Đường Nguyễn Công Trứ, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh

Nguyễn Công Trứ (1778 – 1858), tự Tồn Chất, hiệu Ngộ Trai, biệt hiệu Hy Văn, ông là nhà chính trị, nhà quân sự và thi sĩ Đại Nam thời nhà Nguyễn. Ông làm quan qua các đời của vua Gia Long, Minh Mạng, Thiệu Trị và Tự Đức. Ông nổi trội về việc phá hoang, mộ dân ở trung châu miền Bắc Việt Nam, và ông còn lập nhiều chiến công trong việc đánh dẹp các cuộc nổi dậy chống lại triều đình và trong Chiến tranh Việt–Xiêm (1841–1845). Theo các nhà nghiên cứu, từ nhỏ ông đã nức danh học giỏi, hay thơ văn, tính cách thì hào phóng. Lớn lên trong những năm cuối của nhà Tây Sơn, đến đầu nhà Nguyễn, sau bao lần ông long đong "lều chõng", mãi cho đến năm 41 tuổi (1819), ông mới thi đậu giải nguyên (1820–1847) làm quan dưới triều nhà Nguyễn. Lần đầu tiên ông xuất chinh, Nguyễn Công Trứ giữ chức hành tẩu ở Quốc sứ quán (1820). Sau đó ông liên tục giữ các chức như Tri huyện Ðường Hào, Hải Dương (1823), Tư nghiệp Quốc Tử Giám (1824), Phủ Thừa phủ Thừa Thiên (1825), tham tán quân vụ và rồi đến thăng Thị lang Bộ Hình (1826). Năm 1828, Nguyễn Công Trứ còn thăng lên làm Hữu Tham tri Bộ Hình, sang chức Dinh điền sứ. Năm 1832 ông được bổ lên làm chức Bố chánh sứ Hải Dương, cùng năm thăng Tham tri Bộ Binh, giữ chức Tổng đốc tỉnh Hải An.
Năm 1848, Tự Ðức nguyên niên, Nguyễn Công Trứ xin cáo lão hồi hương. Cuộc đời của ông là những thăng trầm lên xuống trong sự nghiệp. Ông được thăng thưởng quan tước nhiều lần vì những thành tích, chiến công trong quân sự và kinh tế, còn lên tới chức thượng thư, tổng đốc; nhưng ông cũng nhiều lần bị giáng phạt, nhiều lần giáng liền ba bốn cấp như năm 1841 và còn bị kết án trảm giam hậu rồi lại được tha, năm 1843 còn bị cách tuột xuống làm quân nhân thú, …