Huyện Tuy Phước, Tỉnh Bình Định

Huyện Tuy Phước là một huyện nằm trong tỉnh Bình Định, Việt Nam. Tuy Phước là huyện thuần nông, trồng lúa, màu, mía, cây ăn quả, rau câu, chăn nuôi cá, bò, gia cầm, tôm, đánh bắt và chế biến hải sản. Công nghiệp Tuy Phước kém phát triển, chủ yếu là sản xuất đá xây dựng, xi măng, khai thác cao lanh.
Diện tích: 216,77 km²
Dân số:185.974 người

Các số điện thoại quan trọng

UBND HUYỆN TUY PHƯỚC: 0563.633366
Bệnh viện huyện Tuy Phước:(0256).833046

Vị trí địa lý

Phía bắc và tây bắc Tuy Phước giáp với Phù Cát và An Nhơn. Phía đông Tuy Phước giáp biển; Phía nam Tuy Phước giáp với TP Quy Nhơn; phía tây Tuy Phước giáp với huyện Vân Canh. Hiện nay Tuy Phước có 13 xã, thị trấn là: xã Phước Hòa,Phước Nghĩa, Phước Quang, Phước Thắng, Phước Hiệp, Phước Hưng, Phước Sơn, Phước Thuận, Phước An, Phước Lộc, Phước Thành, thị trấn Tuy Phước và thị trấn Diêu Trì. Nằm bên đầm Thị Nại, có sông Hà Thanh, sông Kôn, chảy qua có quốc lộ 1A, QL 19, đường sắt Bắc-Nam chạy ngang qua, Tuy Phước có điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế.
Địa hình Tuy Phước chia thành 3 khu vực rõ rệt: các xã phía Tây Nam (gồm Phước An, Phước Thành) có tiềm năng rất lớn về đất sản xuất cây công nghiệp, nhưng chưa được khai thác hết; các xã khu Đông (Phước Thắng, Phước Hòa, Phước Thuận, Phước Sơn) đầy tiềm năng kinh tế của huyện với thế mạnh về cây lúa và thủy sản, là khu vực và các xã còn lại là vùng chuyên canh cây lúa.

Lịch sử

Tuy Phước trong kháng chiến chống Pháp-Mỹ
Tuy Phước là vùng đất có truyền thống văn hóa, là nơi sản sinh ra các nhân vật văn hóa như ông tú Nguyễn Diêu, danh nhân văn hóa Đào Tấn, nhà thơ Xuân Diệu...
Tuy Phước là vùng đất giàu truyền thống cách mạng, nhân dân Tuy Phước sớm có mặt trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp. Từ cuối thế kỷ XIX phong trào Cần Vương đến các phong trào đòi dân sinh, dân chủ những năm 1936-1939, những năm 1939-1945 với phong trào chống Nhật, Pháp...Tuy Phước đã đóng góp vào công cuộc đánh đuổi giặc ngoại xâm của dân tộc với những cái tên: Đào Doãn Địch, Lê Tuyên, Võ Trứ...Đặc biệt, tháng 9/1939-chi bộ Đềpô Diêu Trì ra đời là chi bộ cộng sản đầu tiên của công nhân Diêu Trì cũng như toàn ngành đường sắt Bình Định do đồng chí Nguyễn Đình Thụ làm bí thư-đã đánh dấu bước trưởng thành của phong trào công nhân xe lửa Diêu Trì và ghi nhận sự phát triển vượt bậc phong trào cách mạng của nhân dân Tuy Phước.
Trong kháng chiến chống Mỹ, bất chấp máy chém và bom đạn tàn khốc, biết bao khó khăn và tổn thất tưởng chừng không gượng nổi. Tuy Phước từ tay không vùng lên diệt ác phá ấp chiến lược, không chỉ dẫn đầu trong phong trào Đồng Khởi mở màn ở đồng bằng Bình Định mà còn đi đầu trong cuộc đọ sức quyết liệt với quân Mỹ và chư hầu. Khu Đông Tuy Phước là căn cứ địa vững chắc, là nơi xuất phát những đội trinh sát, đặc công hoạt động ở nội thành Quy Nhơn. Những tấm gương chiến đấu ngoan cường và lập công xuất sắc đã xuất hiện trong thời kỳ này. Đó là các liệt sĩ: Đào Thị Hoa, Nguyễn Thị Danh, Lê Đình Long… Khi chiến tranh lùi xa gần 30 năm, Tuy Phước đã và đang trong cuộc hành trình tiến về phía trước với rất nhiều cơ hội và thử thách.
Vùng đất văn hóa–Lịch sử
Huyện Tuy phước còn là vùng quê lưu giữ nhiều giá trị văn hoá–lịch sử vô cùng quý giá không chỉ được biết đến với những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay. Nơi đây là vùng đất khoa cử, nơi sinh thành nuôi dưỡng nhiều nhà khoa bảng nổi tiếng học rộng tài cao và đức độ, như Đào Doãn Dịch, Lê Tuyên, Lê Công Miễn (nhà Tây Sơn); Võ Trứ (phong trào Cần Vương)… và cũng là nơi sinh thành của nhiều nhà văn hoá lớn, như danh nhân văn hoá Đào Tấn, nhà thơ Xuân Diệu...
Những di tích văn hoá–lịch sử còn lại trên đất Tuy Phước khá phong phú,đa dạng, từ tháp Bình Lâm, thành Thị Nại, tháp Bánh ít, di tích Đô Thị Nước Mặn… đến những điệu dân ca bài chòi, những vở tuồng cổ. Sự kết hợp hài hoà giữa văn hoá Chămpa đặc sắc với nền văn hoá hiện đại đã tạo nên vẻ đẹp thâm trầm mà quyến rủ cho mảnh đất này. Tuy Phước chủ trương giữ gìn và khôi phục những di sản văn hoá vật thể và phi vật thể, không chỉ cho các thế hệ con cháu mai sau mà còn góp phần thúc đấy sự phát triển của ngành du lịch, mở ra hướng đi đầy tiềm năng cho địa phương.

Các địa điểm nổi tiếng huyện Tuy Phước

Nhà lưu niệm Chi bộ Đề Pô Diêu Trì
Nhà lưu niệm Xuân Diệu
Mộ Đào Tấn
Tháp Bánh ít
Lễ hội Đô thị Nước mặn
Tháp Bình Lâm
Làng bánh tráng Kim Tây
Lễ hội Cầu ngư
Nghề làm muối ở Diêm Vân
Đan võng tàu thơm
Làng hoa dưới chân đèo Xuân Mỹ
Nghề đan rổ, thúng ở xã Phước Quang
Nguyễn Diêu