Đường Phan Đình Phùng, Quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội

Phan Đình Phùng (1847-1895) là một lãnh đạo của phong trào chống Pháp cuối thế kỷ 19 tại Việt Nam.
Ông quê quán tại làng Đông Thái, huyện La Sơn (nay là xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ), tỉnh Hà Tĩnh, sinh ra trong một gia đình có truyền thống ham học, trọng đạo nghĩa. Ông là con cụ Phó bảng Phan Đình Tuyển.
Năm 1877, ông thi đỗ Đình nguyên tiến sĩ, được cử giữ chức Tri huyện Yên Khánh (tỉnh Ninh Bình). Sau đó ông được đổi về kinh thành Huế, sung giữ chức Ngự sử Đô sát viện.
Năm 1883, do không cùng quan điểm với Tôn Thất Thuyết về việc phế vua Dục Đức, lập Hiệp Hòa ông bị tước quan, về quê lập trại cày, tự hiệu là "Châu Phong".
Năm 1885, ủng hộ chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi, Phan Đình Phùng đã đứng lên liên kết lực lượng chống Pháp, từ các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình. Nghĩa quân đã thiết lập căn cứ tại Hương Sơn, Hương Khê, Hà Tĩnh. Các đầu lĩnh có Cao Thắng, Nguyễn Thanh, Nguyễn Trạch, Phan Đình Cam, Cầm Bá Thước, Nguyễn Mục. Cuộc khởi nghĩa của Phan Đình Phùng trở thành một trong những cuộc khởi nghĩa lớn nhất của phong trào Cần Vương kháng Pháp thời điểm đó.
Tới năm 1889, ông được làm Bình Trung tướng quân. Chức võ quan này là do Tôn Thất Thuyết, khi này đang xây dựng lực lượng tại Quảng Đông, cho người về phong cho ông.
Trong lúc cuộc chiến đấu còn gay cấn, ngày 28 tháng 12 năm 1895, do lâm bệnh nặng, Phan Đình Phùng đã mất tại doanh trại (núi Quạt), thọ 49 tuổi. Không lâu sau cái chết của ông, cuộc khởi nghĩa do ông khởi xướng hoàn toàn bị đàn áp. Nguyên trước đó, Hoàng Cao Khải có viết thư khuyên ông về đầu hàng triều đình nhưng bị ông kiên quyết từ chối, nên sau khi mất, mộ táng của ông bị Hoàng Cao Khải đào lên, tán thi hài của ông với thuốc súng và bắn xuống sông Lam.

Phan Đình Phùng không chỉ là người lãnh đạo chống Pháp, ông còn là một nhà thơ. một số tác phẩm thơ của ông (Đáp hữu nhận ký thi, Thắng trận hậu cảm tác, Kiến ngụy binh thi cảm tác, Phúc đáp Hoàng Cao Khải)).Các sáng tác có một số câu đối (Điếu Lê Ninh, Khóc Cao Thắng).