Tỉnh Vĩnh Phúc

Tinh Vĩnh Phúc là tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. Vĩnh Phúc là tỉnh nằm trong quy hoạch vùng thủ đô Hà Nội. Đây là tỉnh có vị trí nằm giữa trung tâm hình học của miền Bắc Việt Nam.
Diện tích: 1.238,6 km²
Dân số: 1.029.400 người (2013)
Mật độ: 831 người/km²
Tỉnh Vĩnh Phúc gồm gồm 9 đơn vị hành chính: thị xã Phúc Yên, thành phố Vĩnh Yên, và 7 huyện: Lập Thạch, Tam Dương, Sông Lô,Tam Đảo, Bình Xuyên,Yên Lạc; Vĩnh Tường, 12 thị trấn và 112 xã.
Số điện thoại quan trọng
Bện viện đa khoa tỉnh Yên Bái: 0211 3841 825

Địa lý

Tỉnh Vĩnh Phúc có tọa độ địa lý: từ 21° 08’ đến 21°19' vĩ độ bắc; từ 105° 109’ kinh độ đông. Vĩnh Phúc nằm ở vùng đỉnh của châu thổ sông Hồng, khu vực chuyển tiếp giữa miền núi và đồng bằng có 3 vùng sinh thái: vùng núi ở huyện Tam Đảo, đồng bằng ở phía Nam, trung du ở phía Bắc tỉnh.
Phía bắc giáp tỉnh Tuyên Quang và Thái Nguyên, đường ranh giới là dãy núi Tam Đảo. Phía nam Vĩnh Phúc giáp Hà Nội, ranh giới là sông Hồng. Giáp hai huyện Đông Anh Sóc Sơn và của Hà Nội ở Phía đông. Phía tây Vĩnh Phúc giáp tỉnh Phú Thọ, ranh giới là sông Lô.
Vĩnh Phúc tiếp giáp với sân bay quốc tế Nội Bài, có đường sắt Hà Nội-Lào Cai, quốc lộ 18 đi đến cảng Cái Lân và đường quốc lộ 2 xuyên qua địa phận tỉnh. Chảy qua Vĩnh Phúc có 4 dòng chính: Sông Lô, sông Hồng, sông Cà Lồ, sông Phó Đáy.

Lịch sử

Vùng đất Vĩnh Phúc là cái nôi của người Việt cổ với di chỉ khảo cổ học Đồng Đậu.
Được thành lập vào năm 1950, do sự kết hợp của hai tỉnh Phúc Yên và Vĩnh Yên. Khi hợp nhất tỉnh Vĩnh Phúc có dân số 470.000 người và diện tích 1.715 km².
Huyện Phổ Yên năm 1955 tách khỏi tỉnh Thái Nguyên nhập vào Vĩnh Phúc, đến năm 1957 lại nhấp vào tỉnh Thái Nguyên.
Tái lập thị xã Phúc Yên ngày 1/2/1955.
Thị trấn Bạch Hạc ngày 7/6/1957, chuyển sang tỉnh Phú Thọ và hợp nhất với thị trấn Việt Trì để trở thành thị xã Việt Trì.
Ngày 20/4/1961, Một số xã: Xã Kim Chung của huyện Yên Lãng, thôn Đoài xã Phù Lỗ (phía nam sông Cà Lồ) của huyện Kim Anh tách khỏi Vĩnh Phúc và chuyển về Hà Nội.
Ngày 26/1/1968, hai tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc hợp nhất thành tỉnh Vĩnh Phú, thành phố Việt Trì trở thành tỉnh lỵ của Vĩnh Phú.
Thị xã Phúc Yên Ngày 26/6/1976, chuyển thành thị trấn Phúc Yên thuộc huyện Yên Lãng.
Hai huyện Vĩnh Tường và Yên Lạc ngày 5/7/1977 hợp nhất thành huyện Vĩnh Lạc; 2 huyện Lập Thạch và Tam Dương hợp nhất thành huyện Tam Đảo; 2 huyện Bình Xuyên và Yên Lãng hợp nhất thành huyện Mê Linh; 2 huyện Đa Phúc và Kim Anh hợp nhất thành huyện Sóc Sơn.
Ngày 29/12/1978, chuyển huyện Sóc Sơn; thị trấn Phúc Yên và 18 xã thuộc của huyện Mê Linh về thành phố Hà Nội.
Tái lập huyện Lập Thạch và sáp nhập phần còn lại của huyện Mê Linh vào huyện Tam Đảo ngày 26/2/1979.
Huyện Mê Linh của Hà Nội được Chuyển về tỉnh Vĩnh Phúc ngày 12/8/1991.
Ngày 7/10/1995, huyện Vĩnh Lạc chia thành 2 huyện: Yên Lạc và Vĩnh Tường.
Quốc hội khóa IX Ngày 26/11/1996 đã thông qua Nghị quyết về việc tái lập tỉnh Phú Thọ vàtỉnh Vĩnh Phúc v. Tỉnh Vĩnh Phúc chính thức được tái lập và đi vào hoạt động từ ngày 1/1/1997. Khi tách ra, tỉnh Vĩnh Phúc có diện tích là 1.370,73 km², dân số là 1.066.552 người, gồm thị xã Vĩnh Yên và 5 huyện: Lập Thạch, Tam Đảo,Mê Linh Vĩnh Tường, Yên Lạc.
Tháng 6/1998, tách huyện Tam Đảo thành 2 huyện Bình Xuyên và Tam Dương.
Tái lập thị xã Phúc Yên và lập huyện Tam Đảo mới ngày 9/12/2003.
Chuyển thị xã Vĩnh Yên thành thành phố Vĩnh Yên ngày 1/12/2006.
Huyện Mê Linh đã được tách ra và sáp nhập vào thành phố Hà Nội ngày 1/8/2008.
Chia huyện Lập Thạch thành 2 huyện: Lập Thạch và Sông Lô ngày 23/12/2008.

