Đường Ngô Quyền, Quận Thuận Hóa, Thành phố Huế

Vị trí con đường

Đường Ngô Quyền nằm trên địa bàn phường Vĩnh Ninh, về phía Nam sông Hương, khởi đầu từ đường Phan Bội Châu (điểm tiếp giáp trước Nhà trưng bày Nghệ thuật Điềm Phùng Thị), qua ngã tư các đường Nguyễn Trường Tộ, Lê Lai, Hai Bà Trưng đến đường Hà Nội (điểm tiếp giáp tại ngã sáu giao nhau các đường Lý Thường Kiệt, Hoàng Hoa Thám, Nguyễn Tri Phương), dài 870m. Đường lưu thông hai chiều.

Lịch sử con đường

Đường này hình thành vào cuối thế kỷ 19, cùng thời với việc người Pháp xây dựng Tòa Khâm tại Huế, năm 1903 được sát nhập vào thành phố. Từ năm 1955 trở về trước, là đường Rheinard (Rue Rheinard). Dân gian thường gọi là đường Nhà thương Thị xã. Sau 1956 đổi, đặt tên mới là đường Ngô Quyền cho đến ngay nay.

Tiểu sử nhân vật lịch sử gắn liền với con đường

Ngô Quyền (Đinh Mão 897 - Giáp Thìn 944), anh hùng dân tộc, người dựng nên nghiệp nhà Ngô, quê ở thôn Cam Lâm, châu Đường Lâm (tên Nôm là Kẻ Mía), nay thuộc huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây. Ông xuất thân là con trai của quan Châu mục Đường Lâm Ngô Mân, là thuộc tướng xuất sắc của Dương Diên Nghệ, được họ Dương tin dùng và gả con gái Dương Thị Như Ngọc cho. Năm 930 - 931, ông cùng Dương Diên Nghệ đánh bại cuộc xâm lược lần thứ I của quân Nam Hán, sau ông được ủy quyền trông coi Châu ái (Thanh Hóa). Năm 937, khi Kiều Công Tiễn làm phản giết chết Dương Diên Nghệ, rồi cấu kết với quân Nam Hán, Ngô Quyền liền dấy binh giết chết Kiều Công Tiễn, đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng vào năm 938. Đây là trận chiến dùng kế đóng cọc trên sông Bạch Đằng lần đầu tiên của người Việt. Sau chiến thắng, Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ở Cổ Loa, mở nền độc lập tự chủ đất nước. Ông mất năm 944, hưởng dương 47 tuổi, ở ngôi vương 5 năm, mộ táng tại xóm Cam Lâm. Hiện ở làng Đường Lâm còn có đền thờ ông và Phùng Hưng, và ngôi chùa Mía với hơn 100 pho tượng Phật an vị trong chùa, là một ngôi chùa có nhiều tượng Phật nhất nước ta. Nhà trưng bày Nghệ thuật Điềm Phùng Thị, Trường Tiểu học Vĩnh Ninh, Trường Đại học Y khoa, Bệnh viện T. Ư Huế, Chùa Phật Quang, Công ty du lịch Bến Thành, Phú Xuân, Hội đồng Giám định y khoa, Trung tâm giáo dục thường xuyên Tỉnh, Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Huế nằm trên đường này.
Đường phố cùng tên Ngô Quyền:

• Đường Ngô Quyền - Thị xã Phúc Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Mỹ Tho - Tỉnh Tiền Giang
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Tuyên Quang - Tỉnh Tuyên Quang
• Đường Ngô Quyền - Quận Ngô Quyền - Thành phố Hải Phòng
• Đường Ngô Quyền - Huyện Thủy Nguyên - Thành phố Hải Phòng
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Long Xuyên - Tỉnh An Giang
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Tân An - Tỉnh Long An
• Đường Ngô Quyền - Thành phố Bà Rịa - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu
• Đường Ngô Quyền - Huyện Châu Đức - Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu