Huyện Hạ Hòa, Tỉnh Phú Thọ

Hạ Hòa nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Phú Thọ, gồm 33 xã, 1 thị trấn nằm ở hai bên sông Thao, phía Đông Bắc giáp huyện Đoan Hùng trên một đoạn dài 32,15 km, phía Nam giáp huyện Cẩm Khê (19,369km), phía Đông Nam giáp huyện Thanh Ba (19,618 km), phía Tây Nam giáp huyện Yên Lập (16,475km), phía Tây Bắc giáp hai huyện Trấn Yên, Yên Bình (Yên Bái- 37,511 km). Huyện có diện tích 339,34 km2. Tính đến năm 2003, Hạ Hoà có 108.712 người, tỷ lệ tăng dân số trung bình là 1%/ năm. Phần lớn dân cư sống ở khu vực nông thôn (chiếm trên 90%). Trong đó có 56.940 người trong độ tuổi lao động, chiếm 52,5%.

Số điện thoại quan trọng

Thông tin điện tử huyện Hạ Hòa: 0210.3883156
Trung tâm Y tế huyện Hạ Hòa: 02103 837 193

Kinh tế

Địa hình Hạ Hòa thuộc dạng lòng chảo, thoải dần theo hướng Đông Nam, được tạo nên bởi các triền núi cao đã tạo ra các vùng sinh thái khác nhau (vùng đất bãi trong đê sông Thao, vùng đồi đất thấp, vùng đồi cao và đất núi) tạo điều kiện thuận lợi để địa phương phát triển toàn diện nông, lâm, ngư nghiệp.
Toàn huyện có 13.822 ha rừng trong tổng số 16.000 ha đất có khả năng lâm nghiệp (chiếm 40,73% đất tự nhiên), chia ra 2.367 ha rừng tự nhiên (1.664,3 ha rừng sản xuất, 702,7 ha rừng phòng hộ) và 11.455 ha rừng trồng (11.326 ha rừng sản xuất, 129 ha rừng phòng hộ).
Hạ Hòa còn có một hệ thống hồ đầm rất phong phú như đầm Chính Công, Phai Lón (Quân Khê); Móng Hội, Đầm Trì (Lâm Lợi); Láng Thượng, Thùi (Chuế Lưu); Hầm Kỳ (Xuân Áng); Cửa Hoảng (Văn Lang); Khe Bảo, Khe Gân (Vô Tranh); Đầm Đào (Minh Côi); Đồng Phai (Hậu Bổng); Cửa Khâu (Phụ Khánh); Khe Luồn (Yên Luật)… Sông ngòi và hồ đầm phong phú, trữ lượng nước lớn dùng trong việc cung cấp cho sinh hoạt, sản xuất vận chuyển, nuôi trồng thủy sản và du lịch. Tuy nhiên, do tốc độ dòng chảy lớn về mùa mưa và luôn luôn thay đổi, lòng sông bị nâng cao nên hiện tượng xói lở, úng ngập ngày càng nhiều, gây không ít trở ngại cho sản xuất và sinh hoạt.
Tài nguyên khoáng sản của Hạ Hòa nghèo chủ yếu được khai thác để sản xuất vật liệu xây dựng. Vùng ven sông Thao có trữ lượng dồi dào về đất sét dùng làm gạch ngói. Cao lanh có trữ lượng hàng triệu mét khối phân bổ ở Yên Luật , Phương Viên, Vô Tranh. Đá xây dựng cũng có vài ba triệu m3 tập trung ở Quân Khê, Yên Luật. Ngoài ra còn có cát đen ở sông Thao và cát sỏi ở Ngòi Lao.

