Huyện Tràng Định, Tỉnh Lạng Sơn

Tràng Định là một huyện biên giới phía Bắc của Việt Nam, thuộc tỉnh Lạng Sơn.
Diện tích: 995 km²
Dân số: 58.441 người (2009)
Huyện Tràng Đinh gồm: thị trấn Thất Khê và các xã: xã Đoàn Kết, xã Khánh Long, xã Tân Yên, xã Cao Minh, xã Tân Tiến,xã Vĩnh Tiến, xã Kim Đồng, xã Bắc Ái, xã Chi Lăng, xã Hùng Sơn, xã Chí Minh, xã Đề Thám, xã Kháng Chiến, xã Hùng Việt, xã Đại Đồng, xã Quốc Khánh, xã Tri Phương, xã Quốc Việt, xã Tân Minh, xã Đội Cấn, xã Trung Thành, xã Đào Viên.

Sdt quan trọng

UBND Tràng Định: 0253883072
Bệnh viện huyện Tràng Định: 025.883325
Nhà khách UBND Huyện Tràng Định: 025 6266123
NH nông nghiệp và phát triển nông thôn: 063 3828364
Phòng vé hàng không VN: 063 3825413
Bến xe Lạng Sơn: 84 25 3873 283

Địa hình thời tiết

Huyện lỵ là thị trấn Thất Khê nằm trên đường quốc lộ 4 cách tp Lạng Sơn khoảng 60 km về hướng tây bắc, tỉnh lộ 227 theo hướng tây nam đi huyện Na Rì (Bắc Kạn.
Huyện nằm ở phía bắc tỉnh Lạng Sơn, phía bắc Tràng Định giáp với huyện Thạch An (Cao Bằng), phía tây Tràng Định giáp với huyện Na Rì (Bắc Kạn), phía đông Tràng Định giáp với Quảng Tây (Trung Quốc), phía nam Tràng Định là huyện Bình Gia và Văn Lãng.
Địa hình huyện Tràng Định bị chia cắt mạnh, có nhiều núi cao xen kẽ là các thung lũng ven sông suối và lân lũng núi đá vôi. Độ cao phổ biến là 200-500 m so với mực nước biển. Trên địa bàn huyện còn có các đỉnh cao 820, 636, 675 tập trung ở các xã biên giới, độ dốc trung bình 25-300C.
Huyện Tràng Định có đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa vùng núi. Hàng năm chia thành 2 mùa rõ rệt.
Nhiệt độ trung bình năm 21,6oC rất thuận lợi cho việc bố trí mùa vụ, bố trí cơ cấu các loại cây trồng, là điều kiện để phát triển đa dạng, phong phú các loại cây trồng ôn đới, á nhiệt đới.
Tuy nhiên khí hậu Tràng Định cũng tương đối khắc nghiệt, do nằm trong lòng máng trũng đón gió mùa đông bắc nên mùa đông thường lạnh và khô, ảnh hưởng khá lớn đến sự sinh trưởng của các loại cây trồng.

Lịch sử

Không chỉ có gạo trắng nước trong, mà Tràng Định còn được biết đến bởi có bề dầy truyền thống lịch sử cách mạng. Truyền thống lịch sử đó được hình thành và hun đúc từ giai đoạn 1930–1945. Trong kháng chiến chống Pháp (1946 – 1950); nơi đây là vùng chiến địa từng diến ra các trận chiến quyết liệt với những thắng lợi vô cùng vẻ vang của quân và dân ta.
Các di tích lịch sử trên đường 4A như: Lũng Phầy, Bông Lau,Bản Trại, Đèo Khách, Bản Nằm, các danh lam thắng cảnh gắn liền với các sự kiện lịch sử như hang Cốc Mười, Điểm cao 820, Bia Kéo Lếch...Trải qua các thời kỳ lịch sử đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Tràng Định vinh dự được nhà nước tuyên dương 2 lần Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, 9/23 xã, thị trấn được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; có 8 cá nhân được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ chống Pháp, chống Mỹ và trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Toàn huyện có 14 Bà mẹ Việt Nam anh hùng.

Giao thông-kinh tế

Huyện Tràng Định có 2 tuyến quốc lộ chạy qua là quốc lộ 4A và quốc lộ 3B kéo dài. Có 6 tuyến đường tỉnh với tổng chiều dài chạy qua địa bàn huyện là dài 61,7 km.
Diện tích đất có rừng huyện Tràng Định : 89.598,10 ha, chiếm 89,63% diện tích tự nhiên.
Sự phong phú về số lượng loài và tính đa dạng sinh học của thục vật rừng trên địa bàn đã tạo cho Tràng Định có thế mạnh phát triển ngành du lịch sinh thái.
Ngoài các cây có trong sách đỏ Việt Nam, Tràng Định cũng còn nhiều loài cây khác như Hồi, Thông …các loài cây này đã được người dân địa phương trồng từ rất lâu đời,
Tài nguyên khoáng sản trên địa bàn huyện không lớn, trữ lượng nhỏ. Theo số liệu địa chất trên địa bàn huyện Tràng Định có vàng sa khoáng ở vùng Bản Trại-xã Kháng Chiến, xã Đào Viên và xã Quốc Việt; mỏ nước khoáng tự nhiên được đánh giá đạt tiêu chuẩn vệ sinh có thể khai thác để làm nước giải khát. Ngoài ra còn có đá vôi, cát, sỏi có thể khai thác để sản xuất vật liệu xây dựng
Giai đoạn 2001-2010 có tốc độ tăng trưởng đạt bình quân 10,71%, vượt mục tiêu quy hoạch đề ra (là 10-10,5%). Trong đó giai đoạn 2001-2005 đạt 10,78%, vượt mục tiêu quy hoạch đề ra (là 10,15%), giai đoạn 2006-2010 đạt 10,61% , đạt mục tiêu quy hoạch đề ra (là 10,5-11%).
Trên địa bàn huyện có 01 chợ loại II là chợ trung tâm thị trấn Thất Khê và 06 chợ loại III trong đó có 01 chợ cụm xã chợ Áng Mò-Tân Tiến, chợ xã gồm: Long Thịnh -Quốc Khánh, Bình Độ- Quốc Việt, Đông Pinh- Trung Thành, Thà Cạo- Chí Minh, Bản Nhàn-Hùng Việt, họp theo phiên 5 ngày một lần. Ngoài ra có 01 cửa khẩu Bình Nghi xã Đào Viên và 01 cặp chợ biên giới Nà Nưa.

