Huyện Cù Lao Dung, Tỉnh Sóc Trăng

Cù Lao Dung là huyện giữa sông, ven biển thuộc tỉnh Sóc Trăng. Phía Đông và Bắc giáp tỉnh Trà Vinh; phía Tây giáp huyện Long Phú và huyện Trần Đề; phía Nam giáp Biển Đông. Huyện như một hòn cù lao lớn, nằm giữa 2 tỉnh Sóc Trăng và Trà Vinh, bao gồm 3 hòn cù lao nhỏ gộp lại: Cù lao Tròn, Cù lao Dung và Cù lao Cồn Cộc. Huyện Cù Lao Dung gồm có 8 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 1 thị trấn và 7 xã, diện tích tự nhiên là 24.944 ha với dân số 62.931 người (theo tổng điều tra dân số 1/4/2009).

Số điện thoại quan trọng

Phòng GD&ĐT Cù Lao Dung: 079 3860 340
Trung tâm Y tế Cù Lao Dung: 079 3860 495

Lịch sử

Khi tỉnh Sóc Trăng được thành lập năm 1900, vùng đất Cù lao Dung thuộc quận Bàng Long. Ngày 01/03/1926, quận Bàng Long đổi thành quận Long Phú. Lúc này, Cù lao Dung chỉ có 3 làng là An Thạnh Nhất, An Thạnh Nhì và An Thạnh Tam (3 địa danh này được ghi lại trong Di cảo của học giả Trương Vĩnh Ký) với 3 cửa biển là Định An, Trấn Di (nay là Trần Đề) và Ba Thắc. Qua hàng trăm năm bồi đắp, cửa biển Ba Thắc đã không còn dấu tích, chỉ còn lại con rạch Cồn Tròn, được cho là dấu tích của dòng sông Ba Thắc xưa. Trong thời kỳ "tẩu quốc", Nguyễn Ánh đã có một thời gian khá dài nương náu nơi đây. Con rạch nơi nhà vua trú ngụ được gọi là rạch “Long Ẩn” vẫn còn tồn tại cho đến tận hôm nay.
Sau 30-04-1975, quận Long Phú trở thành huyện của tỉnh Hậu Giang. Ngày 26-11-1991, huyện Long Phú thuộc tỉnh Sóc Trăng. Ngày 11-01-2002, Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định số 04/2002/NĐ-CP, về việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện Long Phú để thành lập huyện Cù Lao Dung; thành lập xã, thị trấn thuộc huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng. Cụ thể như sau:
- Thành lập huyện Cù Lao Dung trên cơ sở 23.606,29 ha diện tích tự nhiên và 58.031 nhân khẩu của các xã An Thạnh 1, An Thạnh 2, An Thạnh 3 và Đại Ân 1 thuộc huyện Long Phú.
- Thành lập xã An Thạnh Tây trên cơ sở 1.759,55 ha diện tích tự nhiên và 4.620 nhân khẩu của Xã An Thạnh 1.
- Thành lập thị trấn Cù Lao Dung (thị trấn huyện lỵ) trên cơ sở 905,7 ha diện tích tự nhiên và 5.148 nhân khẩu của xã An Thạnh 2.
- Thành lập xã An Thạnh Đông trên cơ sở 4.195,84 ha diện tích tự nhiên và 9.159 nhân khẩu của xã An Thạnh 2.
- Thành lập xã An Thạnh Nam trên cơ sở 2.721,1 ha diện tích tự nhiên và 5.509 nhân khẩu của xã An Thạnh 3.
Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập các xã và thị trấn, huyện Cù Lao Dung có 8 đơn vị hành chính .

