Xã Song Khê, Thành phố Bắc Giang, Tỉnh Bắc Giang

Song Khê là một xã trực thuộc thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang ở miền Bắc Việt Nam.
Trước đây, Song Khê là một xã trực thuộc huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang.
Ngày 27 tháng 09 năm 2010, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký ban hành Nghị quyết số 36/NQ-CP về việc mở rộng địa giới hành chính thành phố Bắc Giang. Theo đó, Song Khê cùng với ba xã khác của huyện Yên Dũng và xã Dĩnh Trì của huyện Lạng Giang được sáp nhập vào thành phố Bắc Giang.
Xã Song Khê hiện nay phân chia thành 04 thôn trực thuộc gồm có: thôn Liêm Xuyên (còn gọi là thôn Lịm Xuyên), thôn Yên Khê, thôn Song Khê 1 và thôn Song Khê 2.
Vị trí địa lý
- Phía Bắc giáp phường Mỹ Độ.
- Phía Đông Bắc và phía Đông giáp với xã Đồng Sơn.
- Phía Đông Nam và phía Nam giáp với xã Tiền Phong, huyện Yên Dũng.
- Phía Tây Nam giáp với xã Nội Hoàng, huyện Yên Dũng.
- Phía Tây giáp với xã Tăng Tiến, huyện Việt Yên.
- Phía Tây Bắc giáp với xã Tân Mỹ.
Kinh tế
Theo văn kiện tại Kỳ họp thứ 10 HĐND xã Song Khê khóa XX, nhiệm kỳ 2011 - 2016 đã diễn ra ngày 26 tháng 12 năm 2014 thì: Năm 2014, tổng thu nhập từ nông nghiệp đạt 18,5 tỷ đồng, giá trị sản xuất tiểu thủ công nghiệp - dịch vụ duy trì phát triển tốt ước thu đạt hơn 22 tỷ đồng; bình quân thu nhập đạt 25 triệu đồng/người/năm; tỉ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 34 hộ (2,17%) giảm 1,43% so với năm 2013, hộ cận nghèo còn 24 hộ (1,53%).
- Nông nghiệp: Lúa nước là loại cây lương thực chính được trồng trong xã, lúa ở đây được nhân dân Song Khê canh tác 2 vụ/năm theo vụ chiêm và vụ mùa. Ngoài ra, vào vụ đông thì một số hộ gia đình cũng tranh thủ tăng gia sản xuất khi trồng thêm một số loại cây khác như lạc, khoai, su hào,...
- Tiểu thủ công nghiệp: Ở Song Khê hiện nay, nghề đan rọ tôm thủ công đang rất phát triển ở 02 thôn Song Khê 1 và Song Khê 2. Năm 2010, làng nghề đan rọ tôm Song Khê (khi đó vẫn là một làng và chưa tách thôn) đã được UBND tỉnh Bắc Giang cấp giấy chứng nhận công nhận Song Khê là một trong 19 làng nghề trên địa bàn tỉnh tại Quyết định số 170/QĐ-UBND do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Văn Hạnh ký và ban hành ngày 02 tháng 11 năm 2010.
- Công nghiệp: Năm 2007, khu công nghiệp (KCN) Song Khê - Nội Hoàng được thành lập. KCN này có vị trí nằm ở nơi giao cắt giữa tỉnh lộ 384 và quốc lộ 1A mới và nằm trên địa phận của xã Song Khê với xã Nội Hoàng huyện Yên Dũng.
Giáo dục
- Trên địa bàn xã hiện nay có 02 ngôi trường cùng mang tên của chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ 20 Nguyễn Khắc Nhu. Đó là trường Trung học cơ sở Nguyễn Khắc Nhu và trường Tiểu học Nguyễn Khắc Nhu, hai ngôi trường này có trụ sở chính đặt cạnh nhau và nằm trên địa bàn thôn Song Khê 1.
- Ngoài ra, trên địa bàn xã còn có trường mầm non Song Khê với 3 cơ sở đặt tại 3 thôn khác nhau.
