Phố Lý Thường Kiệt, Quận Thuận Hóa, Thành phố Huế

Vị trí con đường

Đường Lý Thường Kiệt nằm giữa ranh giới hai phường Vĩnh Ninh và Phú Nhuận, về phía Nam sông Hương, khởi đầu từ đường Hà Nội (tiếp giáp ngã sáu các đường Ngô Quyền, Nguyễn Tri Phương, Hoàng Hoa Thám), chạy qua ngã tư Đống Đa, Nguyễn Huệ đến đường Phan Đình Phùng (giáp cầu Kho rèn), dài 860m. Đường lưu thông hai chiều.

Lịch sử con đường

Đường này hình thành vào cuối thế kỷ 19, cùng thời với việc người Pháp xây dựng Tòa Khâm sứ Huế, năm 1908 sát nhập vào thành phố. Từ 1945 trở về trước là đường Chaigneau (Rue Chaigneau). Dân gian quen gọi là đường Mù U. Sau năm 1956 đổi, đặt lại tên mới là đường Lý Thường Kiệt cho đến ngày nay. Đường Lý Thường Kiệt hiện trồng nhiều cây bằng lăng, đến mùa hoa tím nở tuyệt đẹp, nên cũng được gọi là đường Bằng Lăng.

Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Lý Thường Kiệt (Kỷ Mùi 1019 - ất Dậu 1105) Lý Thường Kiệt, đại thần nhà Lý, ông vốn họ Ngô tên Tuấn, tự là Thường Kiệt sau được ban họ vua, lấy tự làm tên và mang họ Lý, thành Lý Thường Kiệt. Quê ở làng Yên Xá, huyện Quảng Đức, sau gia đình sang ngụ tại phường Thái Hòa, thành Thăng Long (nay thuộc Hà Nội). Ông có tài văn võ, năm 23 tuổi được bổ làm Hoàng môn chi hậu, làm quan trải qua ba triều vua thăng dần đến Thái úy. Vua Lý Nhân Tông xem như người em nuôi (thiên tử nghĩa đệ). Ông dày công phục vụ đất nước, đánh Tống bình Chiêm mở mang bờ cõi. Năm 1075, được tin nhà Tống chuẩn bị đem quân xâm lược nước ta. Ông cho rằng ngồi chờ giặc đến, chi bằng chủ động chiến thuật đánh trước, và ông đã bí mật tấn công quân Tống ngay trên đất Tống, làm mất nhuệ khí quân xâm lược. Tương truyền, năm 1077, quân Tống lại kéo mấy chục vạn sang cướp nước ta, ông chỉ huy đánh chặn giặc trên suốt dọc phòng tuyến sông Cầu, và đang đêm ông sai người tâm phúc lẻn vào đền thờ Trương Hống, Trương Hát (nằm trong trận địa lúc bấy giờ - thuộc sông Như Nguyệt, khúc sông Cầu, huyện Yên Phong, lộ Bắc Giang, nay là huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Giang) đọc vang bài Thơ Thần: "Nam quốc sơn hà Nam đế cư, Tiệt nhiên định phận tại thiên thư. Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm, Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư". Bài thơ được xem như một bản "Tuyên ngôn" đầu tiên của dân tộc Việt Nam, làm cho quân thù vô cùng khiếp sợ. Dù chưa biết chính xác tác giả bài Thơ Thần, song đến nay lịch sử vẫn công nhận ông là người đã dùng bài thơ làm vũ khí tuyên truyền chống ngoại xâm thành công, và được xem là tác giả "bản Tuyên ngôn" này. Ông là người đã cắm mốc phên dậu và sai họa địa đồ nước Nam lần đầu tiên đến phía Bắc sông Hiếu, tỉnh Quảng Trị, vào năm 1070. Ông mất năm 1105, thọ 86 tuổi, được truy tặng Kiểm hiệu Thái úy, tước Việt Quốc Công. Dưới thời nhà Nguyễn, Lý Thường Kiệt được phối thờ ở miếu Lịch Đợi Đế Vương. Điện lực Thừa Thiên Huế (vị trí đặt Nhà máy Đèn cũ), Công ty cổ phần tư vấn xây dựng, Sở Ngoại vụ, Sở Văn hóa thông tin, Công ty du lịch Huế, Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Huế và nhiều cơ quan, khách sạn nhà hàng cấp Tỉnh, thành phố đóng trụ sở trên đường này.
Đường phố cùng tên Lý Thường Kiệt:

• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Vĩnh Long - Tỉnh Vĩnh Long
• Phố Lý Thường Kiệt - Thị xã Gò Công - Tỉnh Tiền Giang
• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Mỹ Tho - Tỉnh Tiền Giang
• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Trà Vinh - Tỉnh Trà Vinh
• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc
• Phố Lý Thường Kiệt - Huyện Văn Yên - Tỉnh Yên Bái
• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Yên Bái - Tỉnh Yên Bái
• Phố Lý Thường Kiệt - Quận Hồng Bàng - Thành phố Hải Phòng
• Phố Lý Thường Kiệt - Thành phố Long Xuyên - Tỉnh An Giang
• Phố Lý Thường Kiệt - Huyện Châu Đức - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu