Đường Ngô Đức Kế, Quận Phú Xuân, Thành phố Huế

Vị trí con đường

Đường Ngô Đức Kế nằm trên địa bàn hai phường Thuận Thành và Thuận Lộc, thuộc khu vực Thành Nội, khởi đầu từ đường Ông ích Khiêm (tiếp giáp tại ngã tư giao nhau các đường Tống Duy Tân, Xuân Sáu Tám), chạy qua ngã tư các đường Đinh Công Tráng, Hàn Thuyên, Mai Thúc Loan, Nhật Lệ, Tịnh Tâm, dài 1050m. Đường lưu thông hai chiều.

Lịch sử con đường

Đường này hình thành vào đầu thế kỷ 19, cùng thời với việc xây dựng Kinh thành Huế. Nguyên nền đường rải đất biên hòa, sau 1975 mới đổ nhựa. Từ 1955 trở về trước là đường Chợ Xép (lấy tên chợ Xép Thành nội nằm cạnh đường). Sau năm 1956, đổi đặt lại tên mới là đường Ngô Đức Kế cho đến nay. Dân gian Huế vẫn thường gọi là đường Chợ Xép.

Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Ngô Đức Kế (Mậu Dần 1878 - Kỷ Tỵ 1929) Ngô Đức Kế, nhà chí sĩ, lấy hiệu Tập Xuyên, quê làng Trảo Nha, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, xuất thân trong một gia đình Nho học. Năm 19 tuổi đậu Cử nhân, năm 1901 ông 23 tuổi thi đỗ Tiến sĩ, nhưng không ra làm quan mà ở nhà mở trường dạy học, lo việc mở mang dân trí, tích cực hoạt động cách mạng. Ông đã có lần tiếp xúc với Phan Bội Châu bàn kế hoạch cứu nước. Cùng với Đặng Nguyên Cẩn, Lê Văn Huân, Đặng Văn Bá lập ra Triêu Dương thương điếm ở Vinh để buôn bán hàng nội hóa và sách báo Tân thư, lấy kinh phí cung cấp cho học sinh du học. Năm 1908, nhân phong trào chống thuế lan tới Nghệ Tĩnh, giặc Pháp đã bắt ông đày ra Côn Đảo. Năm 1921, ông được trả tự do cùng nhiều đồng chí của ông. Từ 1922, ông làm báo Hữu Thanh ở Hà Nội và tích cực hoạt động văn hóa. Ngoài làm báo, ông còn làm thơ viết văn, thơ văn ông nồng nàn tình yêu quê hương đất nước, và viết một số tác phẩm mang tư tưởng tiến bộ như: Luận về chánh học và tà thuyết, Quốc văn Kim Vân Kiều Nguyễn Du. Các tác phẩm chính lưu lại: Phan Tây Hồ dị thảo, Đông Tây vĩ nhân, Thái Nguyên thất nhật quang phục ký. Ngô Đức Kế mất năm 1929, hưởng dương 51 tuổi. Đình cổ phường Thái Trạch xưa, Chợ Xép Thành nội, hồ Cây mưng và nhiều khu nhà vườn thuộc đất Quan phòng xưa nằm cạnh đường này.
Đường phố cùng tên Ngô Đức Kế:

• Đường Ngô Đức Kế - Thành phố Bà Rịa - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Ngô Đức Kế - Thành phố Vũng Tàu - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Ngô Đức Kế - Thị xã Đồng Xoài - Tỉnh Bình Phước
• Đường Ngô Đức Kế - Quận Ninh Kiều - Thành phố Cần Thơ
• Đường Ngô Đức Kế - Quận Liên Chiểu - Thành phố Đà Nẵng
• Đường Ngô Đức Kế - Thành phố Kon Tum - Tỉnh Kon Tum
• Đường Ngô Đức Kế - Quận Bình Thạnh - Thành phố Hồ Chí Minh
• Đường Ngô Đức Kế - Thành phố Rạch Giá - Tỉnh Kiên Giang
• Đường Ngô Đức Kế - Thành phố Tam Kỳ - Tỉnh Quảng Nam
• Đường Ngô Đức Kế - Thị xã Buôn Hồ - Tỉnh Đắk Lắk