Thị xã La Gi, Tỉnh Bình Thuận

La Gi là một thị xã của tỉnh Bình Thuận. La Gi vốn là tên thị trấn huyện lị của huyện Hàm Tân và được nâng cấp, mở rộng thành đô thị loại IV năm 2005.
Diện tích tự nhiên 18.355 ha
Dân số thị xã La Gi trên 110.000 người
Mật độ dân cư: 650 người/km²

Các số điện thoại quan trọng

HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN THỊ XÃ:0623.560307
ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ:( 0623 )871850
Bệnh viện Đa khoa Khu vực La Gi: (0252) 3 870508

Vị trí địa lý

Thị xã La Gi nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Bình Thuận, cách thành phố Hồ Chí Minh 170 km về phía Tây và cách thành phố Phan Thiết 63 km, cách thành phố Vũng Tàu 93 km về phía Tây Nam. Phía Bắc và phía Tây thị xã Lagi giáp với Huyện Hàm Tân; Phía Đông La Gi giáp huyện Hàm Thuận Nam, Phía Nam La Gi giáp với biển Đông. Thị xã La Gi có chiều dài bờ biển là 28 km, có 10 km chiều dài quốc lộ 55 đi qua, tỉnh lộ 719 đi qua có chiều dài 18 km. La Gi một vị trí đặc biệt thuận lợi cho việc phát triển kinh tế năng động và bền vững, hội nhập nhanh với việc phát triển kinh tế-xã hội, khoa học kỹ thuật cùng vùng kinh tế trọng điểm phía Nam