Y tế

Một số mốc thời gian của ngành y tế Vĩnh Phúc.
Vĩnh Phúc năm 1997 có 4,6 bác sĩ/10 ngàn dân ;trạm y tế có Bác sĩ là 8,1%.
Đến năm 2012. Vĩnh phúc đã đạt tỷ lệ 7,5 bác sĩ/10 nghìn dân; 87,6% trạm y tế có Bác sĩ, bình quân đạt 24 giường bệnh/10 nghìn dân.
Hiện nay Vĩnh phúc đã có 100% trạm y tế được đầu tư kiên cố và có 132/137 phường, xã,thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế.
Hiện nay trên toàn tỉnh có 17 bệnh viện với 3.090 giường bệnh có 37 phòng khám đa khoa khu vực và 139 trạm y tế xã/phường. Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện sản nhi tỉnh tầm cỡ khu vực đang đầu tư xây dựng..
Bênh viện tuyến TW Vĩnh Phúc có 1 bệnh viện, bệnh viện trực thuộc tỉnh có 6 bệnh viện, 9 bệnh viện cấp huyện và nhiều phòng khám,trung tâm y tế.
Bệnh viện Lao-phổi K74 (trực thuộc TW), Bệnh viện Đa Khoa KV Phúc Yên,Bệnh viện Đa Khoa Tỉnh Vĩnh Phúc, Bệnh viện hữu nghị Lạc Việt,Bệnh viện Y học cổ truyền Vĩnh Phúc, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Vĩnh Phúc,Bệnh viện tâm thần Vĩnh Phúc,Bệnh viện quân y 109,Bệnh viện điều dưỡng phục hồi chức năng Vĩnh Phúc.

Giáo dục

Vĩnh Phúc đã có một số trường Đại học, Cao đẳng quy mô như trường ĐHSP Hà Nội II, trường CĐSP Vĩnh Phúc, trường Cao đẳng Công nghiệp Phúc Yên, CĐ Việt Đức...Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải ( cơ sở Vĩnh Yên); Trường Sĩ quan Tăng-Thiết giáp; Trường Cao đẳng Công Nghiệp Phúc Yên; Học viện kỹ thuật quân sự (cơ sở Vĩnh Yên)Trường Đại học Trưng Vương; Trường Cao đẳng Kinh tế-Kỹ thuật Vĩnh Phúc;Trường Cao đẳng nghề Việt Xô số 1;Trường Trung cấp Công nghệ Vĩnh Phúc;Trung cấp Kỹ thuật Vĩnh Phúc; Trường Cao đẳng nghề Việt-Đức Vĩnh Phúc; Trường; Trường Trung cấp Y tế Vĩnh Phúc; Trường Trung cấp Văn hóa Nghệ thuật Vĩnh Phúc; Hệ Trung cấp trong Trường Cao đẳng Sư phạm Vĩnh Phúc; Trường Cao đẳng Vĩnh Phúc (tiền thân là CĐSP Vĩnh Phúc); Trường Cao đẳng nghề Cơ khí Nông nghiệp; Trường Trung cấp Kinh doanh và Quản lý Tâm Tín; Hệ Trung cấp trong Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Vĩnh Phúc.

