Huyện Đảo Phú Quý, Tỉnh Bình Thuận

Huyện Phú Quý là một đảo thuộc Bình Thuận, Việt Nam. Xung quanh đảo chính Phú Quý còn có các đảo khác như hòn Đá Cao hướng tây bắc, hòn Đỏ hướng đông bắc và hòn Tranh và hòn Hải hướng tây nam.
Diện tích:16,4 km
Số dân: 27.000(2013)
Mật độ: 1316 người/km²

Các số điện thoại quan trọng

UNBD Huyện Phú Quý:062.769501.

Vị trí địa lý

Huyện đảo Phú Quý cách thành phố Phan Thiết 120km. Cách thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa 150 km về phía nam. Cách quần đảo Trường Sa 540 km về phía tây bắc Cách Côn Đảo 330 km về phía đông bắc). Cách thành phố Vũng Tàu 200 km về phía đông.
Hòn Tranh nằm phía đông nam đảo Phú Quý với diện tích gần 40 ha(2.8Km2) và cách cảng Phú Quý 600m.
Hòn Đen-cách bờ khoảng 1.5 km và nằm phía đông bắc thuộc xã Long Hải.
Hòn Trứng-Nằm phía tây bắc, là cửa ngõ ra vào đảo, cách Phú Quý 13 km.
Hòn Giữa-đây là một dãy gành đá bén nhọn nằm cạnh Hòn Đen, nằm vắt ngang như một nhịp cầu nối liền Hòn Đen và Hòn Đỏ thuộc xã Long Hải.
Hòn Đỏ-Nằm phía đông bắc thuộc xã Long Hải, cách bờ khoảng 1.5 km.
Hòn Hải có hình dạng là một khối đá vuông cạnh mọc thẳng đứng-Cách đảo Phú Quý 70 km.
Hòn Đồ Lớn-Nằm phía đông nam và cách Phú Quý 60 km-Là hòn đảo mới hình thành năm 1923 do hoạt động phun trào dưới lòng biển Đông. Lúc đầu có dạnh hình tròn với đường kính 40 m, trên mặt có cát trắng và xung quanh có cạnh bậc thang thoai thoải. Hiện nay hình thành một bãi đá ngầm dài 700 m và rộng gần 500 m.
Hòn Đồ Nhỏ -Nằm về hướng nam, cách đảo Phú Quý chừng 60 km.
Hòn Đá Tý-Cách đảo Phú Quý 80–100 m.