Văn hóa du lịch

Tràng Định có nhiều tiềm năng về du lịch đặc biệt là các loại hình du lịch sinh thái; nghỉ an dưỡng; tham quan các danh lam tháng cảnh–du lịch hồi tưởng; tìm hiểu phong tục tập quán các dân tộc v.v...
Du lịch hang động
Tràng Định có hơn 90% diện tích là đồi núi nên hệ thống hang động của huyện Tràng Định có số lượng tương đối lớn cho đến thời điểm hiện nay đã khảo sát và phát hiện được 11 hang động có giá trị về du lịch cũng như giá trị về lịch sử. các hang động tập trung ở 2 xã Quốc Khánh và Tri Phương.
Các điểm du lịch hang động thuộc xã Tri Phương:
Hệ thống hang động trong quần thể hang Cốc Mười ở thôn Nà Han xã Tri Phương gồm có 02 hang:
Di tích hang Cốc Mười ; Hang Tràn My ; Hệ thống hang động trong thôn Nà Pài, xã Tri Phương gồm có 04 hang: Hang Cốc Nạng, Hang Ngườm Luông, Hang Ngườm Tròn, Hang Tắc Kè
Hệ thống hang động trong thôn Sloọc Mạ và thôn Tàng Chang xã Tri Phương gồm có 03 hang:
- Hang Ngườm Rày
- Hang Ngườm Vài
- Hang Cốc Lùng (Ngườm Lùng)
Các điểm du lịch hang động tại xã Quốc Khánh gồn có 02 hang:
- Hang Bó Nhờn ở thôn Bản Dỉ.
- Hang Cốc Chủ ở thôn Nà Pàng.
Hang Cốc Mười, Pác Lùng Ký Làng, Đâư Quạng là những di tích đã được xếp hạng cấp Quốc gia và cấp tỉnh. tạo điều kiện cho việc phát triển du lịch về nguồn, xung quanh các điểm di tích là hệ thống hang động đẹp, có nhiều nhũ đá tự nhiên, các hang động đều gần trung tâm thị trấn huyện, phía trước và phía sau của các hang động đều gần các làng bản.
Huyện có các di tích lịch sử như: Đèo Bông Lau Lũng Phầy, Đồn Pò Mã và các điểm di tích lịch sử trên đường 4A như Bản Trại, Đèo Khách, Bản Nằm, Khu Lưu niệm Bác Hồ...Các di tích không chỉ có giá trị lịch sử mà còn có giá trị về danh thắng.
Du lịch sông, suối, hồ:
Tràng Định nằm ở hạ lưu của 03 sông, 07 suối đó gồm các sông Bắc Khê, Kỳ Cùng, Văn Mịch. Cac suối như Nà Trào, Khuổi Sao, Thâm Luông, Khuổi Mịt, Nặm ăn, Khuổi Nghìn, Pác Chác,..Hệ thống sông, suối của Tràng Định quanh năm nước chảy, có nhiều cá, dọc theo các con sông, con suối có nhiều quang cảnh đẹp. Đặc biệt các con suối có dòng nước chảy trong vắt quanh năm Tràng Định có một hệ thống đập chứa nước để tưới tiêu cho cánh đồng Thất Khê khá dày đặc như đập Kỵ Nà, đập Khuổi Sao, Kéo quân, Bản Nằm, Thâm luông.. là những điểm du lịch danh lam thắng cảnh khá nổi tiếng cho du khách thưởng ngoạn và câu cá.
Ở Tràng Định có các lễ hội như Hội Thồng Bủng Kham xã Đại Đồng, Hội Thổng Báo Slao xã Quốc Khánh, Hội Phài Lừa xã Quốc Việt. Các Lễ hội diễn ra có nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn thú vị; mang nhiều nét văn hoá đặc sắc của các dân tộc đang sinh sống trong huyện. Đây là cơ hội cho du khách đến dự hội, khám phá và thưởng thức những nét văn hoá đặc trưng của vùng miền.
Một số lễ hội văn hóa đặc sắc: Lễ hội Thồng Bủng Kham, Lễ Hội Phài Lừa ở Thôn Nà Lình xã Quốc Việt, Lễ hội Nàng Hai ở thôn Nà Cạo xã Chí Minh, Hội Bản Nhàn (28 tháng giêng); Hội Bản Tét xã Hùng Việt (08 tháng giêng); Hội Nà Loóng (02 tháng giêng); Hội Làng Trung;Hội Hùng Việt ; Hội Pò Sliềng xã Tri Phương ; Hội bản Piòong xã Hùng Sơn; Hội Pác Cáp xã Hùng Việt; Hội bản Đoỏng xã Tri Phương; Hội Thồng Vèn xã Trung thành; Hội Nà Pục xã Trung Thành; Hội Đền Gốc Sung TT Thất Khê; Hội Đình Nà Mè xã Tri Phương; Hội Đình Bản Chu xã Hùng Sơn; Hội Nà chùa xã Hùng Sơn.
Đặc sản
Lợn sữa quay mắc mật, Vịt quay Lạng Sơn, Phở chua Lạng Sơn, Bánh Cao Sằng, Bánh cuốn trứng, Khâu nhục, Bánh Áp chao, Măng ớt ngâm, Rau bò khai, Rau sau sau, Cải ngồng, Bánh Coóng phù, Xôi tím, bánh chưng đen, lạp xường, xôi cẩm, Lợn quay, thịt tái, khâu nhục, vịt quay, bánh giầy, bánh chưng dài...Đặc biệt trong các món quay không thể thiếu là Mắc Mật (là lá một loại cây mọc nhiều ở Lạng Sơn, có quả ăn rất ngon, vị ngọt), Bánh ngải, bánh dày, Bánh gio, Thịt trâu khô, Cốc mò,Khẩu sli, Bánh xì tải, Chè lam, Bánh khảo, ống cơm lam, Bánh phồng, rượu nếp, Xôi ba màu, Rượu chuối, rượu tầm gửi nghiến,
Tràng Định nổi tiếng với đặc sản Lợn quay, Khau nhục, Vịt quay, phung sàng, xá xíu, cơm lam và các loại hoa quản như: Mận Thất Khê, Lê, Quýt Kim Đồng. Cần phải nói thêm là quýt Kim Đồng rất ngon nhưng do thương hiệu chưa lớn mạnh nên khi bà con mang buôn bán xa toàn lấy thương hiệu quýt Bắc Sơn, nhưng thực tế cho thấy quýt Kim Đồng quả to và ngon hơn cả quýt Bắc Sơn.....