Xã Nhân Thắng, Huyện Gia Bình, Tỉnh Bắc Ninh

Nhân Thắng là 1 xã của huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh, nước Việt Nam.
Xã Nhân Thắng có tổng số diện tích theo km2 8,3 km²
Tổng số dân vào năm 1999 là 8373 người
Mật độ dân số đạt 1009 người/km².

Di tích lịch sử

Đền Cầu Đào
Đền Cầu Đào còn gọi là Đền Ngụ, nay thuộc thôn Cầu Đào, xã Nhân Thắng, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Công trình văn hoá tâm linh này là nơi thờ phụng bà Đặng Thị Loan, người con của quê hương có công dạy dân trồng dâu chăn tằm, làm nghề gốm, làm bánh và đặc biệt là việc cho lập chợ Ngụ để nhân dân làm ăn trao đổi hàng hoá, sau trở thành trung tâm thương mại lớn của cả vùng.
Căn cứ vào các tư liệu ở địa phương và truyền kể của nhân dân, đền Cầu Đào vốn được khởi dựng từ lâu đời và đã qua nhiều lần tu bổ tôn tạo. Vốn xưa đền có quy mô lớn với các công trình như: như Tiền tế, Hậu cung và 2 giải vũ hai bên. Trải qua bao bước biến thiên của lịch sử quê hương và đất nước, đặc biệt là thời kỳ chống thực dân Pháp, nơi đây nằm trong vùng nội chiến cho nên hầu hết các di tích lịch sử đã bị tàn phá nặng nề, toà tiền tế và hai dãy dải vũ của đền Cầu Đào cũng bị phá, chỉ giữ được phần hậu cung.
Hiện đền Cầu Đào nằm trên khu đất đẹp nằm ở phía bắc làng, mặt quay hướng Nam, cạnh dòng sông Lai Hạ (sông Ngụ), xung quanh là khu dân cư đông đúc trù mật. Trong khuôn viên của đền còn có đình và chùa mới được nhân dân phục dựng trong những năm gần đây. Cả đình, đền, chùa nằm quây quần bên nhau tạo thành một quần thể di tích cổ kính linh thiêng giữa làng quê đông đúc, nhộn nhịp quanh năm.
Hiện đền Cầu Đào còn bảo lưu được nhiều tài liệu hiện vật có giá trị như: hệ thống bia đá, cây hương đá, trong đó đặc biệt quý gia là bia “cố lập bi ký” dựng khắc năm Tự Đức thứ 19 (1886) nội dung ghi khắc về thân tế sự nghiệp bà Đặng Thị Loan và những người hưng công tu dựng đền thờ bà. Bia còn cho biết dân hai thôn Cầu và Đào (xưa) hàng năm đều sắm sửa lễ vật chu đáo vào ngày sự lệ. Đó còn là bát hương đá chạm rồng, sập đá, đài trầu, đài rượu, giá văn, ống hương và đặc biệt là tượng bà Đặng Thị Loan.
Hàng năm lễ hội đền Cầu Đào được tổ chức vào ngày 17 tháng 3 âm lịch, là ngày giỗ của bà Đặng Thị Loan. Xưa lễ hội của đền được tổ chức với quy mô lớn với nhiều nghi thức và tục trò độc đáo, lễ vật tế thần gồm có chè đường, xôi vò, bành dày, oản chuối và không thể thiếu món bánh bột lọc. Trong những ngày diễn ra lễ hội bên cạnh những nghi thức tế lễ trang nghiêm còn là phần hội với nhiều trò chơi dân gian như hát ả đào, hát chèo, tổ tôm điếm, cờ người, chọi gà, đu cây….thu hút đông đảo nhân dân dự hội, rất đông vui náo nhiệt.
Di tích đền Cầu Đào đã được xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh, Quyết định số 08/UB, ngày 27 tháng 01 năm 1995.
Đình Cẩm Xá
Đình Cẩm Xá là công trình văn hoá tâm linh tín ngưỡng phụng thờ thần Quý Minh, người nhiều công lao với dân với nước vào thời vua Hùng Duệ Vương (Hùng Vương thứ 18). Trải trường kỳ lịch sử, chứng kiến bao sự đổi thay của quê hương, đất nước, ngôi đình vẫn uy nghi tồn tại, được người dân quan tâm bảo vệ, trùng tu tôn tạo ngày một khang trang.
Theo nhân dân địa phương, ngôi đình vốn được khởi dựng vào thời Lê Trung Hưng, sang thời Nguyễn, đình được trùng tu tôn tạo với quy mô lớn bao gồm các công trình: đại đình 3 gian 2 chái nối phía sau là hậu cung 2 gian tạo thành hình chữ đinh, bộ khung gỗ lim to khoẻ, phía dưới có sàn gỗ, trang trí chạm khắc tinh xảo nghệ thuật. Trong kháng chiến chống Pháp (1949), toà đại đình bị phá dỡ, chỉ còn lại hậu cung. Năm 2005 được sự quan tâm của các cấp chính quyền và toàn thể nhân dân địa phương, đình Cẩm Xá đã được khôi phục lại theo dáng vẻ truyền thống.
Hiện nay đình Cẩm Xá có kết cấu kiểu chuôi vồ gồm tiền đình và hậu cung, mặt quay hướng tây, trên khu đất rộng đẹp nằm ở giữa làng.
Hiện đình Cẩm Xá còn bảo lưu được một số tài liệu hiện vật như: hoành phi, câu đối, ngai thờ, nội dung của các đạo sắc phong…, ngoài ý nghĩa tôn thờ người có công với dân với nước, những tài liệu hiện vật này còn chứa đựng nhiều thông tin, giúp cho việc nghiên cứu tìm hiểu về phong tục, tập quán, tín ngưỡng của làng xã nơi đây trong lịch sử.
Hàng năm lễ hội truyền thống làng Cẩm Xá được tổ chức từ ngày 11 tháng 11 âm lịch. Trong những ngày hội bên cạnh những nghi thức tế Thánh trang nghiêm còn là phần hội với nhiều tục trò dân gian để dân làng thưởng thức như: hát ả đào, hát chèo, tuồng, tổ tôm điếm, cờ người, chọi gà, đu cây, đập niêu, bắt vịt…thu hút đông đảo nhân dân địa phương vào những sinh hoạt văn hóa văn nghệ vui tươi lành mạnh mang đậm bản sắc dân tộc.
Đình Cẩm Xá vừa được UBND tỉnh Bắc Ninh xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá, quyết định số 934/QĐUB, ngày 4 tháng 8 năm 2011.