Huyện Vân Đồn, Tỉnh Quảng Ninh

Vân Đồn là một huyện đảo miền núi nằm ở vị trí tiền tiêu phía Đông Bắc của Tổ quốc. Phía Bắc giáp vùng biển huyện Tiên Yên và huyện Đầm Hà; phía Tây giáp thị xã Cẩm Phả, ranh giới là lạch biển Cửa Ông và sông Voi Lớn; phía Đông giáp vùng biển huyện Cô Tô; phía Nam giáp vịnh Hạ Long và vùng biển Cát Bà (Hải Phòng). Vân Đồn có 12 đơn vị hành chính gồm thị trấn Cái Rồng và 11 xã. Huyện Vân Đồn có diện tích đất tự nhiên 55.133ha, gồm 600 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó hơn 20 đảo có người ở. Lớn nhất là đảo Cái Bầu rộng 17.212ha, trong đó có thị trấn huyện lỵ và 6 xã. Vùng đảo xa trải rộng gồm 5 xã. Các đảo đều có địa hình núi. Núi thường chỉ cao 200- 300m. Núi Nàng Tiên ở đảo Trà Bản (Bản Sen) cao 450m, núi Vạn Hoa ở đảo Cái Bầu cao 397m. Dân số huyện Vân Đồn vào khoảng 43.000 dân, tập trung chủ yếu ở thị trấn Cái Rồng và các xã Đông Xá, Hạ Long, Quan Lạn.

Số điện thoại quan trọng

UBND huyện Vân Đồn: 033 3874 932
Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn: 033 3874 932

Kinh tế

Nền kinh tế của Vân Ðồn chủ yếu là kinh tế biển và khai thác khoáng sản bao gồm: nuôi trồng và đánh bắt hải sản, trồng và khai thác lâm nghiệp, dịch vụ du lịch biển, khai thác than, đá vôi, cát trắng, sắt, vàng sa khoáng. Kinh tế lâm nghiệp suy giảm do khai thác cạn kiệt, tốc độ trồng lại rừng không theo kịp tốc độ khai thác. Công nghiệp khai khoáng gồm: than đá đã được khai thác từ thời Pháp thuộc ở mỏ than Kế Bào. Trữ lượng hiện còn khoảng 107 triệu tấn. Mỏ quặng sắt Cái Bầu có trữ lượng lớn khoảng 154.000 tấn. Mỏ cát trắng Vân Hải có trữ lượng trên 13 triệu tấn, hiện đang khai thác với sản lượng 20.000 tấn/năm. Vàng sa khoáng và vàng trong đới quặng sắt có ở đảo Cái Bầu.

Văn hóa

Ngoài di tích khảo cổ hang Soi Nhụ, mộ Hán Đá Bạc, thương cảng Vân Đồn, còn có chùa Lấm, một ngôi chùa rất lớn thời Trần. Cụm di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật đình, chùa, nghè xã Quan Lạn đã được liệt hạng ngày 14-7- 1990, ở Quan Lạn còn có 3 ngôi miếu thờ 3 anh em họ Phạm (Phạm Công Chính, Phạm Quý Công, Phạm Thuần Dụng), những liệt sĩ người địa phương được dân tôn thờ lâu đời. Những hang động đẹp như hang Quan, hang Đúc Tiền, hang Nhà Trò và các bãi cát trắng ở Quan Lạn, Minh Châu cùng cả một vùng non nước kỳ thú. Những người dân chài lênh đênh trên thuyền và trên các hòn đảo còn có một vốn văn hoá phi vật thể phong phú. Đó là tục hát nhà tơ, hát đám cưới, đặc biệt là hát cưới trên thuyền với lời ca và giai điệu trữ tình. Vân Đồn còn có lễ hội Quan Lạn có đua thuyền với quy cách tổ chức độc đáo vào giữa tháng 6 âm lịch.

