Tỉnh Bắc Giang

Bắc Giang là một tỉnh thuộc vùng đông bắc Việt Nam. Về quy hoạch kinh tế trước đây Bắc Giang nằm trong vùng trung du và miền núi phía bắc, từ năm 2012 là tỉnh nằm trong quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội.
Diện tích tự nhiên gần 3.850 km2
Dân số gần 1,6 triệu người
Tỉnh có 10 đơn vị hành chính gồm: Thành phố Bắc Giang và 9 huyện với 230 xã, phường, thị trấn.

Các số điện thoại quan trọng

UBND tỉnh Bắc Giang: (0204) 3854 224
Bệnh viện đa khoa tỉnh Bắc Giang: (0204) 3854 221
Bệnh Viện Chuyên Khoa Phụ Sản Tỉnh Bắc Giang: (0204) 3852 735
Bệnh Viện Tâm Thần Tỉnh Bắc Giang: (0204) 3529 029
Bệnh Viện Điều dưỡng và Phục hồi chức năng: (0204) 3854 428
Bệnh viện Y Học Dân Tộc Bắc giang: (0204) 3854 460

Vị trí địa lý

Nằm ở khu vực Đông Bắc Việt Nam tỉnh Bắc Giang ở tọa độ địa lý từ 21°07' đến 21°37' vĩ độ bắc; từ 105°53' đến 107°02' kinh độ đông, nằm chuyển tiếp giữa các tỉnh phía Đông Bắc với các tỉnh Đồng bằng sông Hồng và Thủ đô Hà Nội. Phía Bắc giáp tỉnh Lạng Sơn; phía Nam giáp các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương; phía Đông giáp tỉnh Quảng Ninh; phía Tây giáp Thủ đô Hà Nội và tỉnh Thái Nguyên.
thành phố Bắc Giang cách Thủ đô Hà Nội 50 km là trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh. Cách cửa khẩu Hữu Nghị Quan 110 km (cửa khẩu lớn nhất thông thương giữa Việt Nam với Trung Quốc); cách sân bay quốc tế Nội Bài 50 km; cách cảng biển Hải Phòng và cảng biển nước sâu Cái Lân - Quảng Ninh 130 km.

Lịch sử

Thời vua Hùng dựng nước Văn Lang liên bộ lạc, Bắc Giang thuộc bộ Võ Ninh.
Năm 1822 đổi là phủ Thiên Phúc dưới Đời Lê, đây là phủ Bắc Hà,đến đời Tự Đức là phủ Đa Phúc.
Ngày 5/11/1889 đến ngày 9/9/1891 đã tồn tại tỉnh Lục Nam. Tỉnh Lục Nam gồm các huyện Bảo Lộc, Phượng Nhỡn, Lục Nam, Hữu Lũng (tách từ phủ Lạng Giang, tỉnh Bắc Ninh, ở bên tả ngạn sông Thương) và huyện Yên Bái (tách từ tỉnh Lạng Sơn). Sau khi trả hai huyện Bảo Lộc và Phượng Nhỡn cho tỉnh Bắc Ninh, tỉnh Lục Nam bị xóa bỏ để nhập vào Đạo Quan binh I năm 1891.
Ngày 10/10/1895, tỉnh Bắc Giang được thành lập tách từ tỉnh Bắc Ninh, bao gồm phủ Lạng Giang, phủ Đa Phúc và các huyện Kim Anh, Yên Dũng, Phượng Nhỡn, Việt Yên, Hiệp Hòa, Yên Thế và một số tổng nằm ở phía nam sông Lục Nam. Tỉnh lỵ là Phủ Lạng Thương (nay là thành phố Bắc Giang). Phủ Đa Phúc và huyện Kim Anh được trả lại cho tỉnh Bắc Ninh năm 1896.
Tỉnh Bắc Giang năm 1950, thuộc Liên khu Việt Bắc (1949-1956) và gồm 7 huyện: Hiệp Hoà, Lục Ngạn, Yên Thế, Lạng Giang, Việt Yên, Yên Dũng, Hữu Lũng.
Ngày 22/2/1955, huyện Sơn Động từ tỉnh Quảng Yên trả về tỉnh Bắc Giang.
Ngày 1/7/1956, khi thành lập Khu tự trị Việt Bắc, huyện Hữu Lũng sáp nhập vào tỉnh Lạng Sơn thuộc Khu tự trị Việt Bắc.
Ngày 21/1/1957, chia 2 huyện Sơn Động và Lục Ngạn thành 3 huyện Sơn Động, Lục Ngạn và Lục Nam.
Ngày 6/11/1957, chia huyện Yên Thế thành 2 huyện: Yên Thế và Tân Yên.
Năm 1959, đổi tên thị xã Phủ Lạng Thương thành thị xã Bắc Giang.
Ngày 27/10/1962, Bắc Giang nhập với Bắc Ninh thành tỉnh Hà Bắc
Ngày 1/1/1997 lại tách ra như cũ. Khi tách ra, tỉnh Bắc Giang có tỉnh lị là thị xã Bắc Giang và 9 huyện: Hiệp Hòa, Lạng Giang, Lục Nam, Lục Ngạn, Sơn Động, Tân Yên, Việt Yên, Yên Dũng, Yên Thế.
Ngày 7/6/2005, chuyển thị xã Bắc Giang thành thành phố Bắc Giang.

