Đường Ngô Thời Nhậm, Thành phố Huế, Tỉnh Thừa Thiên Huế

Vị trí con đường

Đường Ngô Thời Nhậm nằm trên địa bàn phường Thuận Hòa, thuộc khu vực Thành Nội, khởi đầu từ đường Lê Huân, chạy qua ngã tư các đường Nguyễn Trãi, Trần Nguyên Đán, Nguyễn Cư Trinh đến đường Tôn Thất Thiệp, dài 665m. Đường lưu thông hai chiều.

Lịch sử con đường

Đường này hình thành vào đầu thế kỷ 19, cùng thời với việc xây dựng Kinh thành Huế. Từ năm 1955 trở về trước là đường Cầu Đất. Trước năm 1976 là đường Nguyễn Thiện Thuật. Tháng 1/1977, UBND tỉnh Bình Trị Thiên ra quyết định đổi lại và đặt tên mới là đường Ngô Thời Nhậm.

Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Ngô Thời Nhậm (Bính Dần 1746 - Quý Hợi 1803) Ngô Thời Nhậm tên thật là Ngô Thì Nhậm, sau do trùng húy tên vua Tự Đức mà đọc trại ra Ngô Thời Nhiệm, danh sĩ cuối đời Hậu Lê sang triều Tây Sơn, tự là Hải Doãn, hiệu Đạt Hiên, sau nghiên cứu Phật học lấy hiệu là Hải Lượng, quê làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông, nay thuộc ngoại thành Hà Nội.
Xuất thân trong một gia đình đại khoa bảng, dòng dõi của "Ngô Gia Văn Phái" nổi tiếng. Ông đỗ Cử nhân năm 1765, đỗ Tiến sĩ năm 1775, làm quan đến Giám sát Ngự sử đạo Sơn Nam, sau lên làm Đốc đồng trấn Kinh Bắc. Năm 1782, trong cung vua Lê có vụ binh biến đảo chính, ông bị nghi ngờ tham dự, nên từ quan về ở ẩn tại quê vợ là vùng Sơn Nam. Đến 1789, Nguyễn Huệ ra Bắc lần II, theo sự tiến cử của Trần Văn Kỷ ông được vua Quang Trung tuyển dùng. Ông được phong chức Tả Thị Lang Bộ Lại, tước Trình Phái Hầu. Ông hết mực trung thành với nhà Tây Sơn, đem hết khả năng của mình ra phụng sự như: chính trị, quân sự, ngoại giao để xây dựng đất nước. Chẳng bao lâu, vua Quang Trung đột ngột qua đời, ông bàng hoàng thương tiếc người anh hùng tri ngộ, và làm thơ kính điếu. Đồng thời ông nhận chỉ của vua Cảnh Thịnh làm Chánh sứ qua Trung Quốc cáo tang. Sau khi vua Quang Trung mất, tình hình nội bộ nhà Tây Sơn rối ren, bè phái nổi lên, khiến ông đau lòng mà chịu bó tay. Ông đành âm thầm rút lui về quê chuyên tâm nghiên cứu Thiền học, Triết học, giữ vững khí tiết danh sĩ Bắc Hà.
Năm 1802, nhà Tây Sơn mất, họ Nguyễn Phúc trở về Phú Xuân, sau ra Bắc chiêu dụ nhân tài, ông được triệu đến hành cung của vua Gia Long, nhưng ông không chịu theo. ít lâu sau ông bị hạch tội và đánh đòn chết tại Văn Miếu, thọ 57 tuổi. Ông nghiên cứu và sáng tác nhiều, những tác phẩm chính để lại: Nhị thập nhất sử toát yếu, Bút hải tùng đàm, ủng vân nhân vịnh, Cúc hoa thi trận, Trúc Lâm tông chỉ nguyên thanh, Hàn các anh hoa và còn nhiều tác phẩm khác nữa, đều có giá trị trong kho tàng văn học sử nước ta. Hồ Xã Tắc, Miếu Ngũ hành nằm cạnh đường này.
Đường phố cùng tên Ngô Thời Nhậm:

• Đường Ngô Thời Nhậm - Thành phố Bảo Lộc - Tỉnh Lâm Đồng
• Đường Ngô Thời Nhậm - Huyện Cao Lãnh - Tỉnh Đồng Tháp