Đường Diệu Đế, Quận Phú Xuân, Thành phố Huế

Vị trí con đường

Đường Diệu Đế nằm trên địa bàn phường Phú Cát, về phía Đông Kinh thành Huế, khởi đầu từ đường Bạch Đằng đến đường Tô Hiến Thành, dài 120m. Đường lưu thông hai chiều, cấm xe tải nặng.

Lịch sử con đường

Đường này có từ giữa đầu thế kỷ 19, nguyên là đường đất nhỏ chạy sát về phía trái chùa Diệu Đế, năm 1908 được sát nhập vào thành phố. Đường mang tên Diệu Đế từ trước 1945 đến nay vẫn không thay đổi.

Địa danh lịch sử gắn liền với con đường

Diệu Đế Là tên một trong bốn ngôi Quốc tự, dân gian quen gọi là Chùa Vua vì triều đình theo chỉ dụ của vua mà xây dựng, bổ dụng người quản lý. Nguyên xưa, khuôn viên chùa là khu vườn nhà của Phúc Quốc Công Hồ Văn Bôi (ông ngoại của vua Thiệu Trị), nơi mẹ vua Thiệu Trị sinh ra nhà vua vào năm 1807, thuộc ấp Xuân Lộc nằm về phía Đông Kinh thành Huế. Vua Thiệu Trị lên ngôi năm 1841, năm sau các quan và Thị vệ đại thần Vũ Văn Giai dâng sớ tâu xin cho sửa sang thành ngôi chùa lấy tên là Diệu Đế quốc tự. Mục đích xây dựng chùa là trị vì thiên hạ phải vì dân mà cầu phước lâu dài, cho nên hàng năm vào dịp các lễ lớn, nhà nước đến tham dự lễ cầu cho quốc thái dân an và nhà chùa mở hội trai đàn. Lễ khánh thành chùa được tổ chức long trọng vào ngày 9 tháng 7 năm Thiệu Trị thứ 4, 1844. Vị sư già, họ Hứa, pháp danh Liễu Tánh, ở tuổi 89 được triều đình bổ làm trú trì chùa Diệu Đế. Vì sư chỉ ăn trái cây và hoa lá cho nên thường được gọi là Tịch Cốc Tăng. Ngày 26 tháng 5 năm Thiệu Trị thứ 6, triều đình và nhà chùa làm lễ rót đồng đúc Đại hồng chung. Vì đó, cảnh quan chùa Diệu Đế trở thành cảnh đẹp của Kinh đô: "Đông Ba, Gia Hội hai cầu. Ngó vô Diệu Đế trống lầu gác chuông (bốn lầu hai chuông)." Trong khuôn viên chùa Diệu Đế có giai đoạn được đặt nhà in Liên Hoa chuyên in Kinh Phật và tập san Liên Hoa. Diệu Đế hay Tứ Diệu Đế là cốt tủy của giáo lý Phật giáo bao gồm Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Tuệ Tĩnh đường Diệu Đế đặt trong khuôn viên chùa này.