Làng nghề truyền thống

Làng Gốm truyền thống Hương Canh
Làng Mộc truyền thống Yên Lan
Làng Mộc truyền thống Hợp Lễ
Làng nghề mây tre đan thôn mới–Cao Phong
Làng Mộc truyền thống Thanh Lãng
Làng Mây tre đan truyền thống Triệu Xá
Làng Đá truyền thống Hải Lựu
Làng nghề cơ khí vận tải đường thuỷ Việt An
Làng Mây tre đan truyền thống Xuân Lan
Làng rèn truyền thống Bàn Mạch
Làng Rắn truyền thống Vĩnh Sơn
Làng Mộc truyền thống Văn Hà
Làng Làng Mộc truyền thống Vân Giang
Làng Mộc truyền thống Bích Chu
Làng Mộc truyền thống Thủ Độ
Làng Mộc truyền thống Vĩnh Đoài
Làng mộc truyền thống Vĩnh Đông
Làng chế biến tơ nhựa Tảo Phú
Làng Mộc truyền thống Lũng Hạ
Làng tái chế nhựa Đông Mẫu
Làng chế biến bông vải sợi thôn gia
Làng Bún Bánh truyền thống Hòa Loan
Làng mộc truyền thống Vĩnh Trung

Danh nhân

Trần Nguyên Hãn
Nguyễn Thái Học
Kim Ngọc
Vũ Hồng Khanh
Lê Xoay
Nguyễn Viết Xuân
Lê Xoay
Lễ hội
Hội bơi trải Tứ Yên hàng năm tổ chức vào ngày 25,26 tháng 5 âm lịch.
Lễ hội Tứ dân chi nghiệp tổ chức vào ngày 20 tháng giêng hàng năm.
Lễ hội Đúc Bụt làng Phù Liễn vào mồng 8 tháng giêng tại Làng Phù Liễn xã Đồng Tĩnh – huyện Tam Dương dân Làng huyện Tam Dương tổ chức lễ hội đúc "Bụt" tại đình làng.
Lễ hội Đả cầu cướp phết tổ chức tại đền Đông Lai, xã Bàn Giản, huyện Lập Thạch diễn ra từ chiều ngày 7 tháng giêng hàng năm.
Lễ hội Tây Thiên vào ngày 15/2 âm lịch. Là 1 trong 3 lễ hội lớn nhất miền Bắc.
Lễ hội chọi trâu Hải Lựu.
Hội vật làng Hà diễn ra vào mồng 7 tháng Giêng.
Lễ hội Đình Thổ Tang diễn ra vào 10 tháng giêng
Lễ hội Kéo Song mùng 3 – 5 âm lịch.(Tet Nguyen Dan)
Lễ hội đền Ngô Tướng Công (thị xã Phúc Yên) vào 9 tháng Giêng.
Lễ hội đền Ngự Dội vào ngày 14,15 tháng giêng tại Xã Vĩnh Ninh Vĩnh Tường.
Lễ hội chợ Rưng lễ hội đền thờ Đức Ông diễn ra vào ngày 6 tháng giêng hàng năm.
Lễ Hội Đền Thính diễn ra vào ngày mùng 6 tháng Giêng.
Điểm du lịch nổi tiếng
Khu du lịch Hồ Đại Lải
Khu du lịch Tam Đảo.
Thiền viện Trúc Lâm Tây Thiên.
Khu du lịch Đầm Vạc.
Tháp Bình Sơn.
Làng gốm Hương Canh.
Đền hờ tả tướng quốcTrần Nguyên Hãn
Thiền viện Trúc Lâm Tuệ Đức.
Đặc sản vùng
Thịt bò tái kiến đốt,Rau Su su (Tam Đảo);
Bánh nẳng, Cá thính, bánh gạo (Lập Thạch);
Rượu dừa: Rượu dừa Tiên Tửu Ngọc Hoa (Yên Lạc);
Tép Dầu đầm vạc (Vĩnh yên);
Đậu rùa (Vĩnh Tường, Tuân Chính);
Dứa Tam Tương (Tam Dương);
Bánh gio làng Tây Đình (Bình Xuyên);
Bánh trùng mật mía (Vĩnh Tường);
Bánh ngõa Lũng Ngoại.