Xã Yên Thạch, Huyện Sông Lô, Tỉnh Vĩnh Phúc

Yên Thạch nằm ở phía Tây Nam huyện Sông Lô (được tách ra từ huyện Lập Thạch theo Nghị định số 09/NĐ-CP ngày 23/12/2008 của Chính phủ), tỉnh Vĩnh Phúc, nước Việt Nam.
Là mảnh đất giàu truyền thống Cách mạng, mảnh đất của những con người chịu thương, chịu khó nhưng cũng rất anh hùng, bất khuất trong chiến đấu. Người dân Yên Thạch đã tồn tại gắn bó cùng với quê hương, đất nước và đã viết nên những trang sử vẻ vang qua từng thời kỳ cách mạng cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Lịch sử hình thành

Trải qua các thời kỳ lịch sử, xã Yên Thạch đã nhiều lần thay đổi địa giới hành chính và địa lý với những tên gọi khác nhau. Trước cách mạng Tháng Tám năm 1945 địa phận xã Yên Thạch ngày nay thuộc địa phận các làng Yên Xá, Lập Thạch, thuộc tổng Yên Xá, huyện Lập Thạch, phủ Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên. Cách mạng tháng Tám thành công, Chính phủ Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa chủ trương xóa bỏ đơn vị hành chính cấp tổng, thành lập đơn vị hành chính cấp xã là cấp cơ sở, địa bàn xã Yên Thạch ngày nay hình thành từ 2 xã là xã Yên Xá và xã Lập Thạch. Tháng 10/1946 các làng Yên Xá, Lập Thạch cùng với các làng Thượng Yên, Yên Tĩnh, Thiều Xuân sáp nhập thành xã Đồng Thịnh. Năm 1948 theo quyết định của cấp trên, liên xã Đồng Thịnh được chia tách thành 2 xã: Đồng Thịnh và Yên Thạch. Địa danh Yên Thạch được ổn định đến ngày nay.

Vị trí địa lý

Yên Thạch là xã miền núi của huyện Sông Lô, cách trung tâm huyện lỵ 5km.
Phía Bắc giáp với xã Như Thụy và Tân Lập,
Phía Đông giáp Thị trấn Lập Thạch và xã Xuân Lôi của huyện Lập Thạch,
Phía Nam tiếp giáp 2 xã Đồng Thịnh và Tứ Yên,
Phía Tây có dòng Sông Lô là gianh giới tự nhiên với huyện Phù Ninh - tỉnh Phú Thọ.

Diện tích - Dân số

Tổng diện tích đất tự nhiên là 807,55ha, trong đó đất nông nghiệp là 557,89ha, đất phi nông nghiệp 228,90ha, đất chưa sử dụng 20,76ha. Địa hình đa dạng, từ Đông sang Tây nên được chia thành 2 vùng rõ rệt, vùng đồi núi xen ghép, bậc thang và vùng trũng. Theo số liệu quản lý hộ khẩu, tính đến ngày 30/10/2014 toàn xã có 2.124 hộ, 7.282 khẩu sinh sống ở 10 thôn dân cư là: Minh Khai, Thống Nhất, Đoàn Kết, Đại Thắng, Minh Tân, Tiền Phong, Trung Kiên, Mỹ Ngọc, An Khang và Sông Lô. Các thôn đều là nơi có bề dày truyền thống lịch sử văn hóa rất đáng tự hào, trân trọng.

Tình hình phát triển kinh tế

Trên cơ sở tiềm năng thế mạnh của địa phương, Đảng bộ xã đã xác định sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ hàng đầu, lấy chăn nuôi làm mũi nhọn, từ đó đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng toàn diện, hiệu quả, có quy hoạch cụ thể, đẩy mạnh CNH-HĐH nông nghiệp nông thôn, đưa tiến bộ KHKT vào sản xuất, chú trọng sử dụng các loại giống có năng suất và chất lượng cao để nâng cao hiệu quả kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa. Đã từng bước chuyển đổi dồn ghép 1 phần diện tích màu đồi sang trồng cây ăn quả cho hiệu quả kinh tế cao, khai thác tốt tiềm năng kinh tế vườn, đồng thời chú trọng phát triển kinh tế vùng chiêm đầm và ngành nghề, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, vận tải. Mặt khác, Yên Thạch nằm ở vị trí có lợi thế về đường thủy lẫn đường bộ giao thương với các tỉnh, huyện bạn như TP Việt Trì, huyện Phù Ninh (tỉnh Phú Thọ) … tạo cho nhân dân đi lại giao lưu buôn bán, thu hút đầu tư phát triển kinh tế. Từ đó tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm đạt 20,15%. Thu nhập bình quân đầu người năm 2013 là 15,5 triệu đồng, dự kiến năm 2014 là 20 triệu đồng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm hàng năm từ 1,5 đến 2%, đến cuối năm 2014 còn 5,3%, hộ cận nghèo còn 7%. Về giao thông: Có 100% đường trục xã, trên 70% đường thôn, liên thôn được cứng hóa.

Văn hóa xã hội

Xã hiện có 3 trường học (5 cơ sở của các trường: Mầm non, Tiểu học và THCS), cơ sở vật chất phục vụ cho dạy và học đầy đủ, các lớp học đều được tầng hóa và đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, có 1 trạm Y tế đạt chuẩn quốc gia mức độ 2.
Công tác y tế chăm sóc sức khỏe cho nhân dân thường xuyên được quan tâm. Phong trào xây dựng làng xã văn hóa, gia đình văn hóa, TDTT, VHVN được triển khai đi vào chiều sâu, có 5/10 thôn đạt danh hiệu làng văn hóa cấp tỉnh, có hơn 80% số hộ đạt gia đình văn hóa.
Xã có 01 ngôi đền thờ người anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn đã được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, ngoài ra còn có 3 ngôi chùa, 01 ngôi đình… đã và đang được tu tạo để phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tín ngưỡng, nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng phong phú sâu sắc. Các chính sách xã hội được Đảng ủy, chính quyền và nhân dân trong xã luôn quan tâm, thường xuyên chăm sóc người có công với cách mạng, thể hiện truyền thống uống nước nhớ nguồn.