Du lịch

Huyện Vân Đồn có hơn 600 hòn đảo lớn, nhỏ nằm trên Vịnh Bái Tử Long, hàng trăm núi đá, đảo đá với nhiều hang động, những bãi cát trắng trải dài bao quanh các xã đảo như Minh Châu, Quan Lạn, Ngọc Vừng…đã tạo nên một không gian du lịch biển phong phú, hấp dẫn.
Không chỉ có biển, đảo, Vân Đồn còn có một thế giới động thực vật hết sức phong phú. Theo thống kê của ngành chức năng, Vân Đồn hiện có hệ động vật thủy sinh khá phong phú với 51 loài động vật phù du, 132 loài động vật thủy sản có giá trị cao như: Sá sùng, cầu gai, bào ngư, hải sâm, trai ngọc… Ngoài ra, các loại động vật quý hiếm khác cũng rất phong phú như: Báo lửa, cầy hương, khỉ vàng, tắc kè... Với sự đa dạng và phong phú của các loài động, thực vật, đặc biệt với những khu rừng nguyên sinh nhiệt đới vẫn còn được bảo tồn trong Vườn Quốc gia Bái Tử Long chính là nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên quan trọng để phát triển các loại hình du lịch thân thiện với môi trường. Trong số các danh lam, di tích nổi bật của Vân Đồn có thể kể đến là khu rừng nguyên sinh trên đảo Ba Mùn. Hệ sinh thái ở đây vô cùng phong phú và đa dạng với hơn 700 loài động vật bậc cao, hơn 2.000 loài thực vật. Gần đây, lượng khách đến tham quan đảo Ba Mùn ngày một đông, chủ yếu là các đoàn khách thích du lịch mạo hiểm, khám phá những nét độc đáo, hoang sơ riêng có của thiên nhiên, rừng núi Vịnh Bái Tử Long.
Bên cạnh những điều kiện tự nhiên ưu đãi thì đây cũng là vùng đất có bề dày lịch sử lâu đời. Từ thế kỷ XII, Vân Đồn đã được biết đến là một thương cảng mang tầm cỡ quốc gia, một trung tâm buôn bán sầm uất của Việt Nam trong nhiều thế kỷ. Nơi đây cũng là vùng đất gắn liền với truyền thống chống giặc ngoại xâm với những chiến công lẫy lừng thời Trần - thế kỷ XIII... góp phần hình thành một quần thể các di tích lịch sử - văn hoá như: Thương cảng Vân Đồn, Đình - Chùa - Miếu - Nghè (Quan Lạn), Chùa Trăm gian (Thắng Lợi), Đền Cặp Tiên (Đông Xá), Chùa Cái Bầu… thu hút hàng vạn lượt khách du lịch tham quan mỗi năm…
Nếu năm 2010, huyện mới có 72 cơ sở lưu trú du lịch với 850 phòng, thì nay có 112 cơ sở lưu trú với 1.541 phòng (420 phòng đạt tiêu chuẩn 1-2 sao), 50 tàu vận chuyển khách du lịch. Lượng khách du lịch nội địa đến Vân Đồn hàng năm tăng 8,3%, khách quốc tế tăng khoảng 21%. Riêng 6 tháng đầu năm nay, Vân Đồn đón khoảng 388.000 lượt du khách, trong đó khách quốc tế 5.340 lượt; tổng doanh thu du lịch 320 tỷ đồng. Du lịch đang từng bước trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn của huyện.
Để khai thác tốt tiềm năng về du lịch, thời gian qua, huyện đã phối hợp hoàn thành nâng cấp nhiều dự án hạ tầng kỹ thuật, như: Đường 334 vào khu công viên phức hợp Cái Bầu dài 15,7km (252 tỷ đồng); cảng Cái Rồng (35 tỷ đồng); đường xuyên đảo Minh Châu - Quan Lạn dài hơn 15km (300 tỷ đồng); hồ chứa nước Lòng Dinh (thôn Tân Lập, xã Quan Lạn) dung tích khoảng 1 triệu m3, đủ cung cấp cho các xã Minh Châu, Quan Lạn, Bản Sen; bến cập tàu các xã Minh Châu, Quan Lạn, Ngọc Vừng v.v.. Đặc biệt là các dự án tạo động lực, như: Khu dịch vụ du lịch và vui chơi giải trí tổng hợp quy mô lớn có casino; cảng hàng không, khi hoàn thành có thể tạo ra đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội ở Vân Đồn, nhất là về du lịch.