Đường Huyền Trân Công Chúa, Thành phố Huế, Tỉnh Thừa Thiên Huế

Vị trí con đường

Đường Huyền Trân Công Chúa nằm trên địa bàn xã Thủy Xuân, về phía Tây Nam Kinh thành Huế, khởi đầu từ đường Bùi Thị Xuân (ngã ba cạnh nhà thờ Thiên Chúa giáo, Phường Đúc), chạy qua di tích Thành Lồi, qua phía sau lưng bờ thành lăng vua Tự Đức đến đồi Vọng Cảnh, dài 2750m. Đường lưu thông hai chiều.

Lịch sử con đường

Nguyên ủy là đường làng Dương Xuân và Dương Xuân Thượng còn rải đất biên hòa, thuộc xã Thủy Xuân, huyện Hương Thủy; giữa thế kỷ 19 xây dựng lăng Tự Đức, đường được mở rộng thêm. Đến tháng 9/1981, xã Thủy Xuân sát nhập vào thành phố, đường lại được nâng cấp, đổ nhựa. Tháng 5/1996, UBND thành phố Huế ra quyết định đặt tên là đường Huyền Trân Công Chúa. Dân gian vẫn quen gọi là đường Thành Lồi.

Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Huyền Trân Công Chúa (Đinh Hợi 1287 - ?) Huyền Trân là Công chúa duy nhất của vua Trần Nhân Tông, em gái của vua Trần Anh Tông.
Tháng 8 năm Hương Long 16, 1308, Huyền Trân về đến Thăng Long. Vua Anh Tông cho bà về lập ấp ở đất Thái Đường - Lưu Xá, thuộc phủ Hương Long (nay là huyện Hương Hà, tỉnh Thái Bình), nơi có lăng mộ các vua Trần Thái Tông, Thánh Tông, Nhân Tông. Tại đây bà dạy dân trồng dâu dệt vải, dạy múa các điệu cung đình Chàm. Khi ngoài 30 tuổi, bà quyết định chia hết điền sản ruộng vườn của mình cho nông nô và giải phóng cho họ, rồi xuống tóc qui y cửa Phật ở chùa Nộn Sơn, xã Hổ Sơn, huyện Thiên Bản, trấn Sơn Nam, nay thuộc huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định; bà qui tiên lúc nào không rõ? Chỉ biết rằng, tại Hưng Hà, nhân dân đã lập đền thờ và tôn bà là Mẫu, hàng năm có cúng tế. Hậu thế xem bà như là người đã khai canh ra vùng đất Thuận Hóa. Hiện ở vùng Quảng Trị, Thừa Thiên, Quảng Nam nhiều nơi vẫn còn lập miếu thờ bà. Trường phổ thông Dân tộc nội trú, Xí nghiệp sản xuất gốm cổ Huế nằm trên đường này.
Đường phố cùng tên Huyền Trân Công Chúa:

• Đường Huyền Trân Công Chúa - Huyện Châu Phú - Tỉnh An Giang
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Vũng Tàu - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Huyện Thoại Sơn - Tỉnh An Giang
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Pleiku - Tỉnh Gia Lai
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Quảng Ngãi - Tỉnh Quảng Ngãi
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Tuy Hòa - Tỉnh Phú Yên
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thị xã Quảng Trị - Tỉnh Quảng Trị
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Đồng Hới - Tỉnh Quảng Bình
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Huyện Vĩnh Linh - Tỉnh Quảng Trị
• Đường Huyền Trân Công Chúa - Thành phố Rạch Giá - Tỉnh Kiên Giang