Di tích
Đền thờ Hoàng giáp Đào Toàn Bân và Trạng nguyên Đào Sư Tích
Chùa Liêm Xuyên đã được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.
Chùa Trẻ (Mục Ngưu Tự), làng Yên Khê.
Lễ hội
Cũng giống như nhiều địa phương khác trong tỉnh, ở Song Khê cũng có nhiều lễ hội dân gian được tổ chức ở quy mô cấp thôn (làng) vào đầu xuân năm mới như:
Ngày 09 tháng giêng hàng năm, hội làng Yên Khê diễn ra tại Hoa Khê Tự.
Ngày 15 tháng giêng hàng năm, hội làng Song Khê cũ.
Ngày 10 tháng hai hàng năm, hội làng Liêm Xuyên diễn ra tại Linh Quang Tự
Hội làng ở Song Khê tùy thuộc vào khả năng và quy mô tổ chức của các làng mà có các trò chơi dân gian như đấu vật, cờ tướng, đập niêu,... đặc biệt là chèo thuyền hát Quan họ giao duyên trên ao đình và hát quan họ trong chòi hát. Đây là nét đặc trưng không thể thiếu trong những lễ hội dân gian ở trấn Kinh Bắc xưa.
Ngoài ra, ở làng Yên Khê trước đây còn có tục đuổi chim cuốc vào ngày mồng 4 tháng giêng hàng năm nhưng nay đã bị thất truyền.
Danh nhân
Song Khê là một địa phương có truyền thống hiếu học, dù là một xã nhỏ nhưng bảng thành tích thi cử Nho học thời phong kiến của xã có đủ cả Trạng nguyên, Thám hoa, Hoàng giáp và các Tiến sĩ. Sau này, Song Khê cũng có rất nhiều người con đi theo cách mạng, làm rạng rỡ quê hương.
- Quách Nhẫn, ông thi đỗ Thám hoa (Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ đệ tam danh) tại khoa Ất Hợi, niên hiệu Bảo Phù năm thứ 3 (1275) đời vua Trần Thánh Tông.
- Đào Toàn Bân, ông thi đỗ Hoàng giáp (Đệ nhị giáp Tiến sĩ xuất thân) tại khoa Nhâm Thìn, niên hiệu Thiệu Phong năm thứ 12 (1352) đời vua Trần Dụ Tông. Theo tấm bia Kim bảng lưu phương tại - Văn Miếu Bắc Ninh ghi thì ông tên là Đào Toàn Phú. Còn một số tài liệu khác ghi ông tên là Đào Toàn Mân.
- Đào Sư Tích, ông là con trai của Hoàng giáp Đào Toàn Bân, ông thi đỗ Trạng nguyên (Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh) tại khoa thi Giáp Dần, niên hiệu Long Khánh năm thứ 2 (1374) đời vua Trần Duệ Tông. Sau này, ông giữ các chức quan như Nhập nội hành khiển, Hữu ty Lang trung và trở thành một cận thần của Thái thượng hoàng Trần Nghệ Tông.
- Đào Thúc Viện, ông thi đỗ Tiến sĩ (Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân) tại khoa thi Nhâm Tuất, niên hiệu Cảnh Thống năm thứ 5 (1502) đời vua Lê Hiến Tông.
- Ninh Triết, ông thi đỗ Tiến sĩ tại khoa thi Tân Mùi, niên hiệu Sùng Khang năm thứ 6 (1571) đời vua Mạc Mậu Hợp.
- Nguyễn Khắc Nhu, ông là một chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ 20 và là một trong những trụ cột của Việt Nam Quốc dân Đảng thời kỳ trước năm 1930.
- Ninh Văn Phan, ông là một chính khách và nhà hoạt động cách mạng từ trước năm 1945.
- Nguyễn Khắc Đạm, ông là con trai của nhà yêu nước Nguyễn Khắc Nhu, ông là một nhà nghiên cứu sử học nổi tiếng ở thế kỉ 20.