Tài nguyên thiên nhiên

1. Tài nguyên đất

Bắc Giang có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản. Tỉnh có 382.200 ha đất tự nhiên; gồm 123 nghìn ha đất nông nghiệp, 110 nghìn ha đất lâm nghiệp, 66,5 nghìn ha đất đô thị, đất chuyên dụng và đất ở, còn lại là các loại đất khác. Đất nông nghiệp của tỉnh ngoài thâm canh lúa còn thích hợp để phát triển rau, củ, quả cung cấp cho Thủ đô Hà Nội và các tỉnh lân cận. Tỉnh Bắc Giang đã có kế hoạch chuyển hàng chục nghìn ha trồng lúa sang phát triển cây ăn quả, cây công nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản có giá trị kinh tế cao. Hơn 55 nghìn ha đất đồi núi chưa sử dụng là một tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư liên doanh, liên kết trồng rừng, chế biến lâm sản và nuôi trồng thuỷ sản.
Quốc lộ 1A mới hoàn thành tạo ra quỹ đất lớn có nhiều lợi thế cho phát triển công nghiệp - dịch vụ.

2.Tài nguyên rừng

Toàn tỉnh có 110 nghìn ha rừng, trong đó có gần 64 nghìn ha rừng tự nhiên và hơn 46 nghìn ha rừng trồng. Rừng Bắc Giang còn có nhiều sông, suối, hồ đập, cây rừng nguyên sinh phong phú tạo cảnh quan môi sinh đẹp và hấp dẫn. Trữ lượng gỗ có khoảng 3,5 triệu m³, tre nứa khoảng gần 500 triệu cây. Ngoài tác dụng tán che, cung cấp gỗ, củi, dược liệu, nguồn sinh thuỷ.

3. Tài nguyên khoáng sản

Tỉnh tuy không có một số là nguồn nguyên liệu quan trọng để phát triển công nghiệp của tỉnh như: mỏ than đá ở Yên Thế, Lục Ngạn, Sơn Động, có trữ lượng hơn 10 triệu tấn; quặng sắt ước khoảng 0,5 triệu tấn ở Yên Thế, gần 100 nghìn tấn quặng đồng ở Lục Ngạn, Sơn Động; 3 triệu tấn cao lanh ở Yên Dũng; 100 m³ sét làm gạch chịu lửa ở Tân Yên, Việt Yên; sỏi, cuội kết ở Hiệp Hoà, Lục Nam.

