh và thuế điền. Cho nên nhiều người khá giả ở nơi khác đến vùng đất Cái Nước tìm mọi cách sang đoạt “Vì Nam Kỳ chất chứa tệ hại đã lâu, cường hào cậy mạnh bá chiếm, người nghèo không có đất cắm dùi. Có kẻ biệt xã chiếm ruộng đất xã khác, mà người sở tại lại phải tá ngụ để cày cấy và ở….”(Trích trong lịch sử Đảng bộ huyện Cái Nước). Tình hình bấy giờ đã biến người nông dân khẩn đất thành tá điền của bọn cường hào.
Huyện Cái nước trong kháng chiến
Đến thời Pháp thuộc, các điền chủ người Pháp tăng cường bóc lột thậm tệ người dân bản xứ như tên Patisti ở ấp Rạch Mũi, Tân Hưng; Mespar; Campo ở Tân Hưng Đông. Bên cạnh đó, những điền chủ người Việt cũng tăng cường bóc lột tá điền, đời sống của nhân dân vô cùng cơ cực.
Vì “Tức nước vỡ bờ”, nhân dân Cái Nước cùng nhân dân trong vùng liên tục nổi dậy đấu tranh chống cường hào ác bá. Phong trào này ngày càng phát triển mạnh, dẫn đến sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc diễn ra trên đất Long Xuyên (Cà Mau). Vào những năm 80 của thế kỷ XIX, khi hùng binh Tây Sơn Nguyễn Huệ hoạt động mãnh liệt trên địa bàn rừng biển của bán đảo, có liên hệ đến các cụm, các khu dân cư dọc tuyến sông Bảy Háp, Đồng Cùng để truy đuổi tàn quân Nguyễn Ánh. Trong rạch Cái Rắn… còn để lại những dấu tích như “Ao Ngự” thời chúa Nguyễn, chứng tỏ dấu vết cuộc nội chiến và ảnh hưởng nhân văn của nó ở đây.
Dân cư Cái Nước năm 1901, cùng các nơi trong vùng đấu tranh chống bắt xâu,hầm đất đỏ, đào kênh đắp lộ, khiêng đá trải đường… Đòi chúng trả tiền công lao động như quy định, đòi nước sạch để uống và thuốc trị bệnh, cứu chữa tai nạn lao động thường xuyên xảy ra.
Nhân dân ấp Rạch Mũi, xã Tân Hưng năm 1925 đã vùng lên chống tên điền chủ Patisti. Nhiều nơi trong vùng cũng nổi dậy mang tính tự phát để chống lại sự bất công của bọn điền chủ-thực dân phong kiến. Người dân Cà Mau-Cái Nước đầu thế kỷ XX đã tham gia phong trào “Phản Pháp phục Nam”, phong trào đấu tranh chống địa chủ áp bức bóc lột, để tang cụ Phan Châu Trinh, phong trào đòi thả cụ Phan Bội Châu, nhận lấy ảnh hưởng của phong trào thanh niên Cao Vọng Đảng. Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội, sôi nổi nhất là lớp tuổi trẻ, học sinh trí thức giàu lòng yêu nước, làm trung tâm thúc đẩy cho phong trào đấu tranh cách mạng của vùng đất này.
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời năm 1930 các chi bộ ở khu vực Cà Mau được hình thành. Phong trào đấu tranh của người dân Cái Nước cùng nhân dân trong vùng trở thành tự giác, có tổ chức và có lãnh đạo. Chi bộ Đảng đầu tiên ở Cà Mau với cờ đỏ búa liềm phất phới tung bay ở Đình Tân Hưng báo hiệu bình minh trên quê hương Cái Nước.
Khi thành lập quận Ngọc Hiển (1948) trong thời kỳ chống Pháp, thì phần đất Cái Nước thuộc quận Ngọc Hiển. Khi chia quận Ngọc Hiển thành 2 quậnTrần Văn Thời và Ngọc Hiển năm 1951 thì đất của huyện Cái Nước ngày nay thuộc quận Trần Văn Thời.
Huyện Cái Nước tháng 10/1956 được thành lập trên cơ sở tách huyện Cà Mau Nam thành 2 huyện: Cái Nước (mật danh Năm Cứng), Ngọc Hiển (mật danh Tư Kháng) lấy sông Bảy Háp chạy lên kinh xáng Đội Cường làm điểm phân chia ranh giới.
Huyện Cái Nước sau giải phóng 1975
Năm 1975 miền Nam hoàn toàn giải phóng thống nhất đất nước, huyện Cái Nước ngày 05/5/1976 xác nhập vào Huyện Trần Văn Thời. Huyện Trần Văn Thời ngày 01/4/1979 tách ra 3 huyện; Phú Tân, Cái Nước, Trần Văn Thời. Huyện Phú Tân sáp nhập về Cái Nước ngày 01/7/1984, theo đó các xã trong huyện cũng luôn biến động do tách, ghép.
Thực hiện Nghị định số 138/2003/NĐ-CP ngày 17/01/2003 của Chính phủ, huyện Cái Nước được tách ra thành hai huyện: Phú Tân và Cái Nước và duy trì cho đến ngày nay.

Địa điểm nổi tiếng

Khu di tích căn cứ Tỉnh ủy Lung Lá - Nhà Thể
Bệnh viện đa khoa khu vực Cái Nước