Xã Khánh Nam, Huyện Khánh Vĩnh, Tỉnh Khánh Hòa

Khánh Nam là 1 xã của huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa, nước Việt Nam.

Sdt quan trọng

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Khánh Hòa: (84-58) 3822229
UBND Khánh Vĩnh: +84 58 3790 139
Sân bay Cam Ranh: 3.989918
TTYT Khánh Vĩnh: 058. 379 0251
Công ty TNHH Mytour Việt Nam: (024) 7109 9999

Địa lý thời tiết

Tổng diện tích theo k2 là: 42,25 km²
Tổng số dân: 1374 người(1999)
Tọa độ: 12°17′39″B 108°53′43″Đ
Do vị trí nằm phía tây tỉnh Khánh Hòa nên chịu ảnh hưởng gió Lào từ phía Tây thổi vào làm khí hậu khô hanh. Thường chỉ có 2 mùa rõ rệt là mùa mưa và mùa nắng. Mùa mưa ngắn, từ khoảng giữa tháng 9 đến giữa tháng 12 dương lịch, tập trung vào 2 tháng 10 và tháng 11, lượng mưa thường chiếm trên 50% lượng mưa trong năm. Những tháng còn lại là mùa nắng, trung bình hàng năm có tới 2.600 giờ nắng.

Lịch sử

Khánh Vĩnh là huyện mới của tỉnh Khánh Hòa được tách ra từ huyện Diên Khánh cũ theo quyết định số 189 HĐBT ngày 27 tháng 6 năm 1985 của Hội đồng Bộ trưởng. Trong chiến tranh Việt Nam, Khánh Vĩnh là căn cứ địa cách mạng của Khánh Hòa với các địa danh quan trọng như sân bay dã chiến Hòn Xã, Hòn Nhạn, Soi Mít, Hòn Dù, buôn Gia Lê, Hòn Bà và căn cứ lịch sử Hòn Dữ.