Truyền thống văn hóa

Hiện nay toàn tỉnh Bắc Giang có 2.237 di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc đặc sắc, trong đó có 109 di tích xếp hạng cấp quốc gia, và 276 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Nổi bật là dấu tích thành cổ Xương Giang; khu di tích cuộc Khởi nghĩa của nông dân Yên Thế; khu di tích cách mạng Hoàng Vân và di tích Y Sơn (Hiệp Hoà); chùa Vĩnh Nghiêm - một trung tâm phật giáo thời Trần; đình, chùa Thổ Hà (Việt Yên); đình, chùa Tiên Lục và cây Dã Hương nghìn năm tuổi (Lạng Giang) đã được Vua Cảnh Hưng sắc phong là “Quốc chúa Đô mộc Dã Đại Vương”.Đặc biệt UNESCO công nhận Dân ca quan họ (cùng với Bắc Ninh) là Di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại và Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm được công nhận và vinh danh là Di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương ...Ngoài ra còn nhiều nét đẹp trong sinh hoạt văn hoá của đồng bào dân tộc Sán Chí, Cao Lan, Nùng, Tày, các điệu hát Soong hao, Sli, đang được các dân tộc Bắc Giang gìn giữ, bảo tồn và khôi phục.

Y tế

Toàn tỉnh có 17 bệnh viện, trong đó tuyến tỉnh có 2 bệnh viện đa khoa và 6 bệnh viện chuyên khoa (gồm: Sản – Nhi; Nội tiết; Y học cổ truyền; Tâm thần; Lao và bệnh phổi; Điều dưỡng và phục hồi chức năng) và 9 bệnh viên đa khoa tuyến huyện. 100% xã, phường trong tỉnh có trạm y tế.

Danh nhân

Thánh Hùng Linh Công.
Thánh Thiên Công chúa
Đoàn Xuân Lôi.
Trịnh Ngô Dụng.
Hoàng Hoa Thám.
Nguyễn Đình Tuân.
Nguyễn Khắc Nhu.
Cô Giang tức Nguyễn Thị Giang.
Bàng Bá Lân.
Nhà thơ Anh Thơ.
Cô Bắc tức Nguyễn Thị Bắc.
Thân Nhân Trung.
Trạng nguyên Giáp Hải.
Dương Quốc Cơ
Sáu Hà.
Nguyễn Hồng Long.
Anh hùng Nguyễn Văn Cốc.

Đặc sản

Bánh đa Kế
Vải thiều Lục Ngạn
Mỳ Chũ
Cam sành Bố Hạ
Rượu làng Vân

Danh lam thắng cảnh

Khu di tích và danh thắng Tây Yên Tử thuộc Quần thể di tích danh thắng Yên Tử đang được 2 tỉnh Bắc Giang và Quảng Ninh lập hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận di sản thế giới.
Đình Lỗ Hạnh (Đông Lỗ- Hiệp Hòa) - Đình cổ nhất Kinh Bắc
Khu di tích khởi nghĩa Yên Thế được đề nghị công nhận là di tích quốc gia đặc biệt
Làng nghề Thổ Hà thuộc xã Vân Hà huyện Việt Yên
ATK2 - An toàn khu dự bị của Trung ương và Xứ ủy Bắc kỳ
Bảo tàng Hoàng Hoa Thám và Đồn Phồn Xương ở huyện Yên Thế
Lăng Dinh Hương ở Hiệp Hòa
Khu di tích Suối Mỡ và Đền Suối Mỡ huyện Lục Nam
Thành cổ Xương Giang
Rừng nguyên sinh Khe Rỗ thuộc huyện Sơn Động
Hồ Cấm Sơn và Khu du lịch Khuôn Thần huyện Lục Ngạn
Cây Dã hương hơn 1.000 tuổi ở xã Tiên Lục, huyện Lạng Giang, gốc cây Dã hương phải 8 người ôm.
Cây dã hương đình Dương Lâm Tân yên
Chùa Vĩnh Nghiêm thuộc làng Đức La xã Trí Yên huyện Yên Dũng
Chùa Bổ Đà thuộc xã Tiên Sơn huyện Việt Yên