Phố Đặng Trần Côn, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh

Đặng Trần Côn là tác giả của tác phẩm Chinh phụ ngâm, tuyệt tác của văn học viết bằng chữ Hán của Việt Nam.

Tiểu sử của Đặng Trần Côn cho đến ngày nay biết được rất ít. Kể cả năm sinh và năm mất cũng không biết chính xác. Các nhà nghiên cứu ước đoán ông được sinh vào khoảng từ năm 1710 đến năm 1720, mất vào khoảng năm 1745, sống ở thời Lê Trung Hưng.

Đặng Trần Côn sinh ra ở làng Nhân Mục (còn được gọi làng Mọc) ở huyện Thanh Trì, hiện nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Thành phố Hà Nội. Ông thi đỗ Hương cống, nhưng khi thi Hội thì trượt. Sau đó làm chức huấn đạo trường phủ, rồi làm tri huyện Thanh Oai, sau này ông thăng lên chức Ngự sử đài chiếu khám. Chinh phụ ngâm của ông ra đời đã gây một tiếng vang lớn trong giới nho sĩ đương thời. Tác phẩm Chinh phụ ngâm viết bằng chữ Hán giữa thời đại văn học chữ Nôm đang nở rộ vì vậy nhiều người đã tìm cách dịch nó ra chữ Nôm. Có rất nhiều bản dịch và phỏng dịch như của Đoàn Thị Điểm, Nguyễn Khản, Bạch Liên Am Nguyễn và Phan Huy Ích. Một trong số những bản dịch đó, có một bản dịch xuất sắc nhất được gọi là Bài hiện hành. Vấn đề ai là tác giả của bản dịch đó hiện còn gây tranh luận. Nhiều người nói đó là bài dịch của Đoàn Thị Điểm, nhưng theo một xu hướng khác thì tác giả của bản dịch đó là của Phan Huy Ích.

Ngoài Chinh phụ ngâm, Đặng Trần Côn còn có rất nhiều bài thơ, ví dụ như bài phú tả cảnh thiên nhiên, hiện nay chỉ còn lưu lại một số bài như Tiêu tương bát cảnh và ba bài phú Trương Hàn tư thuần lô, Trương Lương bố ý và Khấu môn thanh. Xu hướng chung thơ văn của ông là đi sâu vào tình cảm, đi sâu vào nỗi lòng trắc ẩn, phức tạp, thầm kín của con người, đi sâu nhất là đối với người phụ nữ.