Đường Nguyễn Văn Trỗi, Quận Phú Xuân, Thành phố Huế

1. Vị trí con đường

Đường Nguyễn Văn Trỗi nằm trên địa bàn phường Tây Lộc, thuộc khu vực Thành Nội, khởi đầu từ đường Nguyễn Trãi đến đường La Sơn Phu Tử, dài 215m. Đường lưu thông hai chiều.

2. Lịch sử con đường

Đường này nguyên là kiệt nhỏ có từ năm 1960, sau năm 1992 lại mở thêm đoạn nữa nối với đường Sân bay Tây Lộc. Tháng 6/1999, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ra quyết định đặt tên mới là đường Nguyễn Văn Trỗi.

3. Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Nguyễn Văn Trỗi (Canh Thìn 1940 - Giáp Thìn 1964): liệt sĩ cách mạng, anh hùng lực lượng vũ trang, quê ở làng Thanh Quýt, nay thuộc xã Điện Thắng, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, mẹ mất sớm, 15 tuổi đã lên Đà Nẵng học việc kiếm sống. Sau Hiệp định Genève, ông theo gia đình vào sống tại Sài Gòn làm nghề thợ điện ở nhà máy điện Chợ Quán. Tại đây ông đã ảnh hưởng và giác ngộ cách mạng rồi tham gia vào tổ chức biệt động vũ trang, thuộc Đại đội Quyết tử 65 của cánh Tây Nam Sài Gòn. Đầu năm 1964, nhân dịp Tết Nguyên đán, ông ra căn cứ Rừng Thơm, tỉnh Long An để học chính trị và nghệ thuật đánh biệt động tại nội thành. Tháng 5/1964, ông xin ban chỉ huy quân sự biệt động, cho phép đánh bom phái đoàn quân sự cao cấp của chính phủ Mỹ do Robert Macnamara cầm đầu sang miền Nam nghiên cứu tình hình để đánh phá Việt Nam. Với lòng căm thù giặc sâu sắc, không sợ hy sinh, ông quyết xin đánh bằng được phái đoàn chính phủ Mỹ. Giữa lúc đang tiến hành gài mìn tại gầm cầu Công Lý thì bị lộ, ông bị địch bao vây và bị bắt lúc 22 giờ đêm ngày 9/5/1964. Trong lao tù ông bị địch dùng nhiều cực hình, nhưng ông không khuất phục. Chính quyền Nguyễn Khánh bí mật xử ông ở toà án quân sự với mức án tử hình nhằm uy hiếp tinh thần chống Mỹ của nhân dân miền Nam lúc bấy giờ. Ngày 15/10/1964, chúng đưa ông ra xử bắn tại vườn rau nhà lao Chí Hoà, Sài Gòn. Ông đã hy sinh anh dũng, hưởng dương lúc 24 tuổi. Trước khi ngã gục, ông lấy hết bình sinh hô lớn: "Đả đảo Nguyễn Khánh. Hồ Chí Minh muôn năm! Việt Nam muôn năm! ". Sau khi hy sinh, ông được Đảng Nhân dân Cách mạng miền Nam (tức Đảng Lao động Việt Nam tại miền Nam) truy nhận là Đảng viên và truy tặng Huân chương Thành Đồng hạng Nhất, sau này Nhà nước ta truy phong Anh hùng lực lượng vũ trang. Sự hy sinh dũng cảm, cao đẹp của ông đã làm xúc động biết bao người yêu nước Việt Nam. Nhà thơ Tố Hữu đã viết bài "Sống như anh" ngợi ca ông với tinh thần bất tử. Tại nước Cộng hòa Cu Ba anh em, tên ông đã được lấy để đặt tên cho một ngôi Trường phổ thông Trung học.
Đường phố cùng tên Nguyễn Văn Trỗi:

• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Thành phố Thanh Hóa - Tỉnh Thanh Hóa
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Thành phố Bà Rịa - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Huyện Châu Đức - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Huyện Long Điền - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Huyện Tân Thành - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Thành phố Vũng Tàu - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Thành phố Long Xuyên - Tỉnh An Giang
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Thị xã Tân Châu - Tỉnh An Giang
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Huyện Thoại Sơn - Tỉnh An Giang
• Đường Nguyễn Văn Trỗi - Huyện Tri Tôn - Tỉnh An Giang