Văn hóa - xã hội

Hội hè, đình đám cũng được tổ chức nhiều nơi trên địa bàn huyện. Đan Hà, Đan Thượng có lệ mở hội tế thần, mở cửa rừng tại đền Thượng vào tối mồng 6 tháng Giêng, sau đó có cuộc thi mở khoá cửa đền trước sự cổ vũ của mọi người rồi tiếp đến chạy thi lấy sỏ lợn. Ngoài ra, còn có hội thi vật ở Mai Tùng, Đan Thượng; hội thi cướp cờ ở Văn Lang; hội thi nấu chè ở Chu Hưng (Ấm Hạ). Đặc biệt, hội đền Âu Cơ, ngoài những trò dệt vải, ép mật, giã gạo còn có tục làm bánh vôi từ bột gạo nếp, nước mía.
Kho tàng tục ngữ, phương ngôn và văn nghệ dân gian của nhân dân huyện Hạ Hoà cũng hết sức phong phú. Các phường chèo Minh Côi, Xuân Áng, Mai Tùng, Vĩnh Chân khá nổi tiếng trong vùng.
Trong tiến trình xây dựng lực lượng cách mạng, Hạ Hòa nổi tiếng với căn cứ Vần - Hiền Lương. Cuộc kháng chiến thần thánh 9 năm chống Pháp xâm lược của dân tộc đã tạo nên những âm hưởng không bao giờ mờ phai trong tâm khảm những người con rời xa thành phố về đây tiến hành một cuộc kháng chiến trường kỳ.

Y tế

Với phương châm “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” ngay từ đầu năm Trung tâm y tế huyện Hạ Hòa đã chủ động triển khai các nhiệm vụ chuyên môn, thực hiện chỉ tiêu kế hoạch trên giao. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục sức khỏe cho người dân phòng chống dịch bệnh theo mùa và các dịch bệnh nguy hiểm ở người như cúm A (H5N1), tiêu chảy cấp, phòng chống sốt xuất huyết, sốt rét... Đồng thời tuyên truyền thường xuyên các biện pháp phòng chống bệnh tay, chân, miệng trên đài truyền thanh huyện, xã và lồng ghép tại các hội nghị. Kết quả, 100% Chương trình mục tiêu y tế Quốc gia đều đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch giao. Trong năm qua, các trạm y tế xã, thị trấn đã tổ chức khám cho 97.400 lượt bệnh nhân, điều trị tại cơ sở 1.324 lượt bệnh nhân, 99,8% trẻ trong diện tiêm chủng mở rộng và uống Vitamin A được thực hiện đầy đủ đảm bảo an toàn, hiệu quả. Tỷ lệ phụ nữ mang thai được quản lý thai nghén đạt 100% kế hoạch, khám trung bình/1 kỳ thai nghén là 4 lần, tỷ lệ phụ nữ đẻ được chăm sóc sau sinh ít nhất 1 lần trong tuần đầu đạt 100%; khám phụ khoa cho 11.484 lượt phụ nữ từ 15-49 tuổi... Trung tâm đã kiện toàn đội ngũ chống dịch cơ động, làm công tác tuyên truyền phòng chống dịch bệnh tới người dân, thường xuyên giám sát dịch bệnh tại cộng đồng. Để làm tốt công tác phòng chống sốt rét, hàng tháng, Trung tâm đã cử cán bộ xuống thôn bản để giám sát, tuyên truyền vận động nhân dân nằm màn chống muỗi đốt, vệ sinh môi trường. Kết quả năm 2012, trên địa bàn không xảy ra dịch bệnh; đã có 217 lượt người được điều trị dự phòng sốt rét; thực hiện xét nghiệm 706 lam máu...

Du lịch

Hạ Hoà là huyện có nhiều điểm du lịch như Ao Giời, Suối Tiên, Ao Châu, Đền Mẫu Âu Cơ… Đây là tiềm năng du lịch lớn của huyện và của tỉnh.

Danh nhân Hạ Hòa

Nguyễn Thuyên (còn gọi là Hàn Thuyên) - người đầu tiên của nước ta dùng đường luật vào thơ nôm, ông tổ của thể thơ Hàn Luật. Theo nhiều tài liệu, ông đỗ Thái học sinh - tức học vị tiến sĩ vào đời Trần Thái Tông(1225 - 1258), niên hiệu Thiên ứng chính bình thứ 16 (1247), làm đến công bộ Thượng thư.
Nguyễn Văn Đạt, người làng Giáp Ất giành được học vị cử nhân tại trường thi Hà Nội vào năm 1831, làm quan tới chức Bố chánh.