Lịch sử

Đảo Phú Quý đã từ lâu trở nên rất quen thuộc với nhiều người với nhiều tên gọi: Thuận Tịnh,Cổ Long, Cù Lao Thu, Cù Lao Khoai Xứ...Từ năm Thiệu Trị thứ 4 (1844) vì tiềm năng kinh tế dồi dào và số lượng đặc sản đáng kể biệt nạp cho Triều đình Huế, đảo được đổi tên từ Tổng Hạ sang Tổng Phú Quý trực thuộc huyện Tuy Phong, phủ Ninh Thuận, tỉnh Bình Thuận.
Phú Quý trải qua những biến thiên của lịch sử là nơi hội tụ của nhiều luồng dân di cư từ lục địa ra với nhiều thành phần dân tộc khác nhau. Trong đó người Kinh đóng vai trò chủ thể.
Kỹ thuật đóng thuyền buồm Khi bắt đầu phát triển mạnh với những chiếc thuyền ra được khơi xa thì cũng là lúc có nhiều người từ lục địa đặt chân lên đảo. Sự tích công chúa Bàn Tranh cùng với những phần mộ còn sót lại trên đảo chứng tỏ người Chăm đã có mặt ở đảo này. Sự tíchcông chúa Bàn Tranh kể rằng: Bàn Tranh là một công chúa xinh đẹp vì chống lệnh vua cha nên bị kết tội phản nghịch và bị kết đày ra đảo.
Cùng với đó nhiều người đã tìm đường ra đảo lập kế sinh nhai do không chịu nổi sự hà khắc của chế độ nông nô, bất mãn với triều đình phong kiến. Rất nhiều ngư dân thuộc các tỉnh duyên hải miền trung trong thời kỳ Trịnh-Nguyễn phân tranh (1627–1672), hoặc chạy giặc lánh nạn, hoặc đi tìm nguồn cá, thuyền của họ vượt sóng trùng dương đã gặp phải những trận cuồng phong khốc liệt và "xiêu" lên đảo. Người Kinh có mặt ở đảo cũng từ rất sớm.
Một số người Hoa cùng với người Kinh, cũng hoà nhập vào cộng đồng cư dân ở Phú Quý. Một số quan lại nhà Minh vào thế kỷ 17 sau khi chống nhà Thanh thất bại, đã phải trốn ra nước ngoài. Từng đoàn thuyền vượt biển tiến về phía nam, trong số đó có hàng chục thuyền đã quyết định dừng chân lập nghiệp ở Phú Quý. Người Hoa đến đây sống dựa vào các ngành nghề như dệt tơ lụa, buôn bán. Quá trình phát triển về sau, một số người do làm ăn trở nên giàu có đã lần lượt tìm vào các thành phố lớn ở đất liền, chỉ một số ít còn lại trên đảo.
Khi dân cư ngày một đông hơn thì các hình thức tổ chức xã hội cũng dần dần được hình thành. Vào thời chúa Nguyễn Phúc Khoát (1738-1765), chính quyền Đàng Trong đã tổ chức trên đảo thành từng hộ bạch bố đến đội bạch bố rồi dần dần trở thành ấp và làng. Tuy số dân lúc bấy giờ chưa đông đúc nhưng Phú Quý có đến 14 làng và 1 ấp. Mỗi làng được lập trên cơ sở một nhóm nhỏ ngư dân, đôi lúc chỉ có từ 10 đến 12 tránh đinh và thường mang những tên cũ của địa phương trước khi đến đây lập nghiệp: Thoại Hải, Thế Hanh, Thế An, Hội Thiên, Hội Hưng, Hương Lăng, Mỹ Xuyên, Phú Ninh, An Hoà, Hải Châu, Thương Hải, Triều Dương, Hội An, Mỹ Khê và ấp Quý Thạnh. Từ niên hiệu Đồng Khánh-Nguyễn Cảnh Tông năm thứ 1 (1886), toàn đảo được tổ chức thành 11 làng và đến năm 1930 do sự sáp nhập ba làng Phú Ninh vào Phú Mỹ và Hương Lăng vào Quý Thạnh nên chỉ còn lại 9 làng: Long Hải, Phú Mỹ, An Hoà, Hải Châu, Thương Hải, Quý Thạnh, Triều Dương, Mỹ Khê và Hội An. Hiện nay, đảo được chia làm 3 xã: Ngũ Phụng, Long Hải, Tam Thanh.
Phú Quý trong một thời gian dài đã sống trong điều kiện khép kín tự cung tự cấp với những hoạt động kinh tế như trồng trọt, đánh bắt hải sản, một số ngành nghề thủ công như dệt vải, đan võng, ép dầu...Trong đó, ngư nghiệp đóng vai trò chủ đạo.

Các địa điểm nổi tiếng huyện Phú Quý

Vạn An Thạnh
Chùa Linh Quang
Vạn Thương Hải
Đền thờ Bà Chúa Ngọc
Chùa Linh Sơn núi Cao Các
Đình làng Triều Dương
Miếu Bà Chúa Bàng Tranh
Mộ Thầy Nại
Chợ cá Long Hải
Thánh thất Cao Đài Ngũ Phụng...
Ngắm hoàng hôn ở cảng chính, Núi Cấm.
Mũi Doi Thầy (Mộ Thầy)