Kinh tế

6 tháng đầu năm, xã Khánh Nam đã thực hiện tổng diện tích gieo trồng 767 ha, đạt 88% kế hoạch năm. Sản lượng lương thực đạt 237 tấn; đàn gia súc phát triển 686 con; không có dịch bệnh xảy ra; thực hiện vận động 100% học sinh vào các khối lớp tiểu học; an ninh trật tự địa bàn ổn định…
Khánh Vĩnh là 1 trong 2 huyện nghèo nhất của tỉnh Khánh Hòa. GDP bình quân đầu người của huyện chỉ đạt 10,25 triệu đồng/người chỉ bằng 1/4 GDP bình quân của toàn tỉnh. Tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới của tỉnh đến cuối năm 2012 giảm còn 26%. Cơ cấu giá trị sản xuất các ngành kinh tế có khuyng hướng giảm nhanh tỷ trọng Nông nghiệp và tăng tỷ trong Công nghiệp và dịch vụ. Trong đó dịch vụ là ngành có mức tăng mạnh nhất. Năm 2010, Tỷ trọng nông – lâm – thuỷ sản chiếm 44,36%, công nghiệp – xây dựng chiếm 27,77% và Tỷ trọng dịch vụ là 27,87%.
Khánh Nam là xã có điều kiện sản xuất nông nghiệp khó khăn của huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) bởi nơi đây nhiều đồi núi, ít có nguồn nước tưới. Vì vậy, khoảng 2 năm trở lại đây, tận dụng những vùng đồi kém dinh dưỡng, bà con nông dân xã đã phát triển mô hình trồng chanh, đặc biệt là loại chanh tứ quý trên triền đồi. Tuy nhiên, nông dân không trồng chanh tập trung mà trồng xen với bưởi để “lấy ngắn nuôi dài”, tăng thu nhập trên cùng diện tích.
Ảnh: Đình Thông
Năm 2007, sau khi tìm hiểu về những giống cây trồng phù hợp với đất đồi, ông Trần Được, xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh đã chọn cây chanh là cây trồng chính để “lấy ngắn nuôi dài” khi chờ cây bưởi ra hoa. Ông đã tìm hiểu và phát hiện ra giống chanh tứ quý với khả năng cho trái quanh năm. Nhờ làm đúng quy trình kỹ thuật, bón phân hợp lý nên cho trái đều. Sau 36 tháng, bắt đầu thu quả.
Mỗi năm vườn chanh nhà ông Được cho thu hoạch 4 đợt. Năng suất bình quân đạt 1-2 tấn/ha. Với giá bán hiện nay 13.000 đồng/kg sau khi trừ chi phí thu lãi 6000 đồng/kg. Ông Trần Được chia sẻ: “Hiệu quả kinh tế chanh đạt lắm, coi như thu được 4 mùa, nó chỉ thất vụ vào thời điểm tháng 5,6 là giá rẻ hơn một chút nhưng đến tháng Tết kéo dài cho đến bây giờ thì chanh có giá, phát triển mạnh. Lợi ích đem lại cho nhà nông nhiều lắm. Cây nó cho trái quanh năm không bị đứt đoạn, dễ trồng dễ chăm sóc. Tôi không để bị sâu bệnh, cây chịu được hạn nên người ta trồng trên đồi trên rẫy mà năng suất nó cao lắm.”
Toàn xã Khánh Nam hiện có hơn 11ha chanh, trong đó 80% diện tích là chanh tứ quý được trồng ở các vùng triền đồi và thời gian thu hoạch kéo dài. Cây chanh tứ quý cho trái quanh năm, dễ trồng, ít sâu bệnh, chi phí đầu tư thấp, kỹ thuật chăm sóc, xử lý ra hoa đơn giản nên được nhiều hộ trồng.
Tuy nhiên người dân xã Khánh Nam không trồng chuyên canh chanh mà xen với nhiều loại cây ăn trái nhằm luân phiên cây trồng, hạn chế tình trạng bạc màu đất với mô hình trồng cây có múi gồm chanh tứ quý - bưởi da xanh. Đây là những loại cây cùng họ, có nhiều điểm tương đồng nên dễ chiết ghép cành để tạo ra cây con từ cây mẹ. Bên cạnh đó, việc chăm sóc cho những loại cây này cũng thuận tiện hơn. Do thời gian sinh trưởng của bưởi da xanh và chanh cách nhau từ 1-2 năm nên việc trồng xen canh cũng mang lại nguồn thu nhiều hơn.
Bà Trần Thị Việt – Cán bộ khuyến nông xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh cho biết: “So sánh với các loại cây trồng cho hiệu quả kinh tế thì có cây chanh, bưởi da xanh nhưng thường xuyên sử dụng là cây chanh. Bà con đã phá các loại cây không hiệu quả để trồng chanh. Trước đây bà con trồng loại chanh thường, mỗi năm ra một vụ nhưng hiện nay có loại chanh tứ quý cho quả đều. Nếu như bà con biết chăm sóc thì cây cho trái sớm cho thu nhập cao. Hướng tới, chúng tôi sẽ kiến nghị với Trạm khuyến nông huyện mở những lớp tập huấn 2 cây hiệu quả nhất là cây chanh và cây bưởi da xanh để chuyển giao khoa học kỹ thuật, tạo điều kiện vay vốn để bà con trồng xóa đói giảm nghèo”.
Khi lập vườn đồi, chanh là cây trồng cho thu hoạch và xoay vòng vốn nhanh nên phù hợp với tập quán canh tác của người dân các xã miền núi Khánh Vĩnh. Mặc dù có điều kiện đất đai thuận lợi, thế nhưng đa số hộ nông dân là đồng bào đòng bào dân tộc thiểu số, kiến thức nông nghiệp còn hạn chế, thường trồng nhỏ lẻ, tự phát. Vì vậy, các đơn vị chuyên ngành nông nghiệp cần tăng cường công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật, giúp bà con triển khai trồng chanh hiệu quả bền vững, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo./.

