Huyện Thanh Liêm, Tỉnh Hà Nam

Thanh Liêm là huyện cực Nam của tỉnh Hà Nam, Việt Nam.
Diện tích:175,019 km²
Huyện có 16 xã và 1 thị trấn
Dân số: trên 140.000

Vị trí địa lý

Phía Đông Huyện Thanh Liêm giáp với huyện Bình Lục, phía Đông Bắc Huyện Thanh giáp với huyện Duy Tiên, phía Bắc Huyện Thanh giáp với tp Phủ Lý, phía Tây Bắc Huyện Thanh Liên giáp với huyện Kim Bảng. Phía Tây Thanh Liêm giáp với huyện Lạc Thủy của tỉnh Hòa Bình. Phía Tây Nam giáp huyện Gia Viễn của tỉnh Ninh Bình. Phía Đông Nam Thanh Liêm giáp với huyện Ý Yên của tỉnh Nam Định.

Điều kiện tự nhiên

Huyện Thanh Liêm nằm trong vùng có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Lượng mưa trung bình hàng năm từ 1.600 đến 1.900mm, song phân bổ không đều, tập trung chủ yếu vào từ tháng 6 đến tháng 9 dễ gây úng, lụt, rất khó khăn cho công tác phòng chống lụt bão.
Huyện Thanh Liêm có dãy núi đá vôi với trữ lượng lớn hàng tỷ m3, tập trung tại 05 xã ven sông đáy (Thanh Thuỷ, Kiện Khê, Thanh Nghị, Thanh Tân, Thanh Hải) đã hình thành nên khu khai thác chế biến đá và sản xuất xi măng với trữ lượng lớn trên địa bàn huyện. Huyện Thanh Liêm còn có nguồn đất sét sản xuất xi măng, gốm mỹ nghệ tập trung ở 02 xã Thanh Tâm, Liêm Sơn, thuận lợi cho việc phát triển công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp; sông Châu Giang và sông Đáy phục vụ nước tưới tiêu và tạo nên một vùng đất màu mỡ, phì nhiêu.
Huyện Thanh Liêm có 02 tuyến Quốc lộ chạy qua: đường Quốc lộ 21A và 1A có dòng sông Đáy chạy dọc theo trục đường quốc lộ 1A rất thuận lợi cho việc lưu thông hàng hoá bằng đường thuỷ và đường bộ.

Lịch sử

Địa danh Thanh Liêm có từ thời Trần.
Tại kỳ họp thứ 2 Quốc hội khoá III ngày 21/4/1965, thành lập tỉnh Nam Hà từ việc sáp nhập tỉnh Nam Định với tỉnh Hà Nam. Huyện Thanh Liêm là một trong 16 huyện,thị xã thuộc tỉnh Nam Hà.
Tỉnh Nam Hà hợp nhất với tỉnh Ninh Bình ngày 27/12/1975 thành tỉnh Hà Nam Ninh.
Huyện Thanh Liêm tháng 4/1977 sáp nhập với huyện Kim Bảng và thị xã Hà Nam 1 thành huyện Kim Thanh.
Kim Thanh tháng 4/1981 được tách thành 3 đơn vị cấp huyện, thị như cũ. Xã Thanh Chung đồng thời chia tách thành 2 xã (Liêm Chung và Thanh Châu), xã Thanh Châu sáp nhập về thị xã Hà Nam.
Xã Thanh Giang tháng 1/1983 tách thành 2 xã (Liêm Tuyền và Liêm Chính ), xã Liêm Chính sáp nhập về thị xã Hà Nam.
Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa VIII năm 1991, tách tỉnh Hà Nam Ninh thành tỉnh Ninh Bình và Nam Hà như trước đây.
Tỉnh Hà Nam ngày 1/1/1997 được tái lập theo Nghị quyết tại kỳ họp thứ 10 khoá IX Ngày 6/11/1996 tách tỉnh Nam Hà thành 2 tỉnh Hà Nam và Nam Định. Thanh Liêm trở thành 1 trong 6 huyện của tỉnh Hà Nam.
Xã Liêm Chung sáp nhập về thị xã Phủ Lý năm 2000, Huyện Thanh Liêm còn 20 xã, thị trấn.
Thực hiện Nghị quyết số 89/NQ-CP ngày 23/7/2013 về việc điều chỉnh địa giới hành chính, tháng 7/2013 xã Liêm Tiết, Liêm Tuyền, Thanh Tuyền sáp nhập về Thành phố Phủ Lý, huyện Thanh Liêm lúc này còn 17 xã.

Du lịch

Chùa Tiên
Kẽm Trống
Chùa Châu
Chùa Trinh Tiết
Chùa Lại Xá
Chùa Đá
Nhà thờ An Hòa
Nhà thờ Non
Đình Hoàng Ngãi
Đền Lăng
Di tích Đồi Bảo Thái
Đền Bồng Lãng
Làng cổ Châu Cầu
Làng cổ Nham Tràng
Làng cổ Bảo Thái
Đền Khương Kiều
Đền Bà Đống Giải
Chùa Phúc Nham
Chùa Phật Tích
Đền Ông Rút Sườn
Đền Ông Mổ Bụng
Đền Bà Áo The
Làng cổ Liễu Đôi
Làng cổ Gừa
Di tích Phủ Trịnh - Nghè Vẹt

Lễ hội

Hát hội trống quân
Lễ hội Tịch điền
Lễ hội truyền thống khu di tích lịch sử văn hoá đình chùa Châu
Lễ hội vật Liễu Đôi

Đặc sản

Bánh đa xứ Kiện Khê

Nhân vật nổi tiếng

Đinh Công Tráng
Vua Lê Hoàn
Học giả Bùi Kỷ
Hoàn Vương Ca
Liệt sĩ Lương Khánh Thiện