Kinh tế - Xã hội

Sản xuất nông nghiệp, thủy sản tiếp tục duy trì phát triển: Trong 6 tháng đầu năm 2015, tổng diện tích xuống giống màu và cây công nghiệp ngắn ngày trên địa bàn là 10.960 ha, đạt 85,29% kế hoạch; trong đó, cây mía vẫn là cây trồng chủ đạo của huyện với diện tích 7.050 ha, chiếm 64,32% tổng diện tích xuống giống, vượt 0,71% kế hoạch; tuy nhiên do niên vụ mía 2014 - 2015 giá mía nguyên liệu thấp (10 CCS tại nhà máy là 880 đồng/kg, giảm khoảng 50 đồng/kg so cùng kỳ), trong khi các chi phí đầu vào đều tăng dẫn đến người trồng mía có lợi nhuận rất thấp, do đó một số hộ đã chuyển đổi diện tích mía sang nuôi tôm hoặc chuyển sang canh tác các loại cây trồng khác.
Bên cạnh đó, các địa phương trong huyện trong 6 tháng đầu năm 2015 cũng đã nuôi trồng được 1.971,1 ha thủy sản, đạt 65,49% kế hoạch; trong đó, diện tích nuôi tôm là 958,9 ha, đạt 56,41% kế hoạch, diện tích nghêu và các loại thủy sản khác là 1.012 ha, đạt 77,27% kế hoạch. Tổng sản lượng thủy hải sản thực hiện đạt 9.610 tấn, bằng 50,58% kế hoạch, bao gồm: Khai thác biển 3.050 tấn, đạt 50,83% kế hoạch; nuôi trồng, khai thác nội địa 6.560 tấn, đạt 50,46% kế hoạch (trong đó, sản lượng tôm là 3.500 tấn).
Chương trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục được quan tâm thực hiện: Xã An Thạnh 1 tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ nhằm giữ vững danh hiệu xã nông thôn mới; xã An Thạnh 2 đạt được 19/19 tiêu chí và đang hoàn thành các thủ tục cần thiết để được công nhận xã đạt chuẩn vào cuối tháng 6/2015; các xã còn lại đạt từ 8 - 12 tiêu chí.
Sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, thương mại dụ vụ tăng trưởng khá so với cùng kỳ: Giá trị sản xuất công nghiệp (giá cố định 1994) ước thực hiện 6 tháng đầu năm là 17 tỷ đồng, đạt 57,87% kế hoạch, tăng 16,05% so cùng kỳ; tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng xã hội đạt 1.030 tỷ đồng, bằng 53,93 % kế hoạch, tăng 9,57% so cùng kỳ, trong đó tổng mức bán lẻ là 885 tỷ đồng, đạt 52,37% kế hoạch, tăng 8,99% so cùng kỳ; huyện đã cấp, thay đổi và chấm dứt hoạt động kinh doanh cho 63 hộ nâng tổng số hộ đăng ký kinh doanh được theo dõi trên địa bàn huyện đến nay là 1.359 hộ.
Thu ngân sách tăng trưởng khá cao so với cùng kỳ: Thu ngân sách ước thực hiện 6 tháng đầu năm 2015 là 8,243 tỷ đồng, đạt 62,45% kế hoạch, tăng 2,063 tỷ đồng so cùng kỳ, tương đương 33,38%. Công tác kê khai, thu và đăng nộp thuế được triển khai tích cực; các khoản thu hầu hết đều đạt và vượt so cùng kỳ, trong đó một số khoản thu tăng cao như: thu tiền sử dụng đất, thu lệ phí trước bạ.
Tiến độ giải ngân các công trình xây dựng cơ bản đạt khá so với kế hoạch: Tổng vốn đầu tư trên địa bàn huyện là 85,4 tỷ đồng; trong đó, vốn do huyện quản lý 47,91 tỷ đồng, đầu tư cho 31 công trình khởi công mới và 17 công trình chuyển tiếp; ước khối lượng thực hiện đến hết tháng 6/2015 đạt 61,5% kế hoạch và giá trị giải ngân ước đạt 60,75% kế hoạch. Dự kiến đến hết tháng 6/2015, các công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ cấp huyện và xã đều sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng.
Văn hóa – xã hội có sự chuyển biến tích cực: Tình hình dịch bệnh được kiểm soát chặt chẽ, quốc phòng - an ninh được đảm bảo; các hoạt động văn hóa, văn nghệ diễn ra sôi nổi; các chính sách an sinh - xã hội được triển khai kịp thời đã góp phần tạo điều kiện cho nhân dân an tâm, vui xuân đón Tết; công tác cải cách thủ tục hành chính, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng, lãng phí được triển khai tích cực.