Lịch sử

Lagi dưới các triều đại phong kiến
Lagi với tiềm năng thiên nhiên phong phú, địa thế hẻo lánh, là nơi thu hút nhiều người dân miền Trung phiêu tán, tha phương cầu thực và không ít những người bất mãn chống đối nhà cầm quyền phong kiến địa phương về đây khai phá,nương náu, định cư lập nghiệp.
Những xóm làng lần lượt mọc lên ở các cửa sông Tam Tân, thuở đầu triều Nguyễn trung hưng. LaGi có đặt các dịch trạm như trạm Thuận Trình ở Tam Tân, trạm Thuận Phước ở Phước Lộc và trạm Thuận Lâm ở Khe Cả. Một số nhóm đồng bào dân tộc thiểu số như Raglai, Cơ Ho, Châu Ro...Từ phía Đông Di Linh di cư xuống vùng Bà Giêng, Suối Kiết, Sông Phan. Trước đó, đã có một nhóm người Chăm lánh nạn chiến tranh dạt về phía Nam, lập làng định cư ở Hiệp Nghĩa, Phò Trì.
Khi 3 tỉnh miền Tây Nam kỳ rơi vào tay thực dân Pháp năm 1867, nhiều đồng bào Nam bộ "tị địa" ra Bình Thuận đã dừng chân sinh sống tại La Gi.
Nguyễn Thông Năm 1877, đã thân chinh về vùng đất hoang dã phía nam của tỉnh Bình Thuận chọn đất ở xóm Hàm Tân dựng tạm một kho đồn điền khai khẩn. Với sức khai phá và tính cần cù từ đó, những người tứ xứ nói trên đã biến vùng đất màu mỡ này thành các làng mạc sầm uất.
Lagi trong kháng chiến chống Pháp
Hàm Tân trở thành căn cứ kháng chiến chống Pháp của tỉnh Bình Thuận sau khi cách mạng Tháng Tám 1945 thành công, mở ra một vùng chiến lược quan trọng có lúc kéo dài từ Tiến Lợi, Hàm Kiệm, Tân Thành đến Thắng Hải, Bình Châu. Hàm Tân đến năm 1954 có 6 xã là Tân Phước, Bình Tân, Bà Giêng, Tân Hiệp, Văn Mỹ, Hiệp Hòa. Tháng 7/1954 sau ngày ký kết Hiệp định Genève, ngày 26/10/1956 chế độ Ngô Đình Diệm thành lập tỉnh Bình Tuy, lấy Hàm Tân-Lagi làm trung tâm bộ máy chính quyền, gồm có 3 quận Hoài Đức, Hàm Tân và Tánh Linh. Quận Hàm Tân gồm các xã Bình Tân, Phước Hội, Hiệp Hòa, Văn Mỹ, Bà Giêng, Tân Hiệp có dân số 68.422 người. Thị xã Lagi giữ một vị trí quan trọng là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, của tỉnh Bình Tuy và dưới tên gọi xã châu thành Phước Hội.
Lagi trong kháng chiến chống Mỹ
Trong kháng chiến chống Mỹ, tháng 8/1968 Tỉnh ủy Bình Tuy quyết định thành lập thị xã Lagi và huyện Hàm Tân. Thị xã Lagi trên cơ sở địa bàn xã châu thành Phước Hội bao gồm các phần đất liền kề Tân Thiện, Tân An và giáp đến Tân Thắng. Khi tình hình cuộc cách mạng giải phóng dân tộc miền Nam phát triển nhanh chóng đã đẩy Mỹ-ngụy vào thế co cụm và tiếp theo là làn sóng dồn dân từ các tỉnh miền Trung-Quảng Nam, Quảng Trị, Quảng Ngãi đẩy vào các khu khẩn hoang lập ấp với tên mới Bình Ngãi (Tân Nghĩa), Nghĩa Tân, Phúc Âm (Tân Minh), Động Đền (Tân Thiện, Đông Hà (Tân Hà), Sơn Mỹ)…Lực lượng cách mạng lúc này đã kiểm soát được địa bàn hành lang quốc lộ 1A từ Tà Mon đến Rừng Lá Tân Minh và tuyến đường tỉnh lộ 2. Tỉnh ủy Bình Tuy tháng 11/1973 thành lập huyện Nghĩa Lộ gồm xã Bà Giêng và các khu định cư mới này. Huyện Nghĩa Lộ và thị xã Lagi chỉ tồn tại đến tháng 11/1975 thì nhập thành huyện Hàm Tân.
Trong bối cảnh đất nước bị thực dân, đế quốc xâm lược qua các đợt di dân, di cư, LaGi lần lượt tiếp nhận hàng vạn người tứ xứ đến sinh sống làm ăn: 6.000 đồng bào công giáo miền Bắc di cư năm 1955,5.000 Việt kiều từ Campuchia hồi hương năm 1970, khoảng 25.000 đồng bào Quảng Trị, Quảng Ngãi, Quảng Nam di dân năm 1973 theo kế hoạch lấn chiếm của chính quyền Sài gòn, làm cho dân số LaGi tăng nhanh. Năm 1975 Lagi có 68.422 người.
Lagi sau năm 1975 đến nay
Hội đồng Bộ trưởng đến tháng 6/1982 quyết định thành lập huyện Hàm Thuận Nam, tách 3 xã Tân Thuận, Tân Lập, Tân Thành của huyện Hàm Tân và Hàm Tân còn lại 10 xã và thị trấn Lagi. Chia tách thêm 3 xã Tân Phúc, Tân Đức, Sông Phan và thị trấn Tân Minh đầu năm 2004. Thành lập thị xã Lagi có 9 đơn vị trực thuộc là các phường Phước Lộc, Phước Hội, Tân An, Bình Tân, Tân Thiện và các xã Tân Tiến, Tân Phước, Tân Bình, Tân Hải, theo nghị định 114 của Thủ tướng Chính phủ. Huyện Hàm Tân còn lại có 72.952 ha diện tích và dân số 70.515 nhân khẩu, có 9 xã là Sơn Mỹ, Tân Thắng, Tân Nghĩa, Tân Hà, Tân Đức, Sông Phan, Tân Phúc và thị trấn Tân Minh.
Ngày nay Địa danh Lagi có chiều dài lịch sử của một vùng đất giàu tiềm năng và truyền thống đấu tranh của dân tộc cùng với quá trình phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ đổi.
Thị trấn La Gi năm 2005, tách ra khỏi huyện Hàm Tân (cũ) thành thị xã trực thuộc tỉnh. Một đô thị mới ra đời với nhiều triển vọng mới. Địa danh Lagi và Hàm Tân đã song hành suốt chiều dài lịch sử hình thành một vùng đất giàu sự tích cho đến hôm nay.

Các địa điểm nổi tiếng huyện Lagi

Biển Đồi Dương
Hòn Bà( LAGI )
Răng mực tại Cánh đồng Culi
Cà phê Phố Đá
Chè Áo trắng
Bánh tráng cuốn
Bò cuốn lá lốt
Chả lụi
Dinh Thầy Thím
Địa danh Núi Ông
Cảng cá Lagi
Biển Cam Bình