Huyện Hoằng Hóa, Tỉnh Thanh Hóa

Hoằng Hóa là một huyện thuộc tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam.

Vị trí địa lý

Phía đông giáp Vịnh Bắc Bộ;
Phía nam giáp thị xã Sầm Sơn, huyện Quảng Xương và thành phố Thanh Hóa;
Phía tây giáp thành phố Thanh Hóa và huyện Thiệu Hóa;
Phía bắc giáp các huyện Yên Định, Hà Trung và Hậu Lộc.

Diện tích -Dân số

Huyện nằm ở ven biển phía đông của tỉnh Thanh Hóa, chiều dài bờ biển khoảng 12 km. Diện tích khoảng 224,58km2.
Dân số khoảng 253.400 người (theo điều tra năm 1999). Tuyến giao thông chính của huyện: quốc lộ 1A, đường sắt Thống Nhất.

Lịch sử hành chính

hời Ðinh - Lê gọi là giáp Cổ Hoằng, thời Lý - Trần gọi là Cổ Ðằng, thời nhà Hồ đổi là huyện Cố Linh, thời thuộc Minh gọi là huyện Cố Ðằng. Ðến thời Lê Thánh Tông, niên hiệu Hồng Ðức thứ nhất (năm 1470) đổi thành huyện Hoằng Hóa. Dưới thời Minh Mạng (năm 1838), một số làng, tổng ở phía Bắc được cắt ra cùng với tổng Ðại Ly ở huyện Hậu Lộc lập nên huyện Mỹ Hóa do huyện Hoằng Hóa kiêm nhiệm.
Ðầu thế kỷ XX, huyện Mỹ Hóa giải thể, các làng, tổng trên lại nhập về Hoằng Hóa. Từ đó địa giới Hoằng Hóa ổn định cho đến ngày nay. Ðịa hình tự nhiên và đất đai Hoằng Hóa được chia thành ba vùng rõ rệt: 17 xã phía Bắc huyện thuộc tả ngạn sông Tuần và sông Mã là vùng đất thích hợp với canh tác lúa nước hai vụ chính; 22 xã vùng giữa và phía Nam huyện thuộc hữu ngạn sông Tuần và tả ngạn sông Mã phần lớn đất cát pha, thích hợp thâm canh cây lúa và màu; 8 xã vùng biển ở phía Ðông sông Cung hầu hết là đất cát, vừa sản xuất nông nghiệp vừa làm nghề nuôi trồng, khai thác thuỷ, hải sản.
Sau năm 1954, huyện Hoằng Hóa có 47 xã: Hoằng Anh, Hoằng Cát, Hoằng Châu, Hoằng Đại, Hoằng Đạo, Hoằng Đạt, Hoằng Đông, Hoằng Đồng, Hoằng Đức, Hoằng Giang, Hoằng Hà, Hoằng Hải, Hoằng Hợp, Hoằng Khánh, Hoằng Khê, Hoằng Kim, Hoằng Lộc, Hoằng Long, Hoằng Lương, Hoằng Lưu, Hoằng Lý, Hoằng Minh, Hoằng Ngọc, Hoằng Phong, Hoằng Phú, Hoằng Phụ, Hoằng Phúc, Hoằng Phượng, Hoằng Quang, Hoằng Quỳ, Hoằng Quý, Hoằng Sơn, Hoằng Tân, Hoằng Thái, Hoằng Thanh, Hoằng Thành, Hoằng Thắng, Hoằng Thịnh, Hoằng Tiến, Hoằng Trạch, Hoằng Trinh, Hoằng Trung, Hoằng Trường, Hoằng Vinh, Hoằng Xuân, Hoằng Xuyên, Hoằng Yến.
Tháng 8 năm 1980, chia xã Hoằng Yến thành 2 xã: Hoằng Yến và Hoằng Ngư.
Tháng 1 năm 1987, lại sáp nhập xã Hoằng Ngư vào xã Hoằng Yến.
Tháng 9 năm 1989, thành lập thị trấn Bút Sơn trên cơ sở điều chỉnh một phần diện tích và dân số của các xã Hoằng Phúc, Hoằng Đức, Hoằng Đạo và Hoằng Vinh.
Tháng 11 năm 2003, thành lập thị trấn Tào Xuyên trên cơ sở điều chỉnh 60,80 ha diện tích tự nhiên và 1.500 người của xã Hoằng Anh, 168,94 ha diện tích tự nhiên và 3.114 người của xã Hoằng Long, 45,61 ha diện tích tự nhiên và 502 người của xã Hoằng Lý.
Tháng 2 năm 2012, một phần diện tích và dân số với 22,53 km² và 28.127 người của huyện Hoằng Hoá (gồm các xã Hoằng Lý, Hoằng Long, Hoằng Anh, Hoằng Quang, Hoằng Đại và thị trấn Tào Xuyên) được chuyển về thành phố Thanh Hoá.

Y tế

Bệnh viện đa khoa huyện Hoằng Hóa
Địa chỉ: Thị trấn Bút Sơn, Huyện Hoằng Hóa, Tỉnh Thanh Hóa
Điện thoại: 037.3865.056
Uỷ ban nhân dân huyện Hoằng Hóa
Chủ tịch: Lê Văn Hiển
Ðiện thoại: 037. 865093

Du lịch

Hoằng Hóa vốn là vùng đất địa linh nhân liệt có bề dày về truyền thống văn hoá, truyền thống hiếu học, đã sản sinh ra nhiều bậc hiền tài lưu danh cùng sử sách và rất nhiều bậc danh nhân khác... Gắn liền với tên tuổi của các danh nhân hay các nhiên thần đã có công với nước với dân, một hệ thống di tích văn hoá lịch sử đã được tạo lập từ ngàn đời xưa như là một minh chứng của quá trình khai làng, lập ấp, quá trình phát triển và truyền thống đấu tranh anh dũng trên địa bàn huyện.
Nhà thờ Trạng Quỳnh xã Hoằng Lộc
Đền thờ Tô Hiến Thành (xã Hoằng Tiến),...
Chùa thiên nhiên tự, Bảng Môn đình (xã Hoằng Lộc), Chùa Hồi Long (xã Hoằng Thanh), các di tích lịch sử, cách mạng như: Cồn Mã Nhón (xã Hoằng Đạo), Cồn ba cây (xã Hoằng Thắng); Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Đình Phú Khê ( xã Hoằng Phú).
Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến
Thăm di tích lịch sử núi Linh Trường- nơi các cụ dân quân Hoằng Trường bắn rơi máy bay Mỹ, đền thờ đại vương Lê Trung Giang (xã Hoằng Ngọc), chùa Hồi Long (xã Hoằng Thanh), đền thờ Tô Hiến Thành (xã Hoằng Tiến).

Đặc sản vùng

Phi Cầu Sài Tiến Vua: Phi có ở nhiều nơi, nhưng chỉ có Phi cầu Sài – sản vật quý của khúc sông Trà, ranh giới giữa hai huyện Hậu Lộc và Hoằng Hóa xứ Thanh mới được xem là “sơn hào hải vị’’ để dâng vua, vì thế nó còn có tên Phi tiến vua
Dừa Hoằng Hóa: trái dừa Hoằng Hóa quê Thanh mang hương vị ngọt lành khó quên, được chắt lọc từ mạch nguồn sông Mã và lòng đất lắng đọng phù sa.
Bánh khoái nhân cá làm bằng bột gạo tẻ và trứng, nhân là cá săng ở sông Mã do làng Ngoạt Viên làm, bán buôn khắp vùng lân cận.
Ngoài ra còn có các loại hải sản như cá biển, sò huyết, mực ống, mắm tôm đặc biệt là món cá thu tuy thân nhỏ nhưng thịt chắc thơm, chỉ cần được ăn một khoanh thôi cũng đã thấy nhớ biển xứ Thanh.