Văn hóa Du lịch

Nằm cách Nha Trang khoảng 40km, Khánh Vĩnh là địa bàn có nhiều cảnh quan thiên nhiên đẹp, trong đó có nhiều dòng suối, thác nổi tiếng như thác Yang Bay, thác Ngựa, suối Mấu, suối khoáng nóng ở Khánh Hiệp… Mỗi dòng suối, mỗi ngọn thác đều có vẻ đẹp riêng. Vùng đất này có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống như đồng bào T’ring, Raglai, Êđê… đã tạo nên một nền văn hóa truyền thống khá độc đáo. Ngoài ra, đây cũng là khu vực có nhiều di tích lịch sử cách mạng như căn cứ Hòn Dù, Hòn Dữ… Những năm gần đây, tiềm năng DL của Khánh Vĩnh đã được gợi mở hơn rất nhiều khi con đường Nha Trang - Đà Lạt được khai mở. Trên “con đường nối biển và hoa”, mỗi khi qua địa phận Khánh Vĩnh, du khách bắt gặp những khu rừng nguyên sinh quanh năm bảng lảng sương mù, những ngọn thác từ các đỉnh núi đá ven đường đổ xuống tung bọt trắng xóa. Hình ảnh những cây cầu treo, những nương ngô xanh mướt bên sườn đồi… cũng gợi nên một cảm giác yên bình về cuộc sống của đồng bào vùng cao. Theo đánh giá của các chuyên gia DL, Khánh Vĩnh có rất nhiều tiềm năng để phát triển về DL sinh thái, DL kết hợp với thể thao núi… Việc phát triển DL của Khánh Vĩnh (cũng như Khánh Sơn) sẽ góp phần làm phong phú thêm sản phẩm DL của Khánh Hòa, tạo thành vòng tròn khép kín các tour DL kết hợp giữa biển - rừng.
Nhận thấy những tiềm năng về DL, những năm gần đây, huyện Khánh Vĩnh đã chú ý đến việc quy hoạch, kêu gọi đầu tư phát triển DL. Theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện Khánh Vĩnh đến năm 2020, tiềm năng DL là một thế mạnh được huyện chú trọng đầu tư và khai thác. Hiện nay, huyện đã quy hoạch một số khu DL (KDL) để kêu gọi đầu tư như: Công viên DL Yang Bay, KDL văn hóa Tiếng đá Giang Ly, KDL sinh thái thác Gia Lố, KDL sinh thái, nghỉ dưỡng suối nước nóng Khánh Hiệp, KDL sinh thái thác Ziông, KDL sinh thái ven thác Ngựa; các điểm DL sinh thái dọc đường Khánh Lê - Lâm Đồng… với các sản phẩm DL nghỉ dưỡng, thể thao núi, chèo thuyền vượt thác. Ngoài ra, huyện cũng đã tính đến việc xây dựng các điểm DL tham quan các làng nghề truyền thống, mô hình sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số; các điểm DL văn hóa thôn bản gắn với di tích lịch sử, căn cứ địa cách mạng Hòn Dù, Hòn Dữ…
Quy hoạch là vậy, nhưng hiện nay Khánh Vĩnh chỉ có Công viên DL Yang Bay (xã Khánh Phú) hoạt động đúng nghĩa là KDL. Tuy nhiên, thẳng thắn mà nói, ngay cả Công viên DL Yang Bay cũng cần được đầu tư nhiều hơn để trở thành một KDL hấp dẫn. Hiện tại, khách đến Yang Bay chỉ được tham gia một số trò chơi như đua heo, chèo thuyền ghép tranh, bắn nỏ…; xem các màn biểu diễn nhạc cụ của dân tộc Raglai; thưởng thức ẩm thực. Nhiều du khách muốn ở lại chơi qua đêm nhưng ở đây chưa có dịch vụ nhà nghỉ. Thiết nghĩ, để Công viên DL Yang Bay có thêm sức hút, chủ đầu tư cần phải phát triển thêm sản phẩm, có dịch vụ nhà nghỉ cũng như chương trình vui chơi cho khách ở lại qua đêm. Bên cạnh Công viên DL Yang Bay, Khánh Vĩnh còn có KDL văn hóa Tiếng đá Giang Ly (xã Giang Ly) cũng được nhiều du khách biết đến. Tuy nhiên, việc làm DL ở đây vẫn còn “tự phát”, chủ yếu khai thác nét hoang sơ của tự nhiên. Đây là một hướng khai thác DL rất độc đáo, thế nhưng cần có những đầu tư bài bản hơn để thực sự trở thành một điểm đến có thể đưa vào các tour DL.
Đặc sản Khánh Hòa
Tổ yến, trầm hương, Bún cá hay bánh căn,bánh canh Nha Trang, bong bóng cá, vi cá, nước mắm, khô cá thu, nhum, bánh Xoài Cam Lâm, bún cá Diên Khánh, bánh ướt, Nai khô