Du lịch

Du khách mới đến Cù lao Dung lần đầu nếu không có người hướng dẫn, sẽ rất dễ bị đi lạc bởi những bờ bao-cũng chính là đường đi nối liền nhau giữa các khu vườn, mảnh rẫy như những bờ tường thành băng ngang, xẻ dọc như mê cung. Chỉ tính riêng phần đê bao vòng ngoài của Cù lao Dung đã lên đến trên 300km. Còn bờ bao phía trong thì khó mà có thể tính hết được. Bờ bao cũng chính là sự bảo đảm sống còn đối với mỗi gia đình giữa một vùng sông nước mênh mông, thủy triều lên xuống, thiên tai đe dọa. Đi trên bờ bao, ta có thể thò tay ngắt một chùm Sapôchê ngay trước mặt bên này, hoặc đưa tay qua bên kia bẻ một trái cam vàng ngọt quả là thú vị. Còn khi nước lớn, đi dạo trên những con rạch ngoằn ngoèo bằng vỏ lãi hay bằng xuồng thì bạn mới cảm nhận được hết cái thi vị của miệt Cù Lao. Những mái nhà, những tán cây, rẫy mía ngút tầm mắt.
Người dân Cù Lao rất hiếu khách. Đến nhà nào, bạn cũng được mời những đặc sản có trong vườn nhà. Đó có thể là một ly nước dừa ngọt mát hay rổ cam, chùm nhãn… Ngồi nghe những lão nông tri điền kể chuyển ngày xưa be bờ, mở đất… hay chuyện đánh tây bằng tầm vông, mã tấu… chuyện đánh tàu Mỹ bằng cách đóng cọc, căng dây thép bắt “bo-bo”, hay chuyện bắt kình ngư ngày xưa, tin rằng bạn khó mà rời gót.
Khi buổi chiều dần xuống, được tận hưởng cảm giác bồng bềnh trên con rạch Bần, rạch Tráng… bạn mới thấy hết nét đẹp và thơ của xứ Cù Lao với những rặng bần trải dài hút mắt. Hoàng hôn xuống, lấp loá đèn đom đóm như đêm hội hoa đăng trên sóng nước cù lao. Cả một dải Cù lao Dung xanh tươi, trù phú bây giờ đã có điện về khắp nơi, nhìn từ bên đất liền sang vào những đêm trời đẹp có thể thấy lấp lánh ánh điện như một thành phố nổi trên sông.
Đến Sóc Trăng, bạn hãy ghé thăm mảnh đất Cù lao Dung xanh tươi và hiếu khách.

Ẩm thực

Đặc sản xứ Cù lao, mà bây giờ có thể nói rằng rất hiếm, đó là cá Bống Sao kho chồn, một món ăn dân dã nhưng chỉ nếm qua một lần thì khó có thể quên. Cá bống sao chỉ lớn độ hơn ngón chân cái, nhưng gan cá thì lại to gần bằng cái bụng của chính nó. Vị nhẫn nhẫn, bùi bùi của gan cá bống sao, cộng với mùi hăng hăng, nồng nồng, ngọt ngọt của rau cải trời mọc quanh vườn nhà quả là tuyệt.
Một món khác cũng rất hấp dẫn… Đó là cá thồi lồi (còn gọi là cá lóc nói) nướng trụi, ăn kèm bún, rau sống chấm nước mắm chua… món này bỏ xa món cá lóc. Khi bắt được một chú thồi lồi, tin rằng với những du khách “yếu lòng” khó có thể vùi chú cá vào đống lửa than vì đôi mắt lộ tròn to ngơ ngác, bộ vi lưng màu sắc lộng lẫy vươn cao như lá cờ ra trận của một viên dũng tướng.