Huyện Quan Sơn, Tỉnh Thanh Hóa

Quan Sơn là huyện nằm ở phía Tây tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam, liền kề biên giới Việt Nam - Lào. Huyện được thành lập ngày 1-1-1997 theo Nghị định số 72/NÐ-CP ngày 18-11-1996 của Chính phủ trên cơ sở tách 9 xã: Trung Thượng, Trung Hạ, Trung Xuân, Sơn Thủy, Sơn Điện, Sơn Hà, Sơn Lư, Tam Lư, Tam Thanh thuộc huyện Quan Hóa.

Vị trí địa lý

Quan Sơn là một huyện miền núi, phía Đông Nam và phía Đông giáp giáp huyện Lang Chánh, phía Đông Bắc giáp huyện Bá Thước, phía Bắc giáp huyện Quan Hóa, đều của tỉnh Thanh Hóa. Phía Tây Bắc, phía Tây, và Tây Nam huyện Quan Sơn là biên giới Việt - Lào. Trên địa bàn huyện có sông Luông là nhánh đầu nguồn của sông Mã, chảy theo hướng Tây - Đông

Diện tích - Dân số

Diện tích tự nhiên của huyện Quan Sơn là 943,45 km²[1].
Dân số cuối năm 2008 là 34.915 người, đây là huyện thưa dân nhất của tỉnh Thanh Hóa, mật độ dân số 37 người/km²
Bao gồm các dân tộc: Thái, Mường, Mông, Kinh.

Giáo dục - đào tạo

Đến năm 2010 số trường và phòng học kiên cố đạt 100 %. Tổng số học sinh đầu năm học hàng năm bình quân là 11.400 học sinh/ năm. Tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi đi học mẫu giáo bình quân là 78,5 %. Tỷ lệ học sinh tiểu học đi học đúng độ tuổi bình quân là 88 %. Tỷ lệ phổ cập THCS bình quân là 84%.

Y tế

Tiêm chủng mở rộng hàng năm đạt 100 %. Tỷ lệ số xã có bác sĩ bình quân là 50 %. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng bình quân hàng năm còn 34 %. Tỷ lệ trẻ em tử vong sơ sinh bình quân là 0 %. Số bác sĩ/ vạn dân bình quân là 6,3 bác sĩ.
Bệnh Viện Đa Khoa Huyện Quan Sơn
Địa chỉ: Km 35 thị trấn Quan Sơn
Số điện thoại: 0966231212

Lễ hội - Du lịch

Lễ hội Mường Xia: Lễ hội mường xia là lễ hội tín ngưỡng, tâm linh gắn với thờ phụng người có công với đất nước như Tư Mã Hai Đào. Hoà cùng với khí sắc mùa xuân đang rộn ràng khắp nơi, hàng nghìn người dân trong huyên Quan Sơn lại nô nức đến vui Lễ hội Mường Xia.Trong hai ngày diễn ra lễ hội với các nghi lễ văn hóa tâm linh và các hoạt động văn hóa thể thao giao lưu giữa các bản như: ném còn, khua luống, to lẹ, bóng chuyền…
Cửa khẩu quốc tế Na Mèo
Qua cửa khẩu Na Mèo du khách cũng có thể đi thăm "thủ đô cách mạng Lào" Viêng Xay rồi qua Sầm Nưa tới Xiêng Khoảng bước vào con đường di sản nổi tiếng của Lào.
Hành trình đến với Na Mèo bạn sẽ không khỏi bất ngờ trước khung cảnh núi rừng hùng vĩ, những tảng đá lớn nhỏ, nhiều dáng hình lô nhô bên dòng suối với làn nước trong xanh. Bốn bề là những ngọn núi cao ngất, cây rừng nguyên sinh nổi bật trên nền trời xanh ngắt.
Chiêm ngưỡng sự kỳ vĩ hang động Bo Cúng: Trước khi vào động, chúng ta có thể dừng chân ngắm cảnh dòng suối Xia trong xanh uốn lượn quanh dãy núi Bo Cúng. Từ dòng suối Xia đi tiếp lên chừng 50m là đến cửa động. Lách qua cửa động hẹp, vào bên trong khoảng 10m xuôi xuống theo những bậc thang với độ sâu chừng 5m chúng ta sẽ bắt gặp một khoảng không gian rộng phía trước.
Sau cảm giác hồi hộp pha chút sợ hãi, du khách sẽ cảm thấy dễ thở hơn bởi qua “cánh cửa” phòng đầu tiên với những nhũ đá đủ các hình khối khác nhau, hiện ra một khoảng không khá rộng rãi, ngước mắt lên có thể chiêm ngưỡng những khối thạch nhũ lấp lánh dưới ánh điện mờ mờ ảo ảo.
Càng đi sâu vào trong động càng hiện ra những khoang rộng với vô vàn những thạch nhũ lấp lánh nhiều hình dáng, màu sắc khác nhau: có chỗ thì quấn tụ lại trông xa giống như chồng lên nhau; chỗ thì hình búp măng, búp sen đang rũ xuống từ trên trần động; rồi còn có cả những hình khối trông rất kỳ lạ…
Giữa các phòng động ngăn cách bởi những khối thạch nhũ với đủ hình dáng và cỏ cây hoa lá theo trí tưởng tượng của mỗi người, có cả những hình hài bí ẩn bằng đá như ông già ngồi câu cá, tượng phật trên nền động, gà chọi nhau…trông như một cung điện lung linh huyền ảo.
Nhà sàn bản Thái
Nhà sàn không chỉ là không gian sinh hoạt mà còn là công trình kỳ công của cả cộng đồng người Thái Quan Sơn, nó thể hiện tình đoàn kết của cộng đồng làng bản, là biểu tượng của sự hài hòa giữa đất trời và thiên nhiên. Các gian nhà và cầu thang của người Thái luôn mang số lẻ, hai đầu nhà khum khum hình mai rùa, gắn với truyền thuyết về thuở khai sinh lập địa thần Rùa dạy cho người Thái cách làm nhà theo hình rùa đứng.
Đền thờ Tư Mã Hai Đào
Từ bao đời nay người Mường Xia ở xã Sơn Thủy luôn nhớ công ơn về người anh hùng Tư mã Hai Đào đã đến đây xây dựng thủ phủ, đánh tan giặc ngoại xâm vùng biên giới. Theo một số cuốn sách cổ và tài liệu của các cụ cao niên thuộc xã Mường Mìn – Sơn Thủy ghi lại được thì ông là người ở Mường Đào – Mường Khô xưa (nay thuộc huyện Bá Thước). Ông vốn thông minh nên từ nhỏ ông đã bộc lộ những phẩm chất hơn người và luyện kiếm rất giỏi. Khi lớn lên có dáng người cao lớn, tướng mạo phi phàm và võ luyện tinh tài. Khi nghe tin triều đình mở hội đấu võ chiêu mộ anh tài, phò vua diệt giặc ngoại xâm, ông lập tức xuôi về kinh kỳ dâng sớ tấu trình, xin được tham gia hội đấu võ. Trong võ đài năm ấy, ông đã thắng tuyệt đối các đối thủ khác và được nhà vua tác thành gả công chúa là nàng Lá Nọi cho ông.