Xã Hương Lung, Huyện Cẩm Khê, Tỉnh Phú Thọ

Hương Lung là 1 xã của huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Xã Hương Lung có tổng số diện tích theo km2 16,37 km², tổng số dân vào năm 1999 là 5204 người, mật độ dân số tương ứng 318 người/km².

Kinh tế - Xã hội

Hương Lung là xã miền núi còn rất nhiều khó khăn, tỷ lệ người dân theo đạo công giáo chiếm đến 96%, mọi thu nhập của người dân chủ yếu trông vào sản xuất nông nghiệp và kinh tế đồi rừng. Tổng diện tích đất đồi rừng của xã Hương Lung khoảng trên 670ha/1.637ha đất tự nhiên, có hơn 300/1.441 hộ tham gia sản xuất đồi rừng. Trong năm 2013, toàn xã đã trồng mới được 53ha rừng sản xuất. Nhiều hộ có hàng chục ha đất rừng đã mạnh dạn đầu tư trồng cây nguyên liệu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Ngoài đồi rừng, đa phần các hộ đều đầu tư phát triển theo mô hình VACR, có nhiều nguồn thu nhập khác nhau. Từ khi có các dự án về phát triển rừng như 327, 661 người dân đã có sự đầu tư, tìm hiểu về kỹ thuật trồng rừng để nâng cao năng suất. Hiện nay năng suất rừng trồng bình quân của toàn xã đạt khoảng gần 50m3/ha, thu nhập trung bình mỗi năm cũng được khoảng 30 – 40 triệu đồng. Đây là số tiền không nhỏ, giúp chúng tôi phát triển kinh tế, nuôi con cái ăn học, đóng góp vào công cuộc xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Di tích

Đình Xuân ứng thuộc thôn Xuân Ứng – xã Hương Lung là di tích lịch sử tồn tại từ rất lâu đời. Đình thờ tứ vị Đại Vương là: Tam Giang Bạch Hạc Đại Vương, Tá Bộ Đại Vương, Càn Tuy Đại Vương và Ngọc Trì Đại Vương- Đây là những nhân vật lịch sử liên quan đến giai đoạn lịch sử Lê – Mạc (cuối thế kỉ XV, đầu thế kỉ XVI) cũng là những quân thần trung nghĩa, với tư tưởng trung quân tiết nghĩa, phù Lê diệt Mạc. Giá trị lịch sử của đình Xuân Ứng là truyền thống đạo lý nhân bản, uống nước nhớ nguồn, luôn tưởng nhớ đến những người có công với dân với nước.
Được xây dựng trên một khu đất bằng phẳng, mặt trước kề với đường làng, ba mặt còn lại như nổi lên mặt nước của con đầm Si. Bao bọc quanh di tích là khu dân cư, là màu xanh bạt ngàn của đồng ruộng, cây trái. Tất cả sự tĩnh mịch của không gian như ngưng đọng lại bởi hàng loạt các đồi gò, núi thấp bao quanh xa xa: Phía bên trái là gò Trọi, đằng sau là núi Ứng. Địa thế tạo lạc của di tích mang đậm nét tư truyền thống trong việc xây dựng những kiên trúc tôn giáo cổ truyền: Đất phải cao ráo, sạch sẽ, tươi nhuận, phía trước mặt phải quang trẻ, đặc biệt phải có nguồn nước (dòng chảy ao hồ), đó chính là đối đãi âm dương trong mong ước phồn thực của người dân đất Việt.
Trước đây ngôi đình Xuân Ứng có kết cấu kiến trúc theo lối chữ nhất (-) 1 tòa, 5 gian, với hệ thống cột gỗ to, nhà 4 mái, đao cong. Qua nhiều lần tu sửa, tôn tạo đến nay, ngôi đình có dáng kiến trúc theo kiểu chữ đinh (J), gồm tiền tế và hậu cung: Tiền tế dài: 7m50, rộng: 5m50, với 3 khung cửa, kiểu cửa 2 cánh, bộ Vì quá giang gối tường, tường xây đón mái, hàng hiên xây cột vuông, tiền tế để trống không bài trí ban thờ, làm nơi hội họp của dân làng. Hậu cung dài 4m, rộng 2m50, xây thượng cung làm nơi bài trí thờ tự, bộ Vì theo kiểu quá giang gối tường.
Hiện nay đình còn bảo lưu được một số di vật quý điển hình như: Cuốn Ngọc phả viết bằng chữ hán, được chép vào năm Lê Triều Trang Tông ngũ niên – hiệu Nguyên Hòa (năm 1537). Sắc phong gồm 5 đạo sắc phong thời Nguyễn: Kiệu văn gồm 1 cỗ kiệu nguyễn, 1 án thờ, nến phao, lư hương gốm Thổ Hà và nhiều các di vật chất liệu gỗ khác như Mâm bồng, đài quả, đài nước, ống hoa, nến phao…
Mặc dù không còn bảo lưu dược nguyên vẹn kiến trúc cổ ban đầu, nhưng với những giá trị vật chất, những di vật, phong tục, lễ hội còn bảo lưu được, ngôi đình Xuân Ứng cho đến nay vẫn còn giữ nguyên giá trị lịch sử và có ảnh hưởng sâu sắc đến ý thức, tâm linh, tín ngưỡng của mỗi người dân địa phương. Năm 2001 ngôi đình đã vinh dự được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.