Huyện Phù Cát, Tỉnh Bình Định

Huyện Phù Cát là huyện ven biển của tỉnh Bình Định Phù Cát cách TP. Quy Nhơn 35km về phía bắc và gồm 1 thị trấn: Ngô Mây và 17 xã: Cát Minh, Cát Sơn, Cát Khánh,Cát Tài, Cát Hanh, Cát Lâm,Cát Hải,Cát Trinh, Cát Thành, Cát Hiệp, Cát Hưng,Cát Nhơn, Cát Tường, Cát Tân, Cát Thắng, Cát Tiến và Cát Chánh.
Diện tích là 680,49 Km2,
Dân số trung bình 190.000 người,
Mật độ dân số 279 người/Km2.

Các số điện thoại quan trọng

Ủy ban nhân dân Huyện:ĐT: 0563.850214

Vị trí địa lý

Huyện Phù Cát là huyện đồng bằng ven biển của tỉnh Bình Định. Huyện nằm trên tọa độ 13054’–14032’ vĩ Bắc và 108055’-109005’ kinh Đông. Phía bắc Phù Cát giáp với huyện Phù Mỹ, phía tây Phù Cát giáp với Tây Sơn và Vĩnh Thạnh. Phía nam Phù Cát giáp với Tuy Phước và An Nhơn, phía đông Phù Cát giáp với biển đông.

Lịch sử

Phù Cát thuộc đất Chăm pa trước năm 1470. Vua Lê Thánh Tôn năm 1471, mở rộng bờ cõi đến tận đèo Cù Mông, lập phủ Hoài Nhơn lệ vào thừa tuyên Quảng Nam. Phủ Hoài Nhơn có 3 huyện: Phù Ly, Bồng Sơn và Tuy Viễn. Phù Cát thuộc huyện Phù Ly.Chúa Nguyễn Hoàng năm 1602, đổi Hoài Nhơn thành Quy Nhơn. Dưới triều vua Minh Mạng, năm 1832 Phù Ly chia thành huyện Phù Cát và Phù Mỹ và lấy sông La Tinh làm ranh giới. Tên Phù Cát có từ đó. Huyện lỵ đầu tiên của Phù Cát ở Xuân Hội, sau dời về Hòa Hội (1865) rồi vào An Hành (Thị trấn Ngô Mây ngày nay). Phù Cát có 4 tổng và 127 làng cuối thế kỷ XIX. Đến năm 1937 toàn huyện có 6 tổng và 114 làng. Khoảng năm 1946 đến tháng 3/1948, bỏ cấp tổng, 2 lần sáp nhập làng xã, còn lại 13 xã, lấy chữ “Cát” làm tên đầu cho các xã mới: Cát Minh,Cát Khánh, Cát Hanh,Cát Tài,Cát Hiệp, Cát Sơn, Cát Nhơn, Cát Tường, Cát Thắng, Cát Trinh, Cát Xương và Hoành Sơn. Trước năm 1975 tiếp tục sáp nhập một số làng cho huyện Phù Mỹ, Tuy Phước, Vĩnh Thạnh. Sau năm 1975 đến nay, một số xã đã tách và thành lập đơn vị cấp xã mới gồm các xã Cát Tân, Cát Lâm, Cát Tiến, Cát Hưng, Cát Thành,Cát Hải và Thị trấn Ngô Mây.
Phù Cát là một huyện đông dân của tỉnh Bình Định. Dân số khoảng 39.000 người giữa đời Tự Đức. Dân số là 81.000 người năm 1932. Dân số hơn 102.971 người năm 1953. Dân số có 106.055 người năm 1960. Dân số tăng lên 154.958 người năm 1989. Dân số lên đến 190.000 người năm 2013. Người Phù Cát vừa mang những nét chung của Bình Định và Việt Nam, vừa có các sắc thái đậm đà tính cách địa phương.
Thời Trịnh–Nguyễn phân tranh (1627-1672), dân ở Phù Cát phần lớn là lưu dân vùng Thanh–Nghệ-Tĩnh, tức những lớp người dưới đáy của xã hội phong kiến loạn lạc. Họ sớm hòa hợp với người Chăm và Bana bản địa, để đối phó với thiên tai và khí hậu khắc nghiệt, cùng nhau khai phá, tô điểm và bảo vệ từng thước đất quê hương. Chính những điều kiện lịch sử, kinh tế-xã hội đó tạo cho người Phù Cát có những nét riêng, mà các sử gia nhà Nguyễn trong Đồng Khánh địa chí đã nhận xét: “ giản dị, đôn phác, chuyên học, nhiều người nhã hậu, thật thà”.
Phù Cát là vùng đất hiếu học. Phù Cát có nhiều người thành đạt và nổi tiếng trên hầu hết các lĩnh vực. Về Nho học, Phù Cát sản sinh nhiều nhà khoa bảng tài cao, học rộng, liêm khiết và thân dân.
Thần đồng 23 tuổi thi đỗ khoa Minh Kinh, tri huyện Tuy Viễn thời Tây Sơn Dương Định Quốc.
Huỳnh Văn Minh (Phú Hội, Cát Tài )đỗ cử nhân khoa Canh Tỵ năm 1821, khai khoa cử nhân của Bình Định. Hoàng giáp Nguyễn Văn Hiển (Vĩnh Ân, Cát Hanh),
Hội nguyên khao Đinh Mão (1847) lúc mới 20 tuổi, từng là Đốc học tỉnh Bình Định, tác giả cuốn “Đồ bàn thành ký”.

Các địa điểm nổi tiếng huyện Phù Cát

Chùa Ông núi (Linh phong Tự) tại xã Cát Tiến
Suối nước nóng Hội Vân
Hòn Vọng Phu tại núi Bà...
Bãi biển Cát Hải, Cát Tiến và Đề Gi
Suối nước nóng Chánh Thắng
Đặc sản nổi tiếng là chả cá, bánh ít lá gai, bánh tráng gạo.
Các làng nghề truyền thống như: đan lát(Trung Chánh),
Gạch ngói (Gia Thạnh),
Làng muối (Đức Phổ) của xã Cát Minh),
Nước mắm cá cơm (Đề Gi-Cát Khánh)
Đá mỹ nghệ (Cát Nhơn,Cát Tường